NSU raporu: Emniyet birimleri aşırı sağla mücadelenin üstesinden gelemedi

Neonazi NSU terör hücresinin suçlarını araştırmak için Thüringen'de kurulan Eyalet Meclis Komisyonu ara raporunu bu hafta açıkladı. "Emniyet birimleri aşırı sağcılıkla mücadelenin üstesinden gelemedi" sonucuna varan komisyonun raporuna göre, 90'lı yıllarda eyaletin istihbarat ile polis teşkilatları arasında işbirliği yerine zararlı rekabet havası hakimdi.

Neonazi Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) terör hücresinin cinayet ve suçlarını araştırmak için kurulan Thüringen Eyalet Meclis Komisyonu, yaklaşık bir yıllık çalışmalarının ürünü olan ara raporu yayınladı. Toplam 554 sayfadan oluşan rapora göre eyaletin emniyet birimleri 90'lı yıllarda aşırı sağcılıkla mücadelenin üstesinden gelemedi. Komisyonun Sosyal Demokrat Partili (SPD) Başkanı Dorothea Marx eyaletin başkenti Erfut'ta, "Çok ciddi hatalar yapılmış" diyerek, aşırı sağ kaynaklı tehlikelerin görülmediğini ve küçümsendiğini belirtti. Rapora göre Thüringen Anayasa Koruma Teşkilatı'nın ırkçı NPD partili Tino Brandt'ı köstebek (V-Mann) olarak istihdam etmesi kabul edilmesi mümkün bir durum değildi. Ayrıca köstebekler haklarında adli kovuşturma başlatıldı diye uyarılmışlar.

Komisyonun Yeşiller Partili Üyesi Dirk Adams ise ülkedeki dört komisyonun içinden sadece Thüringen Komisyonyu'nun 90'lı yıllardaki toplumsal iklimi ele aldığına dikkat çekti. O yıllarda aşırı sağcılık ve yabancı düşmanlığına karşı mücadelede isteksizliğin hakim olduğunu vurgulayan Adams, NSU'lu Uwe Böhnhardt, Uwe Mundlos ve Beate Zschaepe'nin Jena'da ikamet ettiğini göz önünde bulundurarak şu ifadeye yer verdi: "Thüringen bu katül üçlüsünü çıkardığı için sorumluluğu üstlenmeliyiz."

Sol Partili Komisyon Üyesi Martina Renner ise istihbarat teşkilatını ağır bir dille eleştirdi. Dosya imhalarını dile getiren Renner, "Bu Anayasa Koruma Teşkilatı'nın yaptığı hatayla sınırlı değildir, bize göre bir suç unsuru söz konusu." diye konuştu.

Thüringen Komisyonu'na göre polisin de imza attığı önemli hatalar mevcut. Mesela 'suç örgütü' kurmakla 'Thünger Heimatschutz' (THS) adlı Neonazi örgüte karşı yürütülen hukuki süreçte sebat edilmedi. THS'e karşı yürütülen soruşturma 1997 yılında durdurulmuştu. Bu örgütün aktif üyeleri olan Böhnhardt, Mundlos ve Zschaepe 1998'de kayıplara karışmış ve 8'i Türk en az 10 kişiyi katletmiş, bombalı saldırı ve soygunlar düzenlemişti.

Diğer taraftan ise Federal NSU Araştırma Komisyonu çalışmalarını sürdürüyor. CDU'lu komisyon üyesi Clemens Binninger, Thüringen'deki soruşturmaları eyalet komisyonu devam ettireceğini, federal komisyonun ise Saksonya, Brandenburg ve Baden-Württemberg'i Mayıs ayının başına kadar ele alacağını bildirdi. Binninger, cuma günü NSU'nun 7 cinayeti işlediği dönemde Federal İçişleri Bakanı olan Otto Schily'nin ifadesi alınacağını, kendisine neden Keup Caddesi'ndeki bombalı saldırının aşırı sağcı saikli olmadığı kanaatine çok kısa sürede varmasının sorulacağını söyledi.