Krize rağmen satışını artıran ihracatçı limanlara sığmıyor (Özel)

Hedef pazarlarındaki sıkıntılara rağmen satışlarını artırmaya başaran ihracatçıları limanların kapasitesi endişelendiriyor. İhracatçılar, halihazırda kamu ve özel şirketlerin işlettiği toplam 176'yı bulan limanların konteyner trafiğini yakın bir zamanda karşılayamaz hale geleceğini öne sürüyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, faal limanların kapasitelerinden dert yanarken, Marmara ve Ege'de büyük gemi barınakları yapılmasını talep ediyor. Deniz Ticaret Odası (DTO) Başkanı Metin Kalkavan da artan konteyner trafiğin karşılanamadığını bu anlamda limanların sayısının artırılması gerektiğini belirtiyor.
    Geçen sene limanlar üzerinden 113 milyar dolar ihracat, 185 milyar dolar ithalat yapıldı. İndirilen-bindirilen (her biri en az 20 tonluk) konteynerlerin sayısı 5,8 milyonu buldu. Kuru yük hareketi 101 milyon ton, indirilen bindirilen araç 1,5 milyon adet oldu. Limanların indirme bindirme kapasitesi 200 milyon tonu görürken, bu rakamın 4 senede 400 milyon tona çıkarılması hedefleniyor. Yukarıdaki tabloya dikkat çeken ihracatçılar ve sektör temsilcileri, dış ticaretteki artış trendinin dikkate alınarak yeni limanlar yapılmasını istiyor.
    İhracatçıların çatı kuruluşu TİM'in başkanı Mehmet Büyükekşi, 2010 rakamlarına göre 300 milyar doları bulan dış ticaret hacminin 2023'te 1 trilyon 125 milyar dolara tırmanacağına işaret ederek, söz konusu artışın bu konudaki ihtiyacı gözler önüne serdiğini vurguluyor. Türkiye'nin deniz nakliyatında daha etkin bir hale gelmesinin önemine değinen Büyükekşi, şu değerlendirmelerde bulunuyor:
"Gelinen aşamada özel sektör giderek daha fazla liman işletmeciliğini üstleniyor. Bunu teşvik etmeye devam etmemiz gerekmektedir. Şu an Türkiye'de 14'ü kamuya, 17'si mahalli idarelere, 145'i özel sektöre ait 176 liman var. Dolayısıyla limanların yüzde 82'si özel sektöre aittir. Özel sektör öncülüğünde limanlarımız daha fazla ihracata ve ithalata hizmet vereceklerdir. Türkiye'nin çok sayıda limanları olmasına rağmen bunların kapasitesi yetersiz kalmaktadır. Türkiye'nin çok büyük tonajlı gemilere hizmet verecek geniş limanları Marmara ve Ege denizlerinde inşa etme mecburiyeti vardır."
    Deniz Ticaret Odası Başkanı Başkanı Metin Kalkavan da ihracatçıların görüşüne destek veriyor. Deniz ticareti ile uğraşanların çatı kuruluşunun başkanı, dış ticaretteki artışa dikkat çekerek, "Tabii belli limanlarımız bu yoğunluğu kaldıramıyor, pek çok sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Belli bölgelerin konteyner limanlarında sıkıntılar var." diyor. Yük limanları için de daha sonraki dönemde belli sorunların baş göstereceğini aktaran Kalkavan, "Konteyner limanları bağlamında sorunlar İstanbul'da kümeleniyor. Yakında Ambarlı bölgesi ihtiyacını kaldırmayacak. Bu anlamda yeni konteyner limanlarının yapılması şart." uyarısında bulunuyor.
    DTO'nun başkan yardımcısı ve sektörün önde gelen isimlerinden Halim Mete, limanların şu an itibari ile ihracat ve ithalat oranlarına cevap verebildiğini söylüyor. Ancak bu durumun fazla sürmeyeceğini ileri süren Mete, "Ülke olarak 2023 hedefimiz 500 milyar dolar ihracat, limanlarımız bu orana kâfi gelmez. Onun için yeni limanlar yapılmalı, faaliyette olanların kapasitesi genişletilmelidir." tavsiyesinde bulunuyor.
    Aynı zamanda Mete Kardeşler Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı olan Halim Mete, ihracatın yüzde 90'ının deniz yolu ile yapıldığının altını çizerken, şöyle konuşuyor:
    "Limanlar bir ülkenin can damarlarıdır, boğazlarıdır. Boğazı daralttığınızda yemek yiyemez insan değil mi? Bu da öyledir. Limanlarımız 2023'e göre dizayn edilmelidir. Eğe bölgesinde yeni limanlar var, Akdeniz'de pek çok limanımız var, bunlar faal olmalı. Antalya Limanı kâfi değildir, Kilyos Limanı devreye girmelidir. Bu arada Doğu Karadeniz limanları atıl durumdadır, etkin olmalı."