İşte Türkiye'nin uzun vadeli doğalgaz anlaşmaları

Rusya'dan gelen 6 milyar metreküplük doğalgaz anlaşmasının sona ermesi vatandaşlarda 'kışın soğukta kalırız' korkusunu beraberinde getirdi. Rusya ile yeniden imzalanmayan anlaşma Türkiye'nin 51,8 milyar metreküplük doğalgaz ithalat pastasında yüzde 11'e denk geliyor. Uzmanlar, bu tabloda doğalgazın yetip yetmeyeceğinin özel sektörün yapacağı ithalata endeksli olduğunun altını çiziyor.

Cihan Haber Ajansı'nın ulaştığı bilgilere göre Türkiye'nin 11 doğalgaz anlaşması bulunuyor. 6 farklı ülkeyle yapılan anlaşmalar içerisinde en uzun süreli olanı Türkmenistan. Bu ülkeyle 30 yıl sürecek olan mutabakat çerçevesinde yıllık 16 milyar metreküplük doğalgaz akışı sağlanıyor. Yürürlükte kalma süresi 25 yıl olan Rusya ile Mavi Akım anlaşması çerçevesinde de yıllık 16 milyar metreküp gaz Türkiye'deki konut ve sanayide kullanılıyor. Yine Rusya ile 2021 yılında sona erecek olan Batı hattı üzerindeki 5 ayrı anlaşma çerçevesinde ise yıllık 8 milyar metreküp gaz akışı sağlanabiliyor. Azerbaycan ile 2022 yılında dolacak anlaşma çerçevesinde Türkiye bu ülkeden 6.6 milyar metreküp gaz ithalatı yapabiliyor. İran ile 1996 yılında yapılan ve çeşitli zamanlarda yenilenen anlaşma çerçevesinde ise bu ülkeden 10 milyar metreküp gaz tedarik ediliyor. Cezayir ve Nijerya'dan ise sıvılaştırılmış doğalgaz adı verilen (LNG) ithalatının anlaşma süreleri 2014 ve 2021 yılında sona eriyor.

ÖZEL SEKTÖR 'GAZ'A GELİRSE DONMAYIZ

Enerji uzmanları, söz konusu anlaşmalar çerçevesinde vatandaşın 'donmaması' için özel sektörün yapacağı ithalatın hayati önem taşıdığına dikkat çekiyor. Sektör temsilcileri, enerji firmalarının geçen yıl getirdikleri 5,7 milyar metreküplük doğalgaz miktarını arttırma kararı aldığına işaret ederek, "Rusya ile anlaşmanın sona ermesi doğalgaz tedarikinde azalma veya kesinti yaşanacağı anlamına gelmemektedir. Zira ülkemiz, üretici ülkelere yakın coğrafi konumunun sağladığı avantaj sayesinde, bulunduğu coğrafyadaki hiçbir ülkenin sahip olmadığı düzeyde kaynak çeşitliliğine sahiptir. Ülkemize hâlihazırda 5 ülkeden (4'ü özel sektör tarafından olmak üzere) 11 ayrı anlaşma kapsamında plato seviyede yılda toplam 51,8 milyar metreküp doğalgaz ithalatı imkânı bulunmaktadır. Yeniden imzalanmayan Rusya anlaşması, toplam doğalgaz portföyü içerisinde yüzde 11'lik paya sahiptir. Bu miktarı özel sektör karşılayabilir." değerlendirmesi yapıyor.

ANLAŞMALAR VE GELECEK DOĞALGAZ

Anlaşma        İmza tarihi        Süre        Miktar*        Bitiş tarihi

Rusya (Batı)    Şubat 1986        25        6        2011

Cezayir (LNG)    Nisan 1988        20        4        2014

Nijerya (LNG)    Kasım 1995        22        1.2        2021

İran            Ağustos 1996        25        10        2026

Rusya (Mavi Akım)    Aralık 1997        25        16        2028

Rusya (Batı 5 ayrı anlaşma) Şubat 1998    23        8        2021

Türkmenistan        Mayıs 1999        30        16        ........

Azerbaycan        Mart 2001        15        6.6        2022

*metreküp