O raporu Başbakan'a sundu

Parlamenter sistem manipülasyona açıktır
Bal, raporunda Türkiye’nin sorunlarına çözüm bulmak için başkanlık sisteminin tartışılması gerektiğini belirtti, ancak demokrasi tüm kurum ve kurallarıyla yerleşmeden, demokrat insan tipi yetişmeden, hiçbir sistemin mucizevi olarak çözüm sağlayamayacağını söyledi

AKP Kütahya Milletvekili İdris Bal, düzenlediği basın toplantısında, hazırladığı “Başkanlık Sistemi Türkiye’nin Sorunlarını Çözer mi?” başlıklı raporunu açıkladı. Raporu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile paylaştığını anlatan Bal, “Parlamenter sistem mi başkanlık sistemi mi?” konusuna ülke çıkarı penceresinden baktığını ifade etti.

Türkiye tarihine bakıldığında hükümetlerin görev süresinin ortalama 1,5 yıl olduğunu belirten Bal, yapılanın ”hükümet kurma ve bozma oyunu” olduğunu, bu nedenle konunun sorun olduğu ve nasıl çözülebileceği üzerinde durmak gerektiğini söyledi. Türkiye’de koalisyonların ülkeye kan kaybettirdiğini savunan Bal, ”Parlamenter sistem manipülasyona açıktır, yönetimde çift başlılık mümkündür, kuvvetler ayrılığı yoktur, milletvekillerinin etkin çalışmasında dezavantaj oluşturmakta, seçmenler aslında kime oy verdiklerini bilmemekte, bakanlar milletvekilleri içinden çıktığı için yasamanın yürütmeyi denetlemesi pratikte mümkün değildir, seçim barajları nedeniyle seçmenin iradesi tam olarak Meclise yansımaması sorun oluşturmaktadır” dedi.

Başkanlık sisteminde yürütme ve yasamanın ayrı seçimlerle seçildiğini ve gerçek anlamda kuvvetler ayrılığının olduğunu anlatan Bal, yönetimde istikrar ve süreklilik olabildiğini, seçim sürelerinin belli olduğunu ve değişmediğini, yaygın kanının aksine eyalet sistemine geçiş zorunluluğu olmadığını kaydetti.

Bal, ”Başkanlık sisteminde başkan, parlamenter sistemde hem yasama hem yürütmeye hükmeden, Başbakan’a göre daha zayıftır. Karşısında medya ve kamuoyu denetimi, halka hesap verme zorunluluğu vardır. Bakanların bir daha seçilme kaygısı olmayacağı için icraatlarını özgürce sürdürebilecekler. Başkan’ın seçiminde meşruiyet sorunu olmaz. Ayrıca sistem yeni yüzlerin ortaya çıkmasına imkan verir” diye konuştu.

Türkiye’nin sorunlarına çözüm bulmak için başkanlık sisteminin tartışılması gereğine işaret eden Bal, demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla yerleşmeden ve demokrat insan tipi yetişmeden, hiçbir sistemin mucizevi çözüm sağlayamayacağını vurguladı.

Bedel ödeme riski

Bal, ”2014 yılında Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilecek. Halkın seçeceği Cumhurbaşkanı ile Başbakan arasında sorun olmaz mı?” sorusuna, Türkiye’de cumhurbaşkanı seçiminin her zaman sorun olduğunu ifade etti. Bal, ”Artık seçilmiş, daha güçlü, daha meşru bir cumhurbaşkanı olacak. Başbakan ile çatışma olduğunda bunu söyleyebilecektir. Geçmişteki Ecevit-Sezer kavgasında olduğu gibi bedel ödeme riskimiz vardır” karşılığını verdi.

Sistemsel dönüşüm

Bir gazetecinin Cumhurbaşkanı’nı halkın seçmesi için atılan adımın erken olup olmadığı sorusuna ise Bal, ”Atılan adımı, soruna acil bir müdahale olarak görüyorum. Ama bu tam bir tedavi değildir. Tam tedavi de sistemsel dönüşümdür. Böyle bir adım atılmamış olsaydı Cumhurbaşkanı seçimleri yine kriz olabilirdi, farklı kesimler ve fanatik gruplar seçimi bahane ederek insanları sokağa dökebilirdi, geçmişteki kötü anları yine yaşayabilirdik” dedi.