Nevşehir'de bir milyar tonluk kaya tuzu rezervi var, ama değerlendirilemiyor

Nevşehir'in Gülşehir ilçesine bağlı Tuzköy beldesinde bulunan bir milyar tonluk kaya tuzu rezervinin Türkiye'nin en az on asırlık ihtiyacını karşılayabileceği bildirildi. Ekonomik değeri yüksek bu rezervin imkansızlıklar sebebiyle yeterince ekonomiye kazandırılamadığı ifade edildi.

Öz Bilgin Tuz Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Suat Bilgin yaptığı açıklamada, 2006 yılında dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Madencilik Genel Müdürlüğü'nden ihale yoluyla 5 milyon 300 bin metrekarelik alanda bulunan Hacıbektaş kaya tuzu havzasının 99 yıllığına işletme ruhsatını aldıklarını söyledi. Gerekli teknik çalışmaları yaptıktan sonra üretime başladıklarını belirten Bilgin, kısıtlı imkanlarla yılda 15-20 bir ton civarında üretim yapabildiklerini belirtti. Bilgin, yetkililerin gerekli yatırımın yapılmasında destek vermesi halinde üretim potansiyelinin artırılabileceğini ifade etti. Bilgin, sadece geçen yıl içerisinde Almanya'dan iki ayrı firmadan buzlanan yollarda kullanılmak üzere 160 bin ton kaya tuzu talep etmesine karşın düşük düzeyde üretim yaptıkları için bu isteği karşılayamadıklarını söyledi.

Bilgin, "Kaya tuzu ihracatına yönelik özellikle Almanya, Fransa ve İtalya gibi Avrupa ülkelerinden çok talep geliyor. Sadece Almanya'dan geçen yıl, karla mücadelede kullanılmak üzere 2 farklı firmadan 160 bin ton kaya tuzu istendi. Ama üretim kapasitemiz düşük olduğu için istekleri karşılayamadık." dedi.

959 MİLYON TONLUK REZERV

Magnezyum, kalsiyum ve potasyum gibi insan vücudunun temel yapı taşlarını oluşturan mineraller açısından da son derece zengin olan kaya tuzunun üretimini kısıtlı imkanlarla yaptıklarını aktaran Bilgin, şunları söyledi: "Üretimde kaliteyi yakalamak için iş gücü ile teknik ekipmanlar gerekiyor. Bunda kendi imkanlarımız yetersiz kalıyor. 959 milyon ton kaya tuzu rezervi ile Türkiye'nin en kaliteli kaya tuzu rezervine sahip bir maden havzasına sahibiz. 5 milyon 300 bin metrekarelik bir alanı kapsayan Hacıbektaş kaya tuzu havzasındaki kaya tuzu, tamamen doğal, içerisinde hiçbir kimyasal madde barınmıyor. İçerisinde magnezyum, kalsiyum ve potasyum gibi insan vücudunun temel yapı taşlarını oluşturan 84 farklı mineral yer alıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, sofralarda tamamen kaya tuzu bulundurulması gerektiği yönünde bir açıklama bile yaptı. Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı da bu anlamda bir kampanya başlattı."

Türkiye'nin ihtiyaçlarını karşılama anlamında on asır yetecek kadar kaya tuzu rezervi bulunduğunu anlatan Bilgin, "Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) bu sahada 1979 ve 1980 yıllarında iki yıl boyunca çalıştı. Bu çalışmalar doğrultusunda 959 milyon ton kaya tuzu rezervi tespit etmiş." bilgisini aktardı.

Kaya tuzunun ağırlıklı olarak sanayide, gıda sektöründe, karla mücadelede ve hayvancılıkta kullanıldığını dile getiren Suat Bilgin, "Halen Anadolu'da yaygın şekilde yapılan turşu, salça ve yufka yapımında kaya tuzu kullanılmakta. Kar ile mücadelede göl veya deniz tuzuna nazaran daha fazla etkili oluyor. Bunun nedeni de kuru ortamda üretildiğinden içerisinde nem olmaması. İçerisindeki zengin minerallerle beraber buzu eritme kapasitesi çok yüksek. Yola, göl veya deniz tuzuna nazaran daha az zarar veriyor." diye konuştu.

Türkiye'de yaygın olarak Tuzköy Hacıbektaş Havzasının dışında, Çankırı, Yozgat Sekili, Kırşehir Tepesidelik, Kars Kağızman ve Iğdır Tuzluca'da üretim yapıldığını belirten Bilgin, dünya genelinde de kaya tuzu rezervi açısından en şanslı ülkenin Türkiye olduğunu ifade etti.