Meclisin en büyük sırrı ne?
Gizli tutanaklar mühürlü zarf ve kasalarda saklanıyor. Peki Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli tutanakları arasında neler var?
13 Yıl Önce Güncellendi
2013-02-27 11:03:33
Radikal Gazetesi`nden Ömer Şahin meclisin sırlarına mercek tuttu.
1 Mart tezkeresinin 10 yıllık gizlilik süresi doluyor. Tutanakları saklanan 38 görüşme daha var. Meclis Başkanı Çiçek, "Partiler uzlaşırsa tüm tutanaklar açılabilir" dedi.
ABD'nin Irak'a Türkiye üzerinden girmesine imkân sağlayacak ünlü 1 Mart Tezkeresi'nin 10 yıllık gizlilik süresi cuma günü doluyor. Tezkere sırasında basına kapalı yapılan ve 10 yıldır gizli tutulan Meclis görüşmelerinin açıklanıp açıklanmayacağı belirsiz.
65 YILDIR AÇILMAMIŞ TUTANAKLAR VAR
Meclis'in deposunda 1 Mart Tezkeresi gibi 38 görüşmenin mühürlü tutanakları 'sır' olarak saklanıyor. Birçoğu güncelliğini kaybetmiş olmasına karşın 65 yıldır açılmamış tutanaklar var.
EN BÜYÜK SIR
Meclis'in en büyük sırrı ise İstiklal Mahkemesi tutanakları. 7 yılda 55 bin idam, sürgün kararı ve 300 kişinin asılması kararını veren İstiklal Mahkemesi zabıtları dokuz kişilik 'gizlilik ve namus yemini ettirilen' ekip tarafından tasnif ediliyor. 1 Mart ve diğer kapalı oturumlar ile İstiklal Mahkemesi tutanaklarının kamuoyuna açıklanması siyasi partilerin tavrına bağlı.
CHP KALDIRILMASINI İSTİYOR
Yeni anayasa için komisyon kurulmasında olduğu gibi 'uzlaşma' sağlanırsa Cumhuriyet'in ilk yıllarından bugüne birçok olaya ışık tutabilecek mahkeme ve görüşme tutanakları kamuoyuna açıklanacak. 1 Mart Tezkeresi'nin 10. yıldönümü yaklaşırken gizliliğinin kaldırılması gündemde. Eski CHP lideri Deniz Baykal bu konuda bir çağrı yapmıştı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç, gizliliğin kalkması için resmi girişimde bulunacak.
AK PARTİ TEMKİNLİ
1 Mart Tezkeresi'ni Meclis'e AK Parti hükümeti getirmişti. AK Parti, tezkere tutanağının açıklanıp açıklanmaması konusunda henüz karar almadı. Ancak parti yönetimi 1 Martın tek başına açıklanmasına soğuk yaklaşıyor. Parti yönetiminde, "Bütün tutanaklar açıklansın" görüşünü savunanlar da var. AK Parti kabul etmezse tutanakların açıklanma olasılığı bulunmuyor.
SIR GÖRÜŞMELER
TBMM'nin açıldığı 1920'den bugüne kadar 260 civarında kapalı oturum yapıldı. Bunlardan bir kısmının açılmasına karar verildi. 10 yıllık süre geçmesine karşın 38 oturum sır olarak kaldı. En eski sırlar Gizliliği süren kapalı oturumların ilklerinden biri, ünlü şair Behçet Kemal Çağlar'ın bir önergesi. En fazla kapalı oturum, sekiz görüşmeyle Kıbrıs sorunuyla ilgili, ardından terör ve asayiş geliyor. 43 yıldır gizli bir de kişisel dosya var. Eski Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Yaşar Tunagür'ü konu alan gizli oturum 'sır' olarak saklanıyor.
TARİHİN SEYRİ DEĞİŞEBİLİR
Çekiç Güç, irtica ve komünizm, MİT Kanunu, Mavi Akım Projesi konulu görüşmeler de halen mühürlü çuvallarda. İstiklal Mahkemesi'ne yeminli ekip Meclis, İstiklal Mahkemelerinin zabıtlarını geçen yıl kırarak incelemeye başlamıştı. 1980 sonrası çıkarılan yönetmelikle mühürlenen zabıtların açıklanma yetkisi Meclis Başkanlığına bırakıldı. Meclis Başkanı Cemil Çiçek'in girişimiyle dokuz kişiden oluşan ve görev yemini yapan ekip 'İzmir suikastı', 'Menemen olayı', 'Şeyh Sait isyanı' gibi dava tutanaklarının bulunduğu 915 bin belgelik arşivi tarıyor. Bu taramanın seneye bitirerek kamuoyuna açıklanması bekleniyor.
UZLAŞMA OLURSA AÇILIR
TBMM Başkanı Cemil Çiçek, 1 Mart tutanaklarının açıklanıp açıklanmayacağı konusunu Radikal'e değerlendirdi. Meclis Başkanlığı görevi nedeniyle kişisel görüş açıklamayan Çiçek, adres olarak siyasi partileri gösterdi. Meclis İçtüzüğü’nü hatırlatan Çiçek, "Eğer siyasi partiler konuyu Danışma Kurulu'na getirir, Meclis Genel Kurulu da kabul ederse tutanaklar açıklanır" dedi. Çiçek, partilerin anlaşması durumunda geçmişe dönük bütün tutanakların açıklanabileceğini de hatırlattı. (Radikal)
SON VİDEO HABER
Haber Ara