DİKKAT çekici bir duruma işaret etmek isterim.
“Suriye konusunda İsrail başından beri sessiz.”
Neden?
Aldığım izlenimlere göre...
İsrail Esad yönetiminin çökmesinden yana değil.
Suriye muhalefetine destek vermiyor.
Uluslararası girişimlerin içinde de yer almıyor.
İsrail soğuk alırsa ABD hapşırır.
Son iki haftada ABD’nin Suriye konusunda esnekliğe gerileyişi belki de bu nedenle olabilir.
“Yumuşak güç” kullanmak söylemine yaklaşmakta.
Peki...
Kiminle?
Kimler adına?
Bu sorunun cevabı için Suriye dosyasını açalım.
KARIŞIK İŞLER BUNLAR
SURİYE dosyası karışık.
Önce Esad tarafına bakalım.
Esad’ın karargâhı “tek sesli” değil.
Bazıları Rusya’ya, bazıları Çin’e yakın.
Onların notalarından çalıyorlar.
İran’ın sesi olanlar da var.
Esad’ın verdiği ya da vereceği sözlerin tutulacağı bu nedenle de kuşkulu.
Muhalefet tarafı da karışık...
Parça parça...
“Lego” muhalefet bu.
Ortak irade ve koordinasyon yok.
“Yumuşak güç” diyalog için “kiminle” ve “kimler adına” soruları havada kalıyor.
MÜSLÜMAN KARDEŞLER ZİNCİRİ
SURİYE’DE muhalefetin içinde en düzenli, en güçlü grup “Müslüman Kardeşler...”
Arap Baharı’yla birlikte Müslüman Kardeşler etkinliğini doruklara yükseltti.
Tunus’ta Müslüman Kardeşler iktidara geldi.
Fas’ta kral seçim yaptırdı, Müslüman Kardeşler çoğunluğu aldı.
Mısır’da Müslüman Kardeşler “Arap Baharı” süresince “iktidar olmayı hedef almadıklarını” sık sık dile getirdiler.
Ama...
Mübarek rejimi yıkıldıktan sonra şimdi en güçlü aday Müslüman Kardeşlerden...
Mübarek’in İstihbarat Başkanı Ömer Süleyman’ın da “aday olacağını” açıklaması üzerine en büyük tepki onlardan geldi.
Şimdi Mısır Meclisi’nden yasa geçirerek Ömer Süleyman’ın adaylığını engellemek çabasındalar.
“Selefiler” ile dayanışma halindeler ve hem mecliste, hem cumhurbaşkanı seçimi için seçmen tabanında güçlüler.
Suriye için de Müslüman Kardeşlerin hedefi Esad’ın “Alevi, Nasturi” dayanışmalı yönetimini devirmek ve omurgasını kendilerinin oluşturacağı bir “Sünni” iktidar kurmak.
ILIMLI SÜNNİ KUŞAK
ABD’nin tercihi ılımlıya çekilmiş Müslüman Kardeşler’den oluşan ülkeler kuşağı.
“Ilımlı İslam” sadece Türkiye için kullanılan bir deyim değil.
İslam dünyasındaki bütün ülkeler için bir format...
Şii İran etki alanındaki Şii kuşağa karşı Sünni bir kuşak.
İslam âleminin en yaygın, organize ve disiplinli örgütlenmesi “Müslüman Kardeşler”, Şii ilerleyişine karşı en sağlam dalgakıran olarak görülüyor.
Suriye halkının çoğunluğu da Sünni...
Eğer Esad rejimi yıkılırsa seçim sandıklarından Müslüman Kardeşler iktidarının çıkma olasılığı büyük.
Müslüman Kardeşler de “ılımlı İslam’a geçiş” güvenceleri vermekte.
CENAZEYE GELMİŞLERDİ
TÜRKİYE’ye gelince...
Ankara’nın, keskin bir viraj alarak Esad’a karşı tavrı geliştirmesinde bu nedenlerin izleri de olabilir.
Müslüman Kardeşler önde gelenlerinin zaman zaman Türkiye ziyaretleri sebepsiz mi? (En son Erbakan’ın cenazesine gelmişlerdi.)
Suriye’de Müslüman Kardeşler iktidara gelseler bile zembereklerin boşaldığı süreçte toprak bütünlüğünün korunması ve sürdürülmesi çok güç.
İşte Irak örneği...
Kuzeyde Kürt devlet oluşumu tamamlandı.
Sadece “resmen” ilanı kaldı.
Güneyin de Şii İran’la fiili bağları Bağdat’la şekil bağından daha güçlü.
Belki de bu nedenle İsrail hâlâ Esad’ın ayakta kalmasına sıcak bakıyor.
Türkiye bu durumda Suriye ateşindeki kestanelere çıplak elle uzanmaktan kendini sakınmalı.
Ankara’nın da buna istekli olduğunu hiç sanmıyorum.
Güneri Civaoğlu
