Türk CERN'i açıldı

İşte Başbakan'ın açıklamalarından satırbaşları:

Türkiye bu tesisle nükleer teknolojiyi üretme kapasitesi kazanacak. Nükleer tıptaki her gelişmeyi vatandaşların hizmetine sunmanın gayretindeyiz. Görevi devraldığımızda Türkiye'de 122 tomografi cihazı vardı. Bu sayı 446'ya yükseldi. Bu tesisle ithal ettiğimiz sağlıkta kullanılan çok önemli maddeleri üreteceğiz ve ileride ihraç etmeye başlayacağız. 2011'de Çin'den sonra en hızlı büyüyen ülke olduk. Mevcutla yetinerek 2023 hedeflerine ulaşamayız. Enerji noktasında çözümler üretmek sorundayız. Ekonomi büyüdükçe enerji tüketimi artıyor. Nükleer enerjide insan hayatını tehdit eden unsurlar adeta yok edilmiştir. Japonya'da bir olay yaşandı diye bütün insanlığı farklı yerlere taşımaya gerek yok. Bizim enerjiyi ucuza mal etmemiz, halkımıza da ucuza satmamız gerekiyor. Nükleer santralle enerjiyi ucuza mal edip, dışa bağımlılığı azaltacağız, karbon salınımını düşürmektir. 2023 yılına kadar iki nükleer santrali hayata geçirmek, üçüncüsünün de inşaatına başlamak istiyoruz.. Şu anda dünyada 436 nükleer santral çalışıyor. Dünayda bugüğne kadar üç kaza yaşandı. Tedbirleri iyi aldığınızda hiçbir sakıncası yok. Her ülkenin nükleerden istifade hakkı vardır. Ermenistan'daki nükleer santral igörmeyeceksiniz, İsrail'dekini görmeyeceksiniz, İran'a çok göreceksiniz. Biz bu hakkaniyeti savunacağız. Bu tesisin sağlık, bilim kadar nükleer enerji konusunda da önemli olduğunu düşünüyorum.

TESİSİN ÖZELLİKLERİ

Tesis, İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) yapılan bilimsel çalışmaların benzerleri yapılabileceğinden Türk CERN'i olarak adlandırılıyor.

Dışa bağımlılık kalkacak

Proton hızlandırıcı tesisi, kısa yarı ömürlü radyoizotop üretiminin yapılması ve elde edilen bu ürünün, sağlık sektöründe kullanılması amacıyla inşa edildi. Tesisin faaliyete geçmesiyle kanser ve kalp hastalıkları başta birçok hastalığın teşhisinde kullanılan ''izotop''lar artık yurt içinde üretilecek. TAEK Proton Hızlandırıcısı Tesisi'nde izotopların üretimiyle bu alanda dışa bağımlılık ortadan kalkacak.

Ar-Ge çalışmaları yapılabilecek

Tesis ayrıca, hızlandırıcı teknolojisi alanındaki araştırma ve geliştirme çalışmalarında altyapının oluşturulması açısından da büyük önem taşıyor. Bu tip tesislerin ve laboratuvarların artmasıyla Türkiye'nin CERN ve benzeri uluslararası etkinliklerde daha fazla söz sahibi olması mümkün olabilecek.

Yüksek güvenlikli

TAEK Proton Hızlandırıcı Tesisi, SANAEM yerleşkesi içerisinde olmasına karşın fonksiyonel özelliğinden dolayı yüksek güvenlikli inşa edildi. Güvenlik, SANAEM güvenliğine ek olarak ayrı tel çit ve girişlerde konumlandırılan bekçi kulübeleriyle de sağlanacak. Tesis alanında, proton hızlandırıcı binası dışında trafo ve ısı merkezi de yer alıyor.

Proton Hızlandırıcı Tesisi taban alanı 3 bin 110 metrekare olacak şekilde 2 katlı ve kısmi bodrumlu olarak yapıldı. Ayrıca proje kapsamında taban alanı 315 metrekarelik trafo ve ısı merkezi ile 2 adet giriş kontrol ünitesi bulunuyor.
Bodrum kat, sıvı ve katı atıkların depolanmasına olanak sağlayacak tankların yer aldığı mahal olarak tasarlandı. Biriken atıklar, buradan zemin kata, doğrudan dışarıyla bağlantılı yük asansörüyle çıkartılacak.

Tesisin temin katı, kontrollü ve kontrolsüz olmak üzere iki ana bölümde planlandı.

Kontrolsüz alanda; ofisler, teknik odalar (cyclotoron kontrol odası, elektrik odası, sağlık fiziği laboratuvarı), kafeterya, seminer salonu, kütüphane, tuvalet ve lavabo yer alacak.

Kontrollü alanda; radyoaktivite açısından riskli mahaller, A&G laboratuvarı, hazırlık depolama ve paketleme odaları, kalite kontrol laboratuvarı, atık depolama odası (bodrum kat), cyclotron teknik odaları bulunuyor.

Dünyanın en gelişmiş laboratuvarı CERN'de

Parçacık fiziği ve proton hızlandırıcı deyince akla gelen ilk örnek, İsviçre ve Fransa sınırında kurulan CERN'dir. Dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarı CERN, 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kuruldu. 20 asil, sekiz de gözlemci üyesi var. Türkiye'nin 1956'dan beri gözlemci üye olduğu CERN, Avrupa ülkelerinin fizik alanında Amerika ve Rusya ile yarışa girmesini sağladı

Türk CERN'i açıldı

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nun (TAEK) Proton Hızlandırıcı Tesisi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete girdi. Erdoğan açılış töreninde konuştu.