Türkiye ekonomisi 2012 yılında yüzde 2.2 büyürken bankacılık sektörünün karlılıkta ve kredilerde yüzde 15'in üzerinde büyümesi reek sektör ve siyasiler tarafından masaya yatırıldı. Bankaların üretici işletmelere yüksek faiz uygulayarak orantısız büyümesini eleştiren imalat sektörünün temsilcileri, bankacılık sisteminde köklü değişikliklere gidilmesini istiyor. İmalat sektörü, 2011'deki yüzde 22.4'lük büyümenin ardından 2012'de sadece yüzde 4.6 oranında büyüyebildi. TCMB verilerine göre firmaların bankalara olan borçlarının özkaynaklarına oranı yüzde 110 gibi kritik bir seviyeye çıktı. Firmaların bankalara faiz ödeme gücünün de giderek azalmaya başlaması ise alarm zillerinin çalmasına neden oldu.
GÖRÜŞ BİRLİĞİ VAR
Yeni Şafak olarak bu orantısız büyümeye dikkat çekmek amacıyla görüştüğümüz iş ve siyaset dünyasının önde gelen isimleri bankacılık sistemindeki yüksek karlılığa ve büyümeye karşın Türkiye ekonomisinin üçte birini oluşturan imalat sektöründeki daralmanın masaya yatırılması gerektiğinde görüşbirliği sağladı. Rekabete vurgu yapan isimler, hem iş dünyasının hem de sade vatandaşların haksız kazançlara karşı korunması gerektiğinin altını çizdi.
YASAL DÜZENLEME ŞART
Türkiye Genç İş Adamları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Ali Yücelen, 2001 krizinin ardından doğabilecek sorunların minimum riskle atlatılabilmesi için finansal hizmetler sektörünün gelişmesine öcnelik tanındığını belirterek yeni dönemde ise reel sektöre öncelik verilmesi gerektiğini söyledi. Yücelen, reel sektör yüzde 2.2 büyürken finansal hizmetler sektörünün yüzde 20'ye yakın büyümesini ekonominin alarm vermesi olarak yorumlarak, 'Türkiye kabuk değiştirirken, dünyadan, hızlı büyürken, faizler bu kadar yüksek olmamalı. Bankacılık sistemine çok fazla tolerans gösterildi. Bunun için yasal düzenlemelerin yapılması gerekiyor' dedi.
SICAK PARAYA DİKKAT
Türkiye 2012'de yüzde 2.2 oranında büyürken bankacılık sektörünün 2012'deki yüzde 15'lerde olan karlılığı siyasiler de mercek altına aldı. Ekonomi ve siyaset dünyasının önemli isimleri, Yeni Şafak'ın 'İmalat sektörü daralırken, bankacılık sisteminin yüzde 15'in üzerinde büyümesini nasıl değerlendiriyorsunuz?' sorusuna çarpıcı yanıtlar verdiler.
REEL SEKTÖR VE FİNANS BİRBİRİNİ TAMAMLAMALI
Ak Parti MKYK Üyesi ve MÜSİAD 3. Dönem Genel Başkanı Dr. Ömer Bolat, ekonomide reel sektör ve finans sektörünün birbirini tamamlaması gerektiğine vurgu yaparak, 'ABD ve AB ülkelerinde krizlerin ayak seslerinin duyulduğu 2012'de, Türkiye için de bir dengelemeye ihtiyaç vardı. Finans sektöründeki yüzde 15 büyüme ekonomi için önemli bir gösterge ancak bu büyüme reel sektörde gerçekleşmiyorsa bu da olumsuz bir durum. Milli gelirimizin üçte biri imalata dayanıyor. İhracatın büyümeye olumlu katkısının ardından 2013 Mart itibariyle iç tüketimin de canlanması ile 2013'te yüzde 4'lük büyüme hedefine mutlaka ulaşılacaktır.'
BANKALARDA SERBEST REKABET YOK
AK Parti'nin Maliye kökenli ekonomist Milletvekili Recai Berber, ekonomilerin daraldığı dönemlerde bankacılık sektörünün ciddi özsermaye karı elde ettiğine dikkat çekti. Rekabet Kurumu'nun bankalarla ilgili cezai kararını, bu sektörde serbest rekabetin bulunmadığının göstergesi olduğunun altını çizdi. Berber, bankalar kanunu ve bankacılık işlemlerinde BDDK'nın sadece denetim ve gözetimde kalmaması gerektiğini, diğer sektörlerle karlılık alanındaki dengesizliği de giderecek tedbirler alması gerektiğini kaydetti.
BANKALAR KREDİDEN KAR ETMEDİ
CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi 2012'de, 'Kredilerdeki artışı büyütmemek gerekiyor. Bu nominal artıştır. Özkaynak karlılığına bakmak daha uygun olur. Çünkü kar, özkaynak oranıdır. Ne kadarlık bir özkaynakla ne kadarlık kar edilmiştir. Buna bakınca da bankacılığın 2012 yılı karlılığının 2011 seviyelerinde olduğunu görüyoruz. Bu normal bir seviyedir. Bankacılık sisteminde karın artış nedenlerinden biri faizlerdeki düşüştür. Faizlerin düşmesi bankaların ellerindeki kamu kağıtlarının değerini artırmıştır. Bu da doğal olarak kara yansımıştır. Bankacılık sisteminin kredi faaliyetinde kar ettiğini söylemek yanlış analiz olur'
SICAK PARA ÜRETİCİYİ BOZDU
Büyüme politikasında ülkeye giren sıcak paranın hakim olduğunu belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak Öztrak, bunun da üretimdeki rekabet dengesini bozduğunu söyledi.
İmalat sektöründeki büyümenin düşük çıkmasında, üreticilerin rekabet edememesinin ve yatırım yapamamasının önemli rol oynadığını kaydeden Öztrak, döviz arzının artışı nedeniyle de TL'nin değerlendiğine bunun da üretim yapan tarım ve sanayiyi etkilediğini ifade etti. Öztrak, bankacılık sektörünün küresel likidite bolluğunu içeri sokmada aracılık etmesi nedeniyle karlılık ve kredilerde büyüdüğüne dikkat çekti.
REEL SEKTÖRDE İFLASLAR BAŞLAYACAK
MHP'nin eski Merkez Bankacı Antalya Milletvekili Mehmet Günal ise reel sektörlerin bazılarında iflas ertelemelere başvurulduğu yönündeki haberlere dikkat çekerek, bankaların KOBİ ölçekli firmalara kredi vermekten kaçınmasının ekonomik sorunlara neden olacağını söyledi. Günal, bankaların karlılığının büyük kısmının işlem ücreti adı altında olmasının da bankacılık işleminde esasen yatırım ve işletme kredisi vermenin dışına çıkıldığına da dikkat çekti.
BANKACILIK YENİDEN DÜZENLENMELİ
Bankacılık sektöründeki bu gelişmenin incelemeye alınması gerektiğini ifade eden Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, 'Sivil toplum kuruluşlarından da görüş alınarak, bankacılık sektöründe düzenlemelere gidilmesi lazım. Üreticilerin başında boza pişiriyorlar. 2023 hedeflerimize ulaşmak istiyorsak, mutlaka üretim sektörlerinin birinci, Bankacılık sektörünün ikinci sırada olması gerekmektedir. Bankacılık sektörü, üreticinin başında boza pişirmeye devam ederse, 2023 hedeflerine ulaşamayız' dedi.
NÜFUS CÜZDANI GÖSTERENE KREDİ
İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) Genel Başkanı Şükrü Alkan, 'Talep bankaların iştahını kabartıyor. Finans sektörü, kaynağa çabuk ulaşılması için birçok kolaylık sağlıyor. Nüfus cüzdanı gösterene bile kredi açıyorlar. Hazırda parası olan işletmeler de parasına dokunmayıp bankadan vadeli borçlanmak suretiyle elde ettiği para ile iş yapmayı tercih ediyor. Bu sanal bir büyümedir. Özel sektörde vadelerin uzamış olmasının ana nedeni de budur.
REEL SEKTÖRÜN EMRİNDE OLMALILAR
Türkiye'deki mevduat faizleri ve kredi faizleri arasındaki fark dünyanın hiçbir yerinde olmadığına dikkati çeken TÜGİAD Başkanı Ali Yücelen, 'Finansal hizmetler sektörü tabi ki güçlü olmalı ama aynı zamanda reel sektörün emrinde olmalılar. Ama bunu kötüye kullanıyorlar. Genel kredi sözleşmelerindeki maddelerle, subjektif nedenler göstererek, KOBİ'lerin elindekileri alabiliyorlar. En ufak bir risk gördüklerinde KOBİ'lerin kredilerinin faiz oranlarını yükseltiyorlar.' diye konuştu.
ZORLU: İÇTE DE DIŞTA DA BÜYÜMELİYİZ
Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu, 'İmalat sektöründeki yüzde 4,5 büyüme ihracattan geldi. O nedenle ortalama büyüme yüzde 2,2 oldu. İhracatta büyüme olmasaydı imalat sektöründeki büyüme daha da düşük olurdu. Bankacılık sektöründeki yüzde 19 karlılık olumlu bir gelişme ama daha çok iç tüketime bakıldığında daralma var. Hem iç tüketim, hem ihracat dengeli olmalı. Bizim hem iç hem dışta da büyümemiz lazım. Yüzde 6,5-8 arası hedef öngörümüzü mutlaka sağlamalıyız' sözleriyle değerlendirdi.
GÜRAL: BANKALAR İSTİSMAR EDİYOR
Kütahya Porselen A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Güral ise bankacılık sektörünün küresel bankalar nezdinde büyümesinin mutluluk verici olduğunu belirtirken, 'Aslında büyümelerinin, ülkemiz insanlarına uygulanan yüksek faiz ve haksız gelir getirici enstrümanlar icat ederek elde etmiş olmalarından üzüntü duyuyoruz. Kimsenin kar etme haklarını sorgulayamayız, ama bankalarımızın kendilerine tanınmış imtiyazları, müşterilerini istismar aracı olarak kullanmalarına da razı olamayız' dedi.
BU BÜYÜME BİZE YETMİYOR
Matraş Deri Sanayi Yönetim Kurulu Başkanı Hakkı Matraş, 'Rakamlara bakmaktan ziyade gerçek hayatın bana hissettirdiğine bakıyorum. Üretim yapıp yabancı ülkelere satan biriyim, bu satışımda rekabet gücümü düşürmeyecek bir para politikası istiyorum. Çünkü şu anda Türkiye'de yabancı malların daha çoğunlukta vitrinlerde olduğunu görüyoruz. Bizim daha çok büyümemizi sağlayacak olan ihracatımızın 252 milyar doları geçmesini istiyorum. Şimdiki büyüme bize yetmiyor.' YENİŞAFAK
