Reklam Kurulu'ndan 994 reklama 15 milyon TL 'aldatma' cezası

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, aldatıcı olduğunu tespit ettiği reklamlara ceza yağdırdı. Geçen yıl tüketiciler, kurum ve kuruluşlar ile firmalar tarafından toplam 2 bin137 şikayetin iletildiği Kurul, bunlardan bin 35'ini incelemeye değer buldu. Bunların içinden de reklam mevzuatına aykırı bulduğu 994'üne toplam 15 milyon 245 bin 67 lira para cezası kesti.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, 15 Mart Tüketici Hakları Günü nedeniyle yayımladığı mesajda bakanlık olarak yaptıkları çalışmaları anlattı. Son yıllarda tüm sektörlere yönelik denetimlerin yoğunlaştığını, özellikle piyasa gözetimi ve denetimi konusuna özel bir önem verdiklerini belirten Yazıcı, "Piyasa Gözetimi ve Denetimi kapsamında 2011 yılında bin 219 firma ve 44 bin 423 ürün denetlendi. Bu denetimler sonucu 554 bin 715 lira idari para cezası uygulandı. 2012 yılında ise; 515 firma ve 27 bin 220 ürün denetlendi. Bu denetimlerde 44 firmanın, 3 bin 17 ürününde aykırılık tespit edilerek, 175 bin 419 TL idari para cezası uygulandı." ifadelerini kullandı. Mevzuat çalışmaları ile tüketicilere daha ileri düzeyde haklar getirildiğini kaydeden Yazıcı, şunları aktardı:

"İlk kez 1995 yılında yürürlüğe giren 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da 2003 yılında kapsamlı bir değişikliğe gidilmiştir. Yapılan bu kapsamlı değişiklikten sonra 9 yıllık uygulama sürecinde tespit edilen sorunların giderilmesi amacıyla 4077 sayılı Kanunun gözden geçirilmesi ve yeniden kaleme alınması ihtiyacı kendisini göstermiştir. Gerek AB direktiflerine tam uyumun sağlanması gerekse uygulamada yaşanan sorunların giderilmesi amacıyla 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un yürürlükten kaldırılarak yeni bir kanun çıkarılması öngörülmüştür.2013 yılı sonuna kadar çıkarılması öngörülen yeni kanun taslağı çalışmalarında son aşamaya gelinmiş olup, Mart Ayı içerisinde Başbakanlığa sevk edilmesi planlanmakta.Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Taslağı kanunlaştıktan ve uygulama yönetmelikleri çıkarıldıktan sonra Türk tüketicisi çağdaş ülkelerde yaşayan tüketicilerle aynı haklara hatta bazı alanlarda daha üst düzey korumaya sahip olacaklar."

4 YILDA 929 BİN VATANDAŞ TÜKETİCİ MAHMEKESİNE GİTTİ

Tüketiciler ile satıcı ve sağlayıcılar arasındaki uyuşmazlıkların mahkemeye yansımadan çözüme bağlanması amacıyla her il ve ilçede en az bir tane olmak üzere toplam 975 tüketici sorunları hakem heyeti kurulduğunu vurgulayan Yazıcı, "Buna göre; 2013 yılı itibariyle; değeri bin 191 TL'nin altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetine, değeri bin 191 TL ve üzerindeki uyuşmazlıklarda ise tüketici sorunları hakem heyetine başvurulabileceği gibi doğrudan tüketici mahkemesine de başvurulabilmekte. Tüketici haklarının korunması konusunda lokomotif görevi üstlenmiş olan hakem heyetlerimize yapılan başvurular her geçen gün artmakta. 2009 yılı içerisinde hakem heyetlerimize yapılan başvuru sayısı 143 bin 810 iken, bu sayı 2010 yılında 179 bin 266'ya, 2011 yılında 165 bine ulaşmış olup, 2012 yılında ise 440 bin 924'e ulaştı. Tüketici sorunları hakem heyetlerine yapılan başvuruların yaklaşık yüzde 86'sı tüketici lehine sonuçlanmakta." bilgilerini verdi.

BAL VE ENERJİ TASARRUFU CİHAZI REKLAMLARI MERCEK ALTINDA

Reklamlarda çoğu zaman, reklamı yapılan mal ya da hizmetin olumlu, çarpıcı yanları ön plana çıkarılırken, olumsuz yanlar, istisnalar veya tüketicilere yüklenen ilave şartlar geri plana itilerek tüketici dikkatinden gizlenmeye çalışıldığını belirten Yazıcı, şöyle devam etti:

"Televizyon, gazete, dergi, internet sitesi, afiş, açık hava vb. tüm yazılı ve görsel mecralarda yayınlanan reklamlar Bakanlığımız bünyesinde kurulmuş olun Reklam Kurulunca denetlenmekte ve reklam mevzuatına aykırı bulunan reklamlara yaptırım uygulanmak suretiyle tüketicilerin aldatılmasının önüne geçilmekte. 2012 yılında Reklam Kurulu tarafından 2 bin 137 adet dosya karara bağlandı. Kurulca incelemeye değer bulunup gündemde görüşülerek karara bağlanan bin 35 adet dosyanın 994 adedi reklam mevzuatına aykırı bulunmuş, 41 adedi ise reklam mevzuatına aykırı bulunmadı. Reklam Kurulu tarafından 2012 yılında verilen idari para cezasının tutarı 15 milyon 245 bin 67 TL olarak gerçekleşti."

Kurulun, özellikle kanserden saç dökülmesine, baş çağrısından cinsel performansa kadar çeşitli sağlık problemlerine iyi geldiği ifade edilen reklamları denetlediğini anlatan Yazıcı şunları dile getirdi:

"Hiç bir bilimsel veriye dayanmayan ve gerçekle bağdaşmayan ifadelerin yer aldığı ürünleri kullanan tüketicilerde derin bir hayal kırıklığı oluşturan, hatta bazen ciddi sağlık durumlar meydana getiren gıda takviyeleri başta olmak üzere, yanıltıcı bal reklamları, enerji tasarrufu yaptığını iddia ettiği halde tüketicilerin faturalarında herhangi bir azalmaya yol açmayan enerji tasarrufu cihazı reklamları, radyo, televizyon ve gazetelerde yer alan örtülü reklamlar, turizm tesislerinin yanıltıcı yıldız tanıtımları gibi tüketicileri aldatan reklamlara göz yumulmadı."