Sigara markaları ürüne adını veremeyecek

Meclis tatile girmeden önce kabul edilen 'Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü' hakkındaki kanun önemli değişiklikler getirdi. 'Marka esnetme, marka paylaşımı' olarak da adlandırılan gizli sigara reklamları yasaklandı. Tütün ürünlerinin isim, marka veya logosu diğer sektörlerle ilişkilendirilemeyecek. Artık kıyafet, içki, kahve ve parfüm gibi ürünler bir sigara markasını çağrıştıran isim kullanamayacak. 18 yaşından küçüklere satışı yasaklanan nargilenin de üzerine sigarada olduğu gibi 'sağlığa zararlı' ibaresi konulacak. Yasanın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu üç ay içinde belirleyecek.

Türkiye Büyük Millet Meclisi, yaklaşık 21 saat süren son birleşiminin ardından önceki gün tatile girdi. TBMM Genel Kurulu, görüşmelerine daha önce başlanan 'torba teklifi' yasalaştırdı. Yeni düzenlemede sosyal hayata dair birçok yenilik yer alıyor. Bunlardan en önemlilerinden biri de tütün ve tütün mamulleriyle ilgili düzenlemeler. 18 yaşından küçüklere tütün ürünleri gibi tütün ürünü içeren ve içermeyen nargile satışı ve tüketime sunulması da yasaklandı. Nargile şişelerinin üzerine, özel çerçeve içinde tütün ürünlerinin zararlarını belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarılar veya mesajlar konulacak. Yeni kanunda 'düz paketleme' olarak adlandırılan uygulamaya geçiş için önemli bir adım atıldı. Buna göre, tütün ürünlerinin paketlerinde veya etiketlerinde tüketimi özendiren, teşvik eden veya tüketiciyi yanıltan, ürünü cazip kılan metin, isim, marka, resim, figür ve renkler kullanılamayacak. Bu düzenleme TAPDK'nın mevcut olan ve etkin bir şekilde uyguladığı yönetmelikte var. Ancak birçok firmanın sürekli TAPDK uygulamalarına dava açması sebebiyle bu husus yasaya konuldu. Böylece sigara paketleri üzerine özendirici, yanıltıcı, teşvik edici işaret, renk vb. unsurlar konmasının yasaklanması kanuni güvenceye kavuşturuldu. Dünyada sadece Avustralya'da uygulanmakta olan 'düz paketleme' uygulamasına geçiş için önemli adım atıldı. Uzmanlar, bir sonraki adımda sigara paketlerinin daha sade ve albenisiz olacağını belirtiyor.

Düzenlemeyle, 'marka esnetme' ya da 'marka paylaşımı' olarak da adlandırılan gizli sigara reklamları da yasaklandı. Tütün ürünlerinin isim, marka, logo veya bunları doğrudan çağrıştıran diğer alametler, tütün ürünleri haricindeki mal ve hizmet sektörü ile ilişkilendirilemeyecek. Artık hiçbir ürünün üzerinde tütün ürünlerini çağrıştıracak herhangi bir işaret veya renk bulunmayacak. Böylelikle kıyafet, alkollü içki, kahve ve parfüm gibi ürünler doğrudan bir sigara markasını çağrıştıran isim, logo ve marka kullanamayacak. Örneğin sigara markası olarak tanınmışlık kazanan 'Marlboro' ya da 'Camel' ismi başka hiçbir üründe olmayacak. Düzenlemeyle birlikte sigara ürünleri başka bir ürün adı olarak kullanılamayacak. Böylelikle gizli sigara reklamının önüne geçilmiş olacak. Kanundaki bir başka yenilik ise kamunun kullandığı kapalı ve açık alanlarda sigara yasağına aykırı davranan kişilere bundan sonra belediye zabıta görevlileri de ceza uygulayabilecek. Böylelikle sigara yasağı daha fazla kontrol altına alınmış olacak.