Hamas ve El Fetih, uzlaşmada ilk kez bu kadar ciddi

Daha önce birçok kez bir araya gelen ve hep kağıt üzerinde kalan anlaşmalara imza atan Filistinli El Fetih ve Hamas grupları, Ortadoğu'daki iktidar değişikliklerinin de heyecanıyla yeni bir anlaşmaya vardı. İki grup liderlerinin geçen hafta vardığı uzlaşmanın ardından El Fetih lideri ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile Hamas Siyasi Büro Şefi Halid Meşal, dört yıl önce Hamas'ın Gazze'de seçimi kazanmasıyla başlayan ve zaman zaman silahlı çatışmaya dönüşen iki grup arasındaki ayrılığı gidermeyi hedefleyen anlaşmayı bugün Mısır'ın başkenti Kahire'de ilan etti. Mısır'ın arabuluculuğunda imzalanan anlaşma, diğer 13 Filistinli grup tarafından da destekleniyor.
    Türkiye'den Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun da bulunduğu imza töreninin ardından iki grup, Filistin'de bir yıl içerisidne gerçekleştirilecek yeni başkanlık ve genel seçimlerine kadar geçici bir hükümet kurma çalışmalarına başlayacak. Bu hükümet ise bağımsız adaylardan oluşan bir teknokrat hükümeti olacak. 2007'den bu yana çalışamaz durumda olan Filistin Parlamentosu'nun görev süresinin 2010'da, Mahmud Abbas'ın görev süresinin ise 2009'da dolduğu Filistin topraklarında 2006'dan bu yana bir seçim düzenlenmemişti. Öte yandan anlaşma, güvenlik güçlerinin durumu gibi önemli konularla ilgili bir madde içermiyor.
    Kahire'deki Mısır'ın istihbarat merkezinde düzenlenen törende konuşan Mahmud Abbas, gayet umutlu konuştu: "Filistinlilerin sonsuza kadar bölünmenin kara sayfasını geçtiğini ilan ediyoruz" dedi. Abbas, anlaşmanın Filistin ulusal çıkarlarına zarar veren "dört kara yılı" sona erdirdiğini dile getirdi. Mahmud Abbas, törenin ardından da kısa süre içinde Gazze Şeridi'ni ziyaret edeceğini bildirdi. Birlik oldukları sürece başaracaklarına inandıklarını ifade eden Filistin Yönetimi Başkanı "Uzlaşmanın sadece Filistin'in evini düzenlemesini değil, aynı zamanda adil bir barışı da sağlayacağını" vurguladı. Abbas, Hamas grubu için ise "Onlar bizim kardeşlerimiz, bizim ailemiz. Her zaman olduğu gibi farklı düşünebiliriz; ancak yine de minimum anlayış zemininde buluşabiliriz" dedi.
    Hamas grubunu temsilen törene katılan Halid Meşal ise Filistinliler arasına bir uzlaşma sağlanması için örgüt olarak "her türlü bedeli ödemeye hazır olduklarını" söyledi. Savaşlarının "Filistinli gruplarla değil İsrail devletiyle" olduğunu söyleyen Meşal, Batı Şeria ve Gazze'yi kapsayan bir Filistin devleti kurulmasını istediklerini kaydetti. Halid Meşal, "başkenti Kudüs olan, hiçbir (Yahudi) yerleşimcinin olmadığı" bir devlet istediklerini aktardı. Filistin'den "tek bir metrekare toprağı bırakmayacaklarını" söyleyen Hamas lideri, ayrıca Filistinli mültecilerin dönüş hakkından vazgeçilmediği "özgür ve tamamen egemen" bir Filistin devletinin kurulmasını istediklerini aktardı.

    HALK SEVİNÇ GÖSTERİLERİ DÜZENLİYOR
    El Fetih ve Hamas arasındaki uzlaşma Filisitn halkları tarafından da memnuniyetle karşılandı. Bugün Gazze'de binlerce kişi, anlaşmayı kutlamak üzere sokaklara döküldü. Gösterilerde dikkat çeken nokta ise Gazze'de uzun zaman sonra ilk kez El Fetih bayraklarının sokaklarda görülmesi oldu. Gösterilere Gazze'deki parlamento binasından el ele çıkan El Fetih Devrim Komitesi üyesi Ebu Cuda El Nahhal ve parlamentonun Hamaslı üyeleri de katıldı.
    Batı Şeria'da da benzer gösteriler düzenlenirken Hamas'ın El Aksa televizyonu da ilk kez Batı Şeria'nın Tulkarim kentinden yayın yaptı. Ayrıca Hamas da 4 yıl aradan sonra Filistin devlet televizyonunun Gazze'den yayın yapmasına izin verdi.

    ULUSLARARASI TEPKİLER
    El Fetih ve Hamas arasındaki uzlaşmaya en ciddi tepki beklendiği gibi İsrail'den geldi. Uzlaşmanın duyurulduğu geçen hafta İsrail Başbakanı Netanyahu, "Barış isteyen herkes Hamas'ın dahil olacağı bir Filistin hükümetinden kaygı duymalıdır" açıklamasını yapmıştı. İsrail, uzlaşmaya tepki olarak da Filistin topraklarından topladığı verginin El Fetih'e aktarılmasını askıya almıştı. İsrail Maliye Bakanı Yuvel Steinitz Filistin tarafına yapılması planlanan yaklaşık 90 milyon dolarlık nakit aktarımını, paranın Hamas'a gitmeyeceği kesinleşene kadar askıya aldıklarını açıklamıştı.
    Konuşmasında uzlaşmaya sert biçimde karşı çıkan Netanyahu'ya da seslenen Mahmud Abbas, İsrail Başbakanı'nın "sömürgecilik ve barış arasında seçim yapması" gerektiğini belirtti. Abbas, İsrail'i barış görüşmelerinden kaçmaya bahane bulmak için Filistin tarafını bölmeye çalışmakla suçladı.
    Uluslararası toplum henüz net bir açıklama yapmazken Rusya, ABD, AB ve BM'den oluşan Ortadoğu Dörtlüsü'nün dikkat çektiği en önemli noktanın, Hamas'ın şiddetten vazgeçmesi olduğu biliniyor. Ancak bugün İsrail radyosuna bir açıklama yapan Abbas'ın yardımcısı Nebil Şaat, bu taleplerin "anlamsız, adil olmayan ve çalışmayacak" talepler olduğunu söyledi.
    El Fetih ile Hamas grupları 2005 yılında silahlı çatışmaya dönüşmüştü. O zamandan bu yana iki partinin koalisyon hükümeti ile bölgeyi yönetme girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı ve Gazze Şeridi ile Batı Şeria yönetimleri 2007 yılında birbirinden fiilen ayrıldı.