Ayakkabı üreticileri: 'Saya' vergisi indirilsin, ithalata tedbir alınsın

Ayakkabıda üst kısmı oluşturan 'saya'nın üreticileri, yarı mamül ithalatından yana dertli. Bektay Ayakkabı Yönetim Kurulu Başkanı İlker Bektay ile King Paolo Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Turan, sektörün üzerindeki vergi yükü yüzünden ithalatla mücadele edemediğine işaret ederek, bu durumun yerli ayakkabı sektörüne darbe vurduğunu ifade ediyor.

    Ayakkabı, 'taban' adı verilen alt parça ile 'saya' denen üst parçadan oluşuyor. Genelde ayakkabının yer ile temas eden alt kısmı kalın bir parçadan yapılırken, ayağı saran saya için ise deri, kumaş gibi daha ince bir malzeme kullanılıyor. Son dönemde özellikle Çin'den 'akın eden yarı mamüller' yüzünden pek çok sayacının işini kaybettiğini aktaran Bektay Ayakkabı Yönetim Kurulu Başkanı İlker Bektay, şunları söylüyor:

        "Firmalar olarak kalifiye elemanları sektöre armağan etmek için okullar açıyoruz, TASEV gibi. Ancak ithalat aldı başını gidiyor. Çin'den yarı mamul ayakkabı ülkeye akın ediyor. Bu ürünlere uygulanan vergi oranı yüzde 3'e denk geliyor. Diğer yandan yerli sayacı Gelir Vergisi'ne tabi. Burada uçurumu kapamak, dengeleri oturtmak gerekiyor. Tabiatı ile sayacılar başka alanlara kayıyor, istihdam daralıyor. Bu alandaki cari açık da büyüyor. Gelinen aşamada ithalata karşı koruma önlemleri için Ankara'ya başvurduk, müracaatımız ele alınıyor. Saya, ayakkabının yüzde 90'ını oluşturuyor. Yerli üretim ayakkabı firmalarının rekabet gücünü artırır. İthalatın önü alındığı takdirde 5 bin kişi istihdam edilebilir."

        King Paolo Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Turan da sayaya uygulanan vergiden şikayetçi. Firmaların buna ithalat ile cevap verdiğine dikkat çeken Turan, "Ülkede montaja ilgi giderek büyüyor. Bu durum, ekonomiye, ayakkabı sektörüne darbe vuruyor. Saya bölümü ayakkabı sektöründe elemanların yüzde 30-40'ına tekabül ediyor. Tabii ithal sayalarla montaj eğilimi artıyor. Bu da istihdam bağlamında sektörü olumsuz etkiliyor." değerlendirmesinde bulunuyor.

        Türkiye'ye dışarıdan ciddi bir ayakkabı girişi olduğunu vurgulayan Hüseyin Turan, "Artık firmalar elemen yetiştirmiyor, kolaya kaçılyor, ithalat yapıyor. Şu an ayakkabı sektörünün istihdam ettiği insan sayısı yüzde 30-40 gibi. Yüzde 60 ihtiyaç var. Çin'den yapılan ithalat, burada mühim bir sorun. Konunun bir an evvel aşılması, sayacılığın hak ettiği yere gelmesi gerekiyor." ifadelerini kullanıyor. Sayada ithal ve yerli üretim arasında vergi uçurumu bulunduğuna da değinen King Paolo Yönetim Kurulu Başkanı Turan şöyle konuşuyor:

        "Ayakkabı sektörü ayrı bir kategoride değerlendirilirse ülkede işsizliği yüzde 3 geriletecek bir sektördür. Bu anlamda ithalatın firmalar için çekici olmamasını temin etmek gerekiyor. Devlet, sektöre para vererek değil de daha ziyade vergi ve sigorta primlerini aşağı çekerek yardım etmelidir. Sigorta primleri ayakkabı sektörü için fazla. Bu da merdiven altını teşvikliyor, bu da sektöre kan kaybettiriyor."