Stalin, Churchill ve Roosevelt'i infazdan kurtaran Sovyet ajanı açıklandı

İran'da düzenlenen 1943 yılındaki Tahran Konferansı sırasında eski SSCB lideri Josef Stalin, ABD Başkanı Franklin Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill'in hayatını kurtaran Sovyet ajanın İvan Agayants olduğu ortaya çıktı. Ermeni asıllı Sovyet ajanının 1941-45 yılları arasında İran'da Sovyet istihbaratının başı olarak görev yaptığı da belirtildi.
Rossiyskaya Gazeta'ya konuşan Rusya Dış İstihbarat Servisi'nden emekli albay Gevorg Vardanyan (91), ajan arkadaşı Agayants'la birlikte İran'da Nazi casuslarına karşı nasıl mücadele ettiklerini anlattı. Almanya'nın İran'da güçlenmemesi için Sovyet istihbaratının bölgedeki ajanlarına önemli hedefler verdiğini ifade eden Vartanyan, "Agayants İran şahına yakın çevrelerden, devlet yönetimi dairesinden ve önemli siyasi partilerin yönetiminden bazı şahısları ajan yaptı. Onun sayesinde Savunma Bakanlığı, askeri istihbarat ve başka istihbarat birimlerinde ve Şah'ın danışmanları arasında kaynağımız vardı" dedi.

Ağustos 1943'ta Tahran'da bir araya gelen Stalin-Roosevelt-Churchill üçlüsüne yönelik Nazi istihbaratının suikast planlarını önlediklerini belirten Vartanyan, ilk kez operasyonun detaylarını da anlattı. Vartanyan, "Nazi Almanyası Güvenlik Dairesi'ne bağlı Gizli Servisi Başkanı ve 1 no'lu Alman casusu Otto Skortseni, "Uzun Atlayış" isimli operasyon hazırladı. Operasyonu gerçekleştirebilmek için Skortseni'ye görev verildi. Fakat Agayants onu önledi. İki telsizci olmak üzere altı Alman casusu paraşütle Kum kentine ve İran başkentine 70 kilometre mesafede bir bölgeye aktarıldı. Bu ilk grup idi. Sovyet ajanları, olaydan ilk haberdar oldu ve grubun yerini tespit etti. Altı Alman casusunun hepsi yakalandı. Nazi istihbaratı ilk grubun başarısızlıkla sonuçlandığını duyunca gizli operasyonunun önemli grubunu Tahran'a göndermekten vazgeçti" dedi.

Sovyet ajanı Agayants'ın daha sonra Paris'te Sovyet istihbarat sorumlusu olarak görev yaptığı ve 1968 yılında ise verem hastalığından hayatını kaybettiği belirtildi.