Katliama 500 milyon dolar destek

Suriye’de iki yılı aşkın bir süredir devam eden iç savaşta ülke endüstrisinin, turizminin durmasına ve yaptırımlara rağmen Baas rejiminin hâlâ ekonomik olarak ayakta durabilmesinin arkasında İran, Rusya ve Çin yardımları yatıyor. Suriye başbakan yardımcısı Kadri Cemil, bu üç ülkenin Suriye’ye aylık 500 milyon dolarlık yardımda bulunduğunu açıkladı. İngiliz Financial Times gazetesine konuşan Cemil, bu yardımların petrol ve vadeli kredilerle sağlandığını söyledi. Rus gemilerinin, Suriye limanlarına petrol ve petrol ürünleri naklettiğini dile getiren Cemil’in “Birisinin onlara saldırmasını bekliyoruz.” sözleri ise Şam yönetiminin, bölge ülkelerini de iç savaşın içine çekmeyi umduğunun göstergesi olarak yorumlandı.

Ekonomiden sorumlu başbakan yardımcısı, “Rusların, Çinlilerin ve İranlıların arkanızda olması kötü değil. Bu üç ülke siyasi, askeri ve de ekonomik olarak bize yardım ediyor.” diye konuştu. Cemil, FT’ye verdiği mülakatta İran’ın gıda ve petrol ithalatı için sınırsız kredi açtığını da belirtti. Suriye Merkez Bankası Başkanı Edip Mayale de geçtiğimiz ay Tahran’ın Suriye’ye 4 milyar dolar kredi verdiğini söylemişti. İran ve Rusya, Beşşar Esed rejimine destek verdiklerini zaten dünya kamuoyu önünde kabul ediyor. Ancak Suriye krizinde şimdiye dek sesini fazla yükseltmeyen Çin’in, rejime yardımları fazla bilinmiyor. Bu üç ülkenin yanı sıra Şii Başbakan Nuri el Maliki hükümetinin iktidarda bulunduğu Irak’ın da Esed rejimine petrol ve gaz tedariki sağladığı biliniyor.

‘SAVAŞ SONRASI TAZMİNAT İSTEYECEĞİZ’

Suriye Başbakan Yardımcısı Kadri Cemil, Batı’nın uyguladığı ekonomik ambargoları dolar veya Euro yerine tüm dış ticaretlerini İran Riyali, Rus Rublesi ve Çin Yuanı ile yaparak aştıklarını ifade etti. Rejim güçleriyle muhalifler arasındaki çatışmalara siyasi bir çözüm bulunmasının ardından II. Dünya Savaşı’ndan sonra galip ülkelerin mağlup Almanya’dan aldıkları gibi Esed rejiminin kendisine muhalefet eden dünya güçlerinden tazminat isteyeceğini de söyledi.

Zaman'da yer alan habere göre; Batılı güçler, Suriye rejiminin halkına yönelik katliama girişmesi üzerine Suriye’den petrol ithalatından Suriyeli şirketlerle ticaretin yasaklanmasına kadar birçok müeyyide kararı almıştı. Bu yaptırımlar Suriye’nin ana gelir kalemleri olan petrol endüstrisi ve turizmi vurdu. Dünya Bankası’nın tahminlerine göre 2010’da 60 milyar dolar olan ülkenin gayri safi yurtiçi hasılası, iç savaş sonrası 2012’de yüzde 45 eridi. Beşşar Esed karşıtı gösterilerin başladığı Mart 2011’den bu yana Suriye Poundu, ABD Doları karşısında yüzde 70 değer kaybetti. Enflasyon tavan yaparken, temel ihtiyaç maddelerinin fiyatı ortalama yüzde 240 arttı. Kadri Cemil ise ülkedeki ekonomik durumu ise “karışık ve çok zor” diye nitelendirirken, “Ancak geri döndürülemez nokta değiliz.” dedi.