Kıyılarda kirliliğe karşı yeni çevresel standartlar geliyor

Proje ile Türkiye kıyılarını yansıtacak şekilde Akdeniz, Ege Denizi, Karadeniz ve Marmara Denizi kıyılarında seçilecek pilot alanlarda bulunan veya bulunması muhtemel tehlikeli maddeler araştırılarak tespit edilecek. Bu maddelerin ekosisteme ve su kalitesine olan etkileri değerlendirilecek, ekolojik yapı ve kıyı dinamikleri ortaya konularak çevresel kalite standartları belirlenecek. Yeni standartlara göre de kıyı ve geçiş sularına yapılacak deşarj standartları tespit edilecek.

Kıyı pilot alanları olarak İzmir Nemrut ve Aliağa Körfezleri, Hatay İskenderun Körfezi, İzmit Körfezi ve Samsun Limanı esas alınacak. Bu alanlar dışında Türkiye'de kıyı ve geçiş sularına deşarj yapan sektörleri temsil edecek şekilde belirlenecek pilot tesis ve şehirlerde, kıyı ve geçiş sularına doğrudan deşarj yapan kentsel ve endüstriyel atıksularda ve nehir ağızlarında da aynı çalışma yapılacak. Tespit edilen alanlarda su kütlelerinin dip yapısı ve derinlik ölçümü ile ilgili olarak jeokimyasal, jeolojik ve topografik özellikleri belirlenecek, akıntı durumları, ekolojik yapı ve kıyı dinamikleri ortaya konulacak.

Söz konusu alanlarda ekonomik faaliyetlerin listesi oluşturularak, bu sanayi tesislerinin üretim ve kuruluş kapasitelerinin mevcut veriler yardımıyla belirlenerek bu konudaki eksikliklerin giderilmesi maksadıyla ihtiyaç analizi yapılacak. Su kalitesine etki eden baskılar ve etkilerin tespiti yapılacak. Sanayi tesislerinin üretim prosesleri, bu süreçte kullandıkları ham maddeler, üretilen yan ürünler, nihai ürünler belirlenecek ve atıksu karakterizasyonu yapılacak. Nehir ağızlarındaki kirlilik yükleri tespit edilecek. Projeye konu pilot alan, tesis ve şehirlerin atık suyundan her aşamada numune alınarak değerlendirme yapılacak.

RİSKLER VE SORUMLULAR TESPİT EDİLECEK

Çevresel kalite standartlarının belirlenmesine ilişkin AB'de kullanılan mevcut yöntemler karşılaştırılarak, Türkiye şartlarına en uygun yöntem tespit edilecek. Pilot alanlarda üretilen maddeler için ekolojik yapıyı bozmayacak şekilde kıyı dinamikleri de göz önüne alınarak, Akdeniz, Ege Denizi, Karadeniz ve Marmara Denizi kıyı ve geçiş sularında uygulanabilecek şekilde çevresel kalite standartları oluşturulacak. Çevresel kalite standartlarından deşarj standartlarına geçilmesi ile ilgili AB'de kullanılan mevcut yöntemler araştırılacak, tüm kıyı ve geçiş sularında kullanılabilecek alternatifler belirlenecek. Çevresel kalite standartları belirlenen tehlikeli maddelerin kıyı ve geçiş suları ekosistemlerine olan etkileri ortaya konulacak. Kıyı ve geçiş sularına etki eden kirliliğin nedenleri değerlendirilecek, risk analizi ve öncelik sıralaması yapılacak. Su kalitesinin bozulmasına neden olan kirlilik riskine karşı alınması gereken tedbirlerle, bunların alınmasından sorumlu kurum ve kuruluşlar tespit edilecek.
(CİHAN)