İsrail çekirge istilasına uğramış durumda. Çiftçiler ürünlerinin heba oluşuna tanık olurken bazıları da istilaya karşı yeni bir mücadele yönteminden söz ediyor: Çekirge sote.
İsrail semaları iki haftdır "böceklerle" kaplı; çekirgelere karşı olağanüstü hal durumu var.
Çekirgeler her gün kendi vücut ağırlıkları kadar gıda tüketiyor, patates ve mısır tarlalarını talan edip, deyim yerindeyse ziyafet ediyor.
Tel Aviv'in kalabalık bölgelerine yolu düşen çekirgeler ise o kadar şanslı değil.
İntikam duygusu mu demeli yoksa bir taşla iki kuş vurmak mı ama bazı İsrailliler çekirgeleri pişirip yemeye karar verdi.
Çekirge, Yahudi din kurallarına göre yenebilecek tek böcek.
Mönü'de neler var?
Tevrat'ta dört tür çekirgenin yenebileceği söyleniyor: kırmızı, sarı, benekli gri ve beyaz çekirgeler.
Kudüs'te eski yemeklerin yeniden gündeme gelmesi için çalışan bir restoran işleten Moşe Basson'a göre, ilk kez tadacak olanlar için çekirge kızartma şeklinde sunulabiliyor.
"Kaynar suya atın; temizleyin; un, kişniş tohumu, sarmısak ve pul biber karışımına bulayıp yağda kızartın." diyor Basson ve ekliyor:
"Büyük ilgi var ve büyük paralar ödeniyor."
Çekirge tadında
İsrail'de çekirge edinmek zor iş. Basson özel bir laboratuvardan karşılıyor ihtiyacını ama hiçbirinin doğadan taze toplanmış çekirgenin yerini tutmadığını söylüyor.
Özellikle susamla beslenen çekirgelerin en lezzetli olduğu düşünülüyor.
Peki tatları neye benziyor? Tavuk şnitzel, kavrulmuş ayçekirdeği ve karides arası bir şey.
Çekirgelerle ilgilenen sadece Basson değil. Tel Aviv Üniversitesi Zooloji Bölümü'nden Amir Ayali de var. Çekirgelerin sinir sistemi konusunda uzman. Kendisi çekirge yemiyor ama onları çok ilginç buluyor.
Ülkedeki çekirge istilası nedeniyle medya kuruluşlarının sık başvurduğu, bu nedenle İsrailliler arasında bilinen bir isim.
Ayali, çekirge sürüleri günde 100 km yol alabiliyor. Bir sonraki duraklarını tahmin etmesi zor; çünkü yönlerini rüzgara göre belirliyorlar.
"Sayıları arttığında artık kontrol etmesi imkansız hale geliyor." diyor Ayali.
Tarım Bakanlığı'nın tesis ettiği dört uçak gökyüzünde sürekli devriye geziyor.
Çekirge sürülerini tespit ettiğinde böcek ilacı püskürtüyor.
Çekirgelerin çifte hayatı
Bu sorun bütün bölge ülkelerini etkiliyor: Filistin, Sudan, Eritre, Mısır, Ürdün ve Suudi Arabistan. Daha önce de çekirge istilaları olmuş: 2004'te ve 1950'lerde olduğu gibi.
Çekirgelerin çifte hayatı uzmanların ilgisini çekiyor. Tek başına olduklarında sürekli yavaş bir biçimde beslenen çekirgeler sessiz bir yaşam sürüyor ama sürüyle karşılaştığında birdenbire davranış ve görünümlerinde değişiklik olur.
Güçlü kanatları çıkar, sürekli bir açlık halinde ve 100 km'yi bulan bir alana yayılarak ve metreküpe 50 çekirge düşecek yoğunlukta yemek avına çıkarlar.
Deniz üstüne sürüklenip yiyecek bir şey bulamayınca birbirlerini yemeye başlarlar.
Protein, demir ve çinko kaynağı
Hollanda'daki Wageningen Üniversitesi'nde Tropik Entomoloji profesörü Arnold van Huis böcek yeme taraftarı ve BM Dünya Gıda Örgütü'ne bu konuda bilgi veriyor.
Bu konuya ilgi artmış. Mayıs ayında uluslararası bir konferans düzenlenecek.
Huis, çekirge istilasına uğrayan bölgelerde halkın çekirge yemeye yönelmesini normal karşılıyor.
Birçok Afrika ülkesinde böcek yeme geleneğinin nedensiz olmadığını söylüyor.
Nijer'de çekirge toplamak kadınlar için önemli bir gelir kaynağı.
Ayrıca et krizine doğru gittiğimiz şu dönemde zengin protein, demir ve çinko kaynağı olan çekirgelerin çevre dostu, besleyici bir alternatif olduğunu vurguluyor Huis.
Fakat İsrail gibi yoğun ilaçlama yapılan bir ülkede kirlenme nedeniyle çekirge yenmesine karşı çıkıyor.
BBC TÜRKÇE
