Sarkozy'in 45 dakikası 250 bin Avro...Peki diğerleri?

Fransa'nın eski devlet başkanı Nicholas Sarkozy daha 2008 yılında, görevinin biteceği 2012 yılına dair hesaplarını açıkça dile getiriyor ve Le Point dergisine şunları söylüyordu: "2012'de 57 yaşında olacağım. Clinton'un kazandığı milyarları gördüğüm zaman ben de cebimin dolduğunu hayal ediyorum. Beş yıl görev yaparım, sonra ben de Clinton gibi para kazanmayı hedefliyorum; konferans başına 150 bin euro!" 2012 yılında tekrar seçilemeyen Sarkozy şimdi bu hedefini gerçekleştirmekle meşgul. Devlet başkanlığından ayrıldığından beri geçen süre içerisinde aldığı uluslararası konferans talebi 70'i geçmiş durumda. Nitekim bunlar içerisinden kendisi için en uygun olanını seçti ve 11 Kasım'da New York'ta bir bankacılık konferansına Brezilyalı BTG Pactual Bank'ın davetlisi olarak katılarak profesyonel konferansçılık kariyerinin ilk adımını attı.

Aslında Sarkozy son dönemlerde eski devlet başkanları ve başbakanlar arasında giderek yaygınlaşmaya başlayan yeni bir kariyer trendinin ilk değil son örneğini oluşturuyor. O sadece, emekliye ayrılarak inzivaya çekilmek yerine itibar ve bağlantılarını paraya tahvil etmeyi tercih eden ve böylece tam da emeklilik çağında çok parlak yeni bir kariyer yaratan kendinden önceki eski dünya liderlerinin izinde gidiyor.

Son dönemlerde Clinton ve Blair'in bu alana atıldıktan sonra elde ettikleri gelirleri gören eski devlet adamları giderek bu alana yönelmeye başladılar. Amerikalı ve Avrupalı eski devlet adamlarının konferans başına ortalama 115 bin euro kazandıkları söylentisi henüz doğrulanamamış olsa da sadece söylentinin bile ne derece teşvik edici olduğu ortada. İşte son yıllarda profesyonel konferansçılığı seçerek kariyerlerinin sonunu daha anlamlı ve kazançlı hale getiren dünya liderlerinin belli başlıları…

Bill Clinton
Konferans işinin piri oldu
1993-2001 yılları arasında ABD Başkanı olarak iki dönem görev yapan Bill Clinton emekliye ayrılmayı düşünmedi. Tam tersine oldukça hızlı ve gelir getirici bir sürece başladı. Önce karısı Hillary'nin seçim kampanyasına destek verdi, ardından da hatıralarını yazdı. 2004 yılında çıkardığı "Hayatım" kitabı en çok satanlar arasına girmeyi başardı. Bu sürecin ardından pek çok sivil toplum faaliyetine katılmaya başlayan Clinton oldukça gelir getirici yeni bir kariyere de başladı: Profesyonel ve lüks konferansçı oldu. Bu dönem Clinton'a devlet adamlığının yanı sıra skandallarıyla da kazandığı büyük şöhretini paraya çevirme imkanı sağladı. Oldukça yüksek ücretlerle önemli konferanslara katılmaya başlayan Clinton hayatının en parlak dönemine böylece girmiş oldu. Sadece 2008 yılında katıldığı konferanslardan 3 milyon dolar gelir elde etti. Bu arada AİDS ve çevre koruma amaçlı vakıflar kurdu. Clinton Beyaz Saray'dan ayrıldığı zaman 11 milyon dolar borcu vardı ancak karısıyla beraber profesyonel konferansçı olarak kazandıkları sayesinde çift yıllık gelirlerini bir yıl içinde 358 bin dolardan 16 milyon dolara çıkarmayı başardı.

Tony Blair
En beceriklisi o çıktı
Blair 1997-2007 yılları arasındaki görevinden sonra köşeye çekilmek yerine bir yandan aracılık, öte yandan danışmanlık ve dolgun ücretle konferansçılık yapmaya başlayınca hiç ummadığı kadar para kazandı. Tıpkı Bill Clinton gibi çoğu ABD üniversitelerinde konferanslar vermeye başladı, hatta 2008-2009 döneminde Yale Üniversitesi'nin baş konferansçısı oldu. Irak işgali sırasında ABD'ye verdiği destek yüzünden "Bush'un uşağı"na dönüşen imajı bile onun parlak konferansçılık kariyerine leke süremedi. Öte yandan dünyanın dört bir yanındaki sorunlara yönelik olarak faaliyet gösteren kurduğu yardım kuruluşları sayesinde hayır işlerini tüm dünyanın gözüne sokmayı başarması, katıldığı lüks konferanslardan elde ettiği konuşma bedellerine de haliyle yansıyarak Blair'e bol miktarda dolar olarak döndü. Kurduğu Tony Blair Associates ile büyük kuruluş ve devletlere ticari bir perspektiften siyasi eğilimler ve devlet reformları konusunda stratejik ve ekonomik danışmanlık da verdi. JP Morgan, Kuveyt yönetimi, Zurich Financial Services ya da Rus oligarklar gibi önemli müşterilerine verdiği danışmanlık hizmetleriyle bugüne kadar 74 milyon euro kazandığı tahmin ediliyor. Örneğin Blair'in sadece hammadde devi OPA'nın satışı için devreye girerek Katar Emiri'ni aradıktan sonra ayarladığı randevulardan kazandığı ücret 1.24 milyon euro'yu buldu. 2011 yılında Kazakistan'da yönetimin kurulması ve reforme edilmesi için verdiği danışmanlıktan elde edeceği yıllık kazancı ise 8 milyon sterlin olarak basına sızdı.

Mihail Gorbaçov
Sadece konferansçılıktan değil reklamlardan da kazandı
En büyük kozu "Sovyetler'i tarihe gömen adam" imajıydı ve bunu kullanmasını çok iyi bildi. Rusya'ya kapılarını araladığı kapitalizmin kazanan tarafında yer aldı. Profesyonel konferansçı olarak emeklilik günlerinde parlak bir kariyer yaşayan Gorbaçov; Pizza Hot, Louis Vuitton gibi markaların reklam yüzü bile oldu. Sadece oynadığı pizza reklamından kimilerine göre 150 bin, kimilerine göre ise bir milyon dolar ücret aldığı söyleniyor. Özellikle görevi ilk bıraktığı yıllarda yüksek ücretli bir konferansçı olarak kendine bambaşka bir kariyer yaratmasını bildi. Nobel barış ödüllü Gorbaçov halen kızıyla beraber uluslararası konferanslara katılmaya devam ediyor.

Gerhard Schröder
Hem iş adamı hem konferansçı
2005 yılına kadar altı yıl boyunca Almanya'ya başbakanlık yapan Gerhard Schröder, Sosyal Demokrat Parti'nin de genel başkanıydı. Görevini bıraktığında 61 yaşındaydı ama o emekliliği değil, daha parlak ve kazançlı yeni bir kariyeri seçti. Ne de olsa bağlantıları oldukça güçlüydü ve adres defteri bir hayli kalabalıktı. Ulaşamayacağı kimse yok gibiydi. Schröder'in kendi hesabına asıl kariyeri de bundan sonra başladı. Bağlantılarını en iyi kullanabileceği bir alan olarak lobiciliğe başladı ve ilişkilerini Kuzey Akım doğalgaz konsorsiyumunun başına geçerek en verimli şekilde kullanmasını bildi. Schröder bu uğraşının yanına bir de profesyonel konferansçılığı ekledi. Bir dönem Avrupa ve dünya politikalarına aktör olarak katılmış olmanın kazandırdığı birikimini katıldığı toplantı ve konferanslarda değerlendirmeye başladı. Şu günlerde eskisi kadar revaç görmese de Schröder'in konuşmacı olarak katıldığı konferanslar ona konferans başına 50 bin euro'ya kadar para kazandırıyor. Halen enerji konferanslarından NATO toplantılarına kadar pek çok üst düzey uluslararası konferansın düzenli konuşmacıları arasında yer alıyor.

Jose Maria Aznar
Dünya üniversitelerini dolaşıyor
Devlet adamlığını ve siyasi görevlerini bıraktıktan sonra konferansçı olarak kariyer yapmaya başlayanlardan biri de 2004 yılına kadar İspanya başbakanlığı yapan Jose Maria Aznar. Dedesi ve babası gibi İspanya siyasetinde önemli mevkilerde bulunan Aznar oldukça köklü bir politik birikimin sahibiydi. O da bu birikimini emekliye ayrılarak heba etmek yerine değerlendirmeyi seçti. Aznar politik birikimini ve uluslararası bağlantıları ve itibarını çok uluslu şirketlere danışmanlık yapmanın yanı sıra, Rupert Murdoch'ın News Corp şirketinde yöneticilik yaparak değerlendirdi. Amerikan üniversitelerinde profesörlük de yapan Aznar, özellikle jeopolitik konularda konferanslara katılmaya başladı ve bu da onun yan kariyerlerinden birini teşkil etti. AIPAC'ın uluslararası politika konferansları kadar çeşitli üniversitelerin düzenlediği konferansların da aranan konuşmacısı olmaya başladı. Halen profesyonel konferansçı olarak dünyanın birçok ülkesindeki önemli toplantılara katılıyor.

Lech Walesa
O artık hoca, TV yorumcusu, konferansçı
Elektrikçiyken 10 milyon üyeli İşçi Dayanışması Hareketi liderliğine, oradan da Polonya'nın demokratik olarak seçilen ilk devlet başkanlığına yükselen Lech Walesa da devlet başkanlığına tekrar seçilemeyince işi gücü bırakmayanlardan. 2000 yılında siyasetten ayrıldı ama çalışmayı bırakmadı. Avrupa'nın çeşitli üniversitelerinde tarih ve siyaset üzerine hem dersler hem de konferanslar vermeye başladı. NATO, demokrasi, dayanışma gibi konularda sürekli olarak konferanslara katılan Walesa, bu işinin yanı sıra medyada da sık sık görünerek yorumculuk da yapmaya başladı.

Nicolas Sarkozy
Saniyesi 92 euro
Bu yıl içinde ikinci defa seçilemeyen Fransa eski Devlet Başkanı Nicolas Sarkozy, daha seçimlerden önce kaybetme ihtimaline karşılık ne tür bir gelecek hedeflediğinin sinyallerini vermişti. Ortak olduğu hukuk bürosuna devam edeceği kesindi. 11 Kasım'da New York'ta bir bankacılık konferansına Brezilyalı BTG Pactual Bank'ın davetlisi olarak katılan Sarkozy, böylelikle konferansçı olarak ilk konuşmasını da yapmış oldu. Sarkozy'nin yeni kariyerine başlangıç yaptığı 50 dakikalık konuşması için ne kadar ücret aldığı açıklanmadı ancak daha önce ona yapılan bir teklif ücreti konusunda fikir verici mahiyette. Daha önce de Morgan Stanley yatırım kurumu kendisine 45 dakikalık konferans için 250 bin euro önermişti. Eğer bundan sonra Sarkozy bu tarifeyi uygularsa dakikası 5 bin 500 euro, saniyesi ise 92 euro'ya konuşmacılık yapmış olacak.

Abdulaye Wade
86'lık çiçeği burnunda konferansçı
Senegal'in eski devlet başkanı da görevi sona erince yaşı ilerlemiş olmasına rağmen köşeye çekilmek yerine konferansçı olmayı tercih edenlerden. 12 yıl Senegal'in başında kaldıktan sonra bu sene görevini terk etmek zorunda kalan Wade, kariyerine 2013'ten itibaren profesyonel uluslararası konferansçı olarak devam edeceğini ilan etti ve başvuruları kabul etmeye başladı. Ancak ücret tarifesi şimdilik belli değil.

RAKAMLARLA TATLI PARA
*250 BİN EURO: Morgan Stanley'in 45 dakikalık konferans için Sarkozy'e önerdiği para.
* 50 BİN EURO: Enerji konferanslarından NATO toplantılarına kadar Schröder'in konuşmacı olarak kaşesi…
*74 MİLYON EURO: Tony Blair'in danışmanlık hizmetlerinden bugüne kadar kazandığı para…
* 16 MİLYON DOLAR: Clinton çiftinin profesyonel konferansçı olarak bir yılda kazandıkları ücret…
(Birol Biçer-Aktüel)

Sarkozy'in 45 dakikası 250 bin Avro...Peki diğerleri?

Dünya liderleri için asıl kazançlı dönem görevleri sona erdikten sonra başlıyor. Üstelik bunun için sadece konuşma yapmaları yetiyor. Pek çok devlet adamı artık inzivaya çekilmek yerine bağlantı ve itibarlarını paraya çevirmeyi tercih ediyor. Ücretlerini açıklıyoruz.