Meclis adalet dağıtamadı
TBMM tarihinde Uludere, Susurluk ve Şemdinli’nin de aralarında olduğu toplam 158 araştırma komisyonu kuruldu ama hiçbir sonuç alınamadı...
13 Yıl Önce Güncellendi
2012-12-16 09:04:37
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), her yıl onlarca araştırma komisyonu kuruyor. Ancak içtüzükteki engeller sebebiyle verimli sonuç alınamıyor. Susurluk, Şemdinli, Metin Göktepe, Uğur Mumcu, Muhsin Yazıcıoğlu ve en son Darbeleri Araştırma gibi pek çok komisyon kuruldu. Olaylara ilişkin kurulan komisyonlarda, hazırlanan raporlar sadece Meclis’in tozlu arşivlerine kaldırıldı.
Meclis arşivinde yapılan araştırma çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı. 9 ile 22. dönem arasında çeşitli konularda 158 Meclis Araştırması Komisyonu kuruldu. Bu komisyonlardan yalnız 109’u çalışmalar sonucu raporunu hazırladı. 37 komisyon çalışmalarını tamamlayamadı. 12 komisyon da çeşitli sebeplerden işlevsiz kaldı. Komisyonların hazırladığı raporların kimi ise Meclis Genel Kurulu’nda dahi görüşülmeden arşive alındı.
Karanlık olaylar aydınlatılamadı
Türkiye, geçmişindeki darbelerin yanında özellikle 1990’lı yıllarda onlarca faili meçhul cinayetlerle karşılaştı. Her biri, Türkiye gündemini sarsan olaylar olarak hafızalara kazındı. Çoğunun üzerindeki sis perdesi ise aradan yıllar geçmesine rağmen hala aralanamadı.
Bu olaylar konusunda TBMM sessiz kalmayıp her biri adına araştırma komisyonları kurdu. Araştırdı, soruşturdu, tanık dinledi, belge istedi, bilgi topladı. Fakat hazırlanan raporların kimi Genel Kurul’da görüşüldü, kimi görüşülmeden arşivdeki yerini aldı. Hazırlanan raporlar, önemli olayların yıl dönümünde sadece bakılmak için karıştırılıyor.
Tahkikat komisyonu işlevsiz kaldı
Askeri darbe ve muhtıralardan en çok zararı gören halkın yanısıra, temsilcisi TBMM oldu. Darbelerle ilgili hazırlanan araştırma komisyonu ise dönemin aktörlerini sadece dinlemekle yetindi. En son hazırlanan Darbeleri Araştırma Komisyonu da tarihin arşivlerindeki yerini aldı. 34 kişinin hayatını kaybettiği Uludere olayıyla ilgili hazırlanan araştırma komisyonu ise rapor aşamasında. 27 Mayıs 1960 darbesinin en önemli gerekçesi olarak gösterilen Tahkikat Komisyonu, Demokrat Parti tarafından 18 Nisan 1960’ta kuruldu. Üç ay çalışması gereken komisyon, kısa bir süre sonra işlevsiz kaldı.
Soruşturma yetkileri yok
Meclis komisyonları, daimi ve geçici olmak üzere iki başlık altında toplanıyor. Daimilerin, yani ihtisas komisyonlarının sayısı her yasama döneminde aynı. Anayasa, Adalet, Eğitim, Sağlık, Tarım, Çevre ve Dilekçe komisyonları başta olmak üzere 17 daimi komisyon aralıksız çalışıyor. Daimi komisyonlar, incelemelerini kanun tasarı ve teklifleri üzerinde yapıyor.
Soru, gensoru, Meclis araştırması, Meclis soruşturması gibi usuller ise Meclis’in denetim mekanizmalarından. Meclis araştırması, siyasi denetim kapsamında en etkili yöntemlerden biri. Amacı belli bir konu hakkında bilgi edinmek, edindiği bilgiyi kamuoyu ve Meclis ile paylaşmak. Konuları ise genellikle siyasi, ekonomik ve toplumsal olaylardan oluşuyor.
Hiçbir yaptırım gücü yok
Araştırma ve soruşturma komisyonları, geçici komisyon kapsamında yer alıyor. Bu nedenle her dönem yaşanan olaylara ve verilen önergelere göre sayıları değişiklik gösteriyor.(Cihan)
Haber Ara