'Mesele başka hala anlamadın mı?'

Büyüme oranlarında sıfır çeken Batı ülkeleri gözünü son yılların gözde ekonomileri olan Türkiye, Brezilya ve Endonezya gibi küresel sermayenin en çok tercih ettiği ülkelere dikti. Söz konusu yükselen ekonomilerde son bir ayda aynı anda başlatılan iç karışıklıklar, bu ülkelerin ekonomilerine büyük darbe vurdu. Son bir ayda Türkiye'de Gezi eylemleri nedeniyle Borsa İstanbul yüzde 15 değer kaybederken tarihi dip seviyelere düşmüş olan devlet borçlanma kağıtlarının faiz oranları yüzde 5,6'dan yüzde 7'lere fırladı. Brezilya'da baş gösteren eylemler nedeniyle bu ülkenin yüzde 8 seviyelerinde seyreden borçlanma faizleri yüzde 11'e, çift haneli rakamlara tırmandı. Yabancı sermayenin Brezilya'yı terk etmesi nedeniyle ülke parası Real, Dolar karşısında yüzde 6,4 değer kaybetti. Endonezya'da ise çıkan olaylar nedeniyle tedirgin edilen yabancı yatırımcı bonodan çıkınca borçlanma faizleri yüzde 5,5'ten yüzde 6,6'ya fırladı.

PARALEL EYLEMLER

Gezi Parkı benzeri eylemlerin gelişmekte olan ülkelerde aynı anda yaygınlaşmaya başlamasının tesadüf olmadığı ortaya çıktı. 2008 finansal krizinin ardından kar oranlarının eridiği, büyüme oranlarının eksi seviyelere düştüğü ABD ve Avrupa ülkelerinden kaçarak Türkiye gibi büyüyen ekonomilere akan küresel sermaye şimdi bu ülkeleri terk etmek istemiyor. Ancak, küresel sermayenin yaşlanan Batı'ya nazaran genç nüfusları ile ekonomik büyümede yüksek karlar vaad eden gelişen ekonomilerden çıkmaya yanaşmaması, gelişmiş ekonomileri kızdırdı. Uluslar arası medya gücü devreye sokularak bu ülkelerdeki yabancı yatırımcılar tedirgin edildi. Özellikle Türkiye'de yabancıların en çok ilgi gösterdiği borsa, faiz ve gayrimenkul sektöründe yatırımcı güvenini zedeleyici nitelikte haberler üretilmesinin küresel sermayeyi yönlendirme amacını taşıdığı belirtiliyor.

FED PARAYI GERİ TOPLUYOR

Amerikan Merkez Bankası FED'in parasal genişlemenin (bedava para dağıtma) sonuna yaklaşıldığına dair işaretler vermesi üzerine harekete geçen uluslar arası güçlerin, gelişmekte olan ülkelere dağılmış olan küresel sermayeyi 'merkez'e çekmek üzere bir dizi operasyon başlattığı kaydediliyor. Bu kapsamda Türkiye borsasına 75 milyar dolar, hükümet bonolarına 60 milyar dolar civarında yatırım yapmış olan yabancı sermayenin ülkeyi terk etmesi için siyasi istikrarsızlık meydana getirilmesinin hedeflendiği dile getiriliyor. Operasyonun kısmen başarılı olduğuna vurgu yapan uzmanlar, gelişen ekonomilerin yüksek kar performansını korumaya devam edeceğini bilen yabancı sermayenin bu ülkeleri kolay kolay terk etmeyeceğini ifade ediyor.

İSTİKRARSIZ EKONOMİ VURGUSU

Wall Street Journal, The Economist ve Financial Times gibi uluslar arası ekonomi medyasında ard arda yayınlanan analizlerde, gelişmekte olan ülkelerdeki siyasi gerilimlerin ve isyan dalgaları nedeniyle küresel sermayenin, ABD ve Avrupa gibi gelişmiş ekonomilere kaydığına vurgu yapılması dikkatlerden kaçmadı.

Wall Street Journal tedirgin etti

'Gelişen piyasaların verileri hayal kırıklığı yarattı' başlığı ile küresel finans piyasalarını değerlendiren The Wall Street Journal (WSJ), haberinde 'Gelişmekte olan ülkelerden son zamanlarda gelen veriler de yatırımcıların gerginliklerini artırdı. Filipinler'de ihracatın nisan ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7 azaldığı açıklandı. Türkiye'de devam eden olaylar kaygıları daha da artırdı' ifadelerine yer verdi.

'Mesele başka hala anlamadın mı?'

Krizdeki Batı ülkeleri, çareyi, gelişen ekonomilere kaçan sermayeyi geri getirmekte buldu. Medya desteğiyle isyan provasının yapıldığı Türkiye, Endonezya ve Brezilya'da 'doları ve faizi yükselt, borsayı çökert' formülü uygulamaya konuldu.