İsrail-Filistin barış görüşmelerinin yeniden başlaması için çalışan ABD'nin planında şok istekler olduğu öğrenildi. New York Times gazetesinin haberine göre Obama yönetiminin hazırladığı planda Mahmut Abbas yönetiminin devlet olarak tanınma talebini geri çekmesi istenecek. Abbas Eylül ayında Birleşmiş Milletler'deki yıllık toplantıda devlet olarak tanınma talebinde bulunacaktı.
Obama yönetimi eğer Abbas talebinde ısrar ederse konuyu BM Güvenlik Konsey'inde veto edeceklerini açıkladı.
NY Times'ın haberinde ABD'nin BM Genel Meclisi'nde Filistin'in gözlemci bünye statüsünden oy hakkı olmayan devlet statüsüne geçmesini engelleyemeceği de yer aldı. Birçok diplomat bunun için geç kalındığı görüşünde. Filistin'in gözlemci bünye statüsünden oy hakkı olmayan devlet statüsüne geçmesi Filistin'e BM'nin birçok çalışma grubuna katılma imkanı verecek.
Ancak Filistin'in devlet olarak tanınması için bu konunun BM Güvenlik Konsey'inde kabul edilmesi gerekiyor. Konsey'de ABD'nin veto yetkisi bulunuyor. Ancak ABD bu yetkiyi kullanmamak için Mahmut Abbas'ı ikna etmek istiyor.
'BÜNYE'DEN 'DEVLET'E
Ancak, ABD’nin BM Genel Kurulu’nda Filistin’in statüsünü oy kullanmayan gözlemci “bünye”den, oy kullanmayan gözlemci “devlet”e yükseltilmesini engelleyecek blok oy desteğine sahip olmadığı belirtiliyor. Statü değişikliğinin gerçekleşmesi durumunda Filistinliler BM’nin kurumlarına katılabilecek, Uluslararası Suç Mahkemesi’nde İsrail’e karşı açılacak davalarda eli güçlenecek.
Üst düzey yetkililer, Obama yönetiminin sadece veto hamlesinden değil, ancak sembolik önemi olan Genel Kurul oylamasından da kaçınmak istediğini belirtti. Zira böyle bir oylama yapılması durumunda ABD birkaç devlet dışında muhalefette tek başına kalacak.
Adlarının açıklanmasını istemeyen yetkililer, her iki durumda da Filistin topraklarını ve Arap dünyasını yeni bir öfke dalgasının sarmasından endişe edildiğini belirtti. Böyle bir durumda Başkan Barack Obama ya Filistinlilerin hayallerini suya düşürmek ya da İsrail’in ve ABD’deki destekçilerinin tepkisini çekmek zorunda kalacak.
TÜRKİYE KRİTİK KONUMDA
Türkiye, Filistin Yönetimi'nin BM'deki çabalarına destek veren en önemli ülkelerden biri. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu başta olmak üzere, Ankara'nın bir süredir bu konuda üçüncü ülkeler nezdinde girişimlerde bulunduğu ifade ediliyordu. Son olarak geçtiğimiz günlerde, BM Mavi Marmara soruşturma komisyonunun raporunun açıklanmasının ardından yükselen tansiyon sonucunda, Türkiye'nin 20 Eylül'de yapılacak oylamada kritik rol oynaması bekleniyor.