Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Fiyatı en az 7 milyar dolar olmalı” açıklamasının ardından geçtiğimiz haftalarda ihalesi iptal edilen köprü ve otoyollar için Hükümet ilk adımı attı. Köprü ve otoyollarla ilgili işletme hakkı devri yerine farklı sermaye araçlarıyla halka arzı ya da kiralanması üzerinde duran hükümet, yasal boşlukları doldurmak için, ilgili düzenlemeyi Meclis’e gönderdi.
A.Ş. Torba’ya girdi
Meclis’e gönderilen Kamu Finansman ve Borç Yönetimine ilişkin Torba Yasadan, “Köprü ve Otoyol A.Ş.”nun kurulmasını sağlayacak düzenleme çıktı.
Düzenlemeyle köprü, otoyol, vb. de dahil kamuya ait taşınmazlarla ilgili A.Ş. niteliğinde özel hukuk tüzel kişiliğine haiz varlık kiralama şirketleri kurulması veya özel hukuk tüzel kişiliğini haiz varlık kiralama şirketleri kurmak üzere kamu sermayeli kurumların görevlendirilmesi söz konusu olacak. Bu şirketlerin amacı “sukuk” başta olmak üzere sermaye araçları ihraç etmek olacak. Bunlar köprü otoyol. vb varlıklara dayalı olarak “kira sertifikası” ihraç edecekler. Bu ihraçların gecikmeye yol açmadan ihraç edilebilmeleri için tapu sicilinde değişiklik dahil gerekli her türlü işlemler, Hazine Müsteşarlığı’nın başvurusu üzerine hemen hayata geçirilecek. Düzenleme, kurulacak A.Ş. statüsündeki şirketlerin karşılaşabileceği her soruna karşı detaylı düzenlemeler yapıyor. Bu şirketlerin her türlü idari ve mali yükten arındırılmasına ilişkin hükümler de yer alıyor
49 maddeden oluşuyor
Hükümetin Meclis’e gönderdiği ve Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimine ilişkin Torba Yasa, 49 maddeden oluşuyor.
Torba Yasa’nın söz konusu maddesi, geçen yıl Haziran ayında “Kira Sertifikası” başlığıyla yasaya eklenen 7/A maddesinde gerekli düzenlemeleri yapıyor. Geçen yıl Haziran ayında yasaya eklenen “Kira Sertifikası” düzenlemesi, Hazine’nin iç ve dış borçlanma için tahvil ve bononun yanı sıra ‘kira sertifikası’ ihraç edebilmesinin önünü açmıştı.
Yeni düzenleme A.Ş. statüsünde yapılandırılarak değerli kağıtları ihraç edilebilecek otoyol ve köprüler başta olmak üzere havaalanı, demiryolu, barajar için kira sertifikası ihracında, uygulama için mevcut düzenlemede yer alan boşlukları tamamlıyor.
Körfez sermayesi gelir
Köprü ve otoyol ihalesi önceki hafta ÖYK kararıyla iptal edildi. İhaleyi 5.7 milyar dolarla Koç-Ülker-UEM ortaklığı kazanmıştı. Hükümette işletme hakkı devri yerine, sukuk ihracı da dahil yeni modellerin ağırlık kazandığı son günlerde konuşuluyordu. Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da köprü ve otoyol ihalesinin iptalinin ardından yeni modeller üzerinde çalıştıklarını belirterek, “Halka arz da olabilir, yeni modeller üzerinde çalışıyoruz. Köprü ve Otoyol A.Ş. kurar hisse satışı yapabiliriz” dedi.
Sukuk ihracı halinde katılım bankalarının yoğun olarak ilgileneceği, ilk ihaledeki 5.6 milyar dolarlık müşterinin şimdiden hazır olduğu belirtiliyor. Dünyada yatırım yapacak çok yüksek tutarlı fonların bu yolla Türkiye’ye çekilebileceği vurgulanıyor.
100 milyar $’a ulaştı
Türkiye’de uzun yıllardır tartışılan ‘kira sertifikası’ ya da bilinen adıyla ‘sukuk’ ihraçları 3 yıl önce hukuki altyapıya kavuştu.
SPK’nın hazırladığı ‘Kira sertifikası’ tebliği ile özel şirketlerin İslami bono çıkarmasının önü açılırken Hazine, Eylül 2012’de ilk sukuk ihracını yaptı. Farklı türleri olmakla birlikte köprü ve otoyol için sukuk-u icara çıkarılması bekleniyor. Genel anlamda‘ kamu varlıklarının gelirlerine ortaklık edilecek sistem’ olarak tarif edilen bu uygulamada kamu varlıkları bir varlık yönetim şirketine ‘geri alma’ taahhüdüyle satılıyor.
Bu şirket belirli vadelerle kupon ödemesi yapıyor. 5 ila 10 yıl sonunda varlık yeniden kamuya geçiyor. ‘sukuk’ sistemi Müslüman olmayan ülkeler ve finans kurumları arasında da yaygınlaşıyor. Sukuk ihracının 2012 sonu itibarıyla 100 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor.
