Ankara-Şam Krizi

Suriye'de rejim karşıtı gösteriler devam ederken, Şam yönetimi ile yakın ilişkilere sahip olan Türkiye'nin olaylara yönelik tutumuna ilişkin Arap basınında tartışma başladı. Suriye, Türkiye'nin Ortadoğu'da liderliği açısından önemli bir test görülüyor. Londra'da yayımlanan El Kuds el Arabi gazetesi dünkü başyazısında gösterilerden önce iki ülke ilişkilerinin balayı dönemi yaşadığını, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun her ay Şam'ı ziyaret ettiğini, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın sadece Ortadoğu'da değil, Suriye ve Lübnan'da da en popüler isim olduğunu belirtti. Gösterilerde Suriye yönetiminin Türkiye'nin yanında olmasını istediğini yazan gazete, ancak Erdoğan'ın Suriye'den reform istediğini, ilişkileri koparan gelişmenin ise Ankara'nın Suriyeli muhalifleri ağırlaması olduğunun altını çizdi. 'Stratejik işbirliğinden boykota' başlığıyla yayımladığı başyazıda, Ankara ve Şam'ın protestolara karşı bu farklı tavrının, krize yol açtığı yorumu yapıldı. Londra'da yayımlanan Şarkul Avsat gazetesi de Suriye tanklarının girdiği kıyı kenti Banyas'ta göstericilerin ellerinde Erdoğan posterleriyle gösteri yaptığını, bu olaydan sonra da ilk kez Suriye basınının Türkiye'yi sert ifadelerle eleştirmeye başladığını öne sürdü. Bu konuda Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed'in kuzeni önde gelen işadamı Rami Mahluf'un sahibi olduğu hükümete yakın El Vatan gazetesinde yayımlanan başyazı örnek olarak gösteriliyor. Ankara'nın "Türk modeli ile Osmanlı'yı yeniden diriltmek istediği" ileri sürülen yazıda Osmanlı'nın Arap dünyasının bugün geri kalmasının da en önemli sebebi olduğu savunuluyor. Ayrıca Türkiye ve Müslüman Kardeşler örgütünün Suriye ile ilgili duruşlarının da aynı olmaya başladığı iddia edilen makalede, bahsedilen Türk modeli için Suriye'nin çok önemli bir test olduğu kaydediliyor. 1998 yılında PKK lideri Abdullah Öcalan'ı sınır dışı etmesiyle iyileşmeye başlayan Türkiye-Suriye ilişkileri oğul Esed döneminde ise stratejik boyutta ilerlemeye başlamış ve iki ülke arasındaki vizeler kaldırılmış, ticaret katlanmaya başlamıştı.

Suriye'de güvenlik güçlerinin aldığı tedbirlere rağmen dün de cuma namazı sonrasında protesto gösterisi düzenledi. Hama'da binlerce kişinin, şehrin etrafına konuşlandırılan tanklara meydan okuyarak sokaklara indiği bildirildi. Suriye'deki Kürt muhalefetin liderlerinden Habib İbrahim, hükümetten, göstericilerin ölümüne sebep olan askerî harekâtlara son vermesini talep ettiklerini söyledi. Kürt nüfusun yaşadığı ülkenin doğusundaki Kamışlı ile Türkiye sınırındaki Amuda ve Derabasiye'de de gösterilerin patlak verdiği kaydedildi. 18 Mart'tan bu yana devam eden gösterilerde BM rakamlarına göre 850 kişi hayatını kaybederken dün Suriye lideri Esed'in güvenlik güçlerine, göstericilerin üzerine ateş açmama emri verdiği bildirildi.

ZAMAN