İşte 'Ladin' önerisinin içeriği

TİMETURK / Haber Merkezi

Teklif 2007'den bu yana defalarca!

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Ricciardone'nin haber kanallarının Ankara temsilcilerine yaptığı açıklama çok tartışıldı.
Açıklama "Türk kamuoyu Bin Ladin'i yakalayan ABD, nasıl oluyor da Karayılan'ı Hüseyin'i yakalama konusunda Türkiye'ye yardım edemiyor, etmiyor " sorusu üzerine özü itibariyle "Biz Ladin'i yakalarken TTP yani taktik teknik prosedürleri kullandık. Yani tüm birimlerin koordinasyon içinde çalıştığı, tecrübe ile edinilmiş yöntemleri uyguladık. Türkiye'ye de bu modelden hareketle daha yakın çalışmayı önerdik " şeklindeydi.

Şimdi tartışmalar üzerinden gideceğiz. En merak edilen soru, durduk yere ABD Büyükelçisi bu açıklamayı niye yaptı şeklindeydi.
Aslında durduk yere değil. Soru üzerine yaptı. Üstelik Türkiye kamuoyunda çokça konuşulan eleştirilerin soru olarak sorulması üzerine. Yani "Türk kamuoyu Bin Ladin'i yakalayan ABD'nin müttefikim dediği Türkiye'ye terörle mücadele konusundaki desteğini samimi bulmuyor, Karayılan'ı ya da Fehman Hüseyin'i yakalamak bu kadar zor mu ?" sorusu üzerine.
Mesele soru değil, mesele Türk kamuoyundan ABD'ye bu konuda yıllardır yöneltilen eleştiri. Bu eleştiri karşılığında verilen cevap.

Yani ABD, bir anlamda yöneltilen eleştiriyi haksız buluyor. Tabii haksız bulması da yeni eleştirileri ve tartışmaları beraberinde getirecektir.

Geçelim , öneriye…

Aslında ABD'nin önerisi en sade anlatımı ile "istihbaratın değerlendirilmesinde yardım"…

ABD Türkiye'ye bir model önermiş değil. Büyükelçi o toplantıda TTP'den yani "Taktik - Teknik - Prosedürleri" nden bahsederken aslında ABD'nin çalışma yöntemine atıfta bulundu. Bu yöntemler en net biçimde Bin Ladin'in yakalanmasında da kullanıldı. Özü itibariyle tüm kurumların eşgüdüm içinde çalışması olarak özetlenebilir.

Bir anlamda Türkiye'ye önerilen eşgüdüm içinde çalışma ama özelinde istihbaratın özellikle de görüntülerin değerlendirilmesi.
ABD, Türkiye ile predatörlerle toplanan istihbaratı paylaşıyor, zaten merkezin başında Türk askeri bulunuyor. Görüntüleri Türk tarafı kendisi analiz ediyor, istihbaratla ne yapacağına da Türkiye karar veriyor. ABD analizde , terörle mücadeleyi daha etkin kılmak için hem predatör görüntüleriyle ulaşılan istihbaratı hem de yerel istihbaratın analizini yaparken Türkiye ile birlikte çalışmayı teklif etti. Bir anlamda buna tecrübe paylaşmak da diyebiliriz.

Peki bu ne zaman önerildi ?

Ne bir ay önce, ne de 3 Eylül'de CIA Başkanının İstanbul ziyaretinde. ABD "yakın çalışma " olarak özetlediği , istihbaratın değerlendirilmesi ve eşgüdümlü çalışmayı aslında 2007 yılından beri defalarca önerdi. Edindiğim bilgilere göre Türkiye'den yanıt alınmadı.

Sanırım bu son açıklamanın ardında -başka bazı olaylar, talepler olduğu iddia edilse ve düşünülse de - ABD'nin "daha yakın çalışmak istiyoruz üstelik 2007'den beri ama yanıt alamıyoruz, buna rağmen sürekli eleştiriliyoruz " şeklindeki bakış açısı da var.

Koordinasyon içinde çalışma

Türkiye'de terörle mücadelede kurumlar arası işbirliği bir süre çokça tartışılmıştı. Ancak hükümet yetkilileri hemen hemen yaptıkları tüm açıklamalarda , kurumlar arasındaki eşgüdümün sağlıklı işlediğini belirtmişlerdi. Bu durumda, acaba ABD yapılan açıklamalara rağmen eşgüdümde bir sorun olduğunu mu düşünmektedir?

Bununla birlikte, sorun sadece eşgüdüm olarak da algılanmamalıdır. Teknik cihazlardan acaba yeterli oranda yararlanılıyor mu sorusu da akıllara geliyor. Tabii yeterli oranda yararlanılmıyor ya yararlanılmak istenmiyorsa bunun ardında acaba başka bazı güvenlik endişeleri mi bulunuyor?

İstihbarat değerlendirmesi denilince akıllara iki unsur geliyor. Bunlardan biri insansız hava araçlarından alınan görüntülerin analizleri, hatta birebir bu araçlardan görüntü elde etme yöntemleri. Bu durumda önümüzde üç çeşit araç var.

1- Türkiye'nin kendine ait insansız hava araçları

2-ABD'nin İncirlik'teki predatörleri

3- King Air tipi insanlı istihbarat uçakları

Predatörler Türkiye içinde görüntü almıyor

Yeterli oranda yararlanılıp yararlanılmadığı sorusunu özellikle ABD'ye ait predatörler için soruyorum. Manevra ve görüntü kabiliyeti yüksek olan predatörler örneğin Türkiye sınırları içinde görüntü almıyor. Başbakan Erdoğan Bin Ladin örneği için "biri evde , diğeri mağarada " demişti. Görüntü kabiliyeti yüksek predatörle mağara gözetlemek tercih edilmesi gereken bir durum değil mi ? Bunun tercih edilmemesinde ne gibi bir güvenlik boyutu var ? (CNN Turk)