TİMETÜRK/Batu Serdağ
Montreal Üniversitesi’nden (UdeM) bilim insanları, astronomi tarihinde ilk kez “evsiz” bir gezegen keşfetti. Samanyolunda bulunan gezegen, uzayın boşluğunda hareket ediyor ve hiçbir yıldızın etrafında dönmüyor.
Kanada-Fransız Hawaii Teleskobu (CFHT) ve Avrupa Güney Rasathanesi Teleskobu’ndan alından verileri inceleyen bilim ekibinden Etienne Artigau “Teorisyenler bu tür çok soğuk ve genç gezegenlerin varlığını önermiş olsalar da bugüne kadar kimse gözlemeyi başaramamıştı” diyor.
Serbest-dolaşan ya da başıboş gezegenler, herhangi bir yıldızla kütleçekimsel ilişkisi bulunmayan gezegensel-kütleli cisimler olarak biliniyor. UdeM’den doktora öğrencisi Jonathan Gagne, “Son birkaç yıl içerisinde bu türden olabileceği düşünülen çeşitli nesneler gözlemlendi ancak varlıkları yaşlarının bilimsel olarak hesaplanamayacağı için varlıkları doğrulanamıyordu. Astronomlar, bunları gezegen mi yoksa kahverengi cüceler olarak mı sınıflayacaklarını bilmiyorlardı. Kahverengi cüceler, çekirdeğinde nükleer reaksiyonlar başlatamayan başarısız olmuş yıldızlardır” diye açıklıyor.
Kanadalı ve Fransız bilim insanları, keşfettikleri bu evsiz gezegene CFBDSIR 2149 adını verdiler. Gezegen, AB Doradus Hareketli Grubu’nda yer alıyor. Bu grup, 30’dan fazla aynı yaştaki genç yıldızı içeriyor ve uzay boşluğunda hareket ediyor.
Araştırmacılar ilk olarak CFHT’ın 3,6 metrelik teleskobunu kullanarak kızılötesi görüntülerini elde ettiler. Daha sonra ESO’nun 8 metrelik VLT’sini kullanarak gezegenin kütlesini, sıcaklığını ölçtüler. G50 ila 120 milyon yıl yaşında olan gezegenin sıcaklığı yaklaşık 400 santigrat derece ve Jüpiter’den 7 kat büyük kütleye sahip. Jüpiter’den 13 kat büyük olan cisimler ise kahverengi cüceler olarak adlandırılıyor. Bilim insanları evrende bu tür başıboş daha fazla gezegen olabileceğini belirtiyor.