Sivil toplum kuruluşları, yeni anayasa çalışmalarına hız verdi. 'Anayasa metnini yazmak hukukçuların işi olsa da, içeriğini belirlemek halkın işidir' düşüncesiyle yola çıkan Yeni Anayasa Platformu (YAP), şu ana kadar 14 il gezdi. Vatandaşlardan anayasaya ilişkin beklentilerini dinleyen platform üyesi aydın ve hukukçular, bu talepleri Anayasa Çalışma Grubu'na (AÇG) iletiyor. 'Halkta başlayıp halkta biten' demokratik ve şeffaf bir anayasayı hedefleyen platform, çalışma sonunda topladığı verileri TBMM'ye iletecek.
YAP Koordinasyon ve Sekretarya üyesi Avukat Veysel Uçum, düzenledikleri toplantılara şu ana kadar 4 binden fazla vatandaşın katıldığını söyledi. Toplantılarda, 'eşitlikçi, özgürlükçü, çoğulcu, demokratik, sivil, halkın yapımına katıldığı, devleti değil bireyi merkeze alan' anayasa ilkeleri ortak talep olarak ön plana çıktı. Görüşmelerde birbirinden ilginç talepler sıralandı. Düzce toplantısında konuşan bilgisayar teknisyeni Adem Karakuş, "Dindarı Arabistan'a, Çerkez'i Kafkasya'ya, Kürt'ü Irak'a göndermeyen, herkesi bu ülke içerisinde harmanlayan bir anayasa istiyorum." dedi.
Toplantılara katılarak görüş bildiren çiftçi Ahmet Karagöz, "Bir ülkede eğer çocuklar ölüyorsa hiçbir şeyden bahsedilemez, ben Uğur'ların, Ceylan'ların, Serap'ların yaşamasını istiyorum."; doktor Selçuk Gülümser, "Tercihli hukuk sistemleri anayasada yer almalı."; Memur-Sen temsilcisi Ömer Öztürk, "Babayasa' değil anayasa olmalı. Anayasada ana şefkati ve adaleti olmalı." görüşlerini dile getirdi. İstanbul Beylikdüzü toplantısına katılan Yüksel Şengül, "Ben kimliksiz bir anayasa istiyorum. Anayasa'da değiştirilemez bir madde istemiyorum." diye konuştu. Recep Yılmaz da "Anayasa, korkular üzerine oluşturulmamalı, içinde ancaklar olmamalı. Ülkemizde barajlar olsun, seçim barajı hiç olmasın." talebini dile getirirken, Süleyman Topsakal, "Yeni anayasa yapılırken maddeler tek tek halkoyuna sunulmalı." önerisinde bulundu.
Toplumun yeni anayasa sürecinde birbirini dinleyerek, anlayarak dönüşeceğini söyleyen YAP temsilcilerinden Meltem Gürler de bir ev hanımının 'Ben anayasadan ne anlarım diye geldim ama anladım ki anayasa tam da beni ilgilendiriyormuş' sözlerini örnek verdi. Birçok hukukçunun anayasa yapımını sadece bir hukukî süreç olarak görmesinden yakınan Gürler, "Bazı baroları toplantılarımıza davet ettiğimizde 'halkla yeni anayasanın neyini konuşacaksınız?' şeklinde tepkiler aldık." diye konuştu. YAP temsilcisi ve yazar Enver Sezgin, Anadolu'ya bugüne kadar aydınların genellikle ya nutuk atmak için, ya da 'aydınlatmak' gibi seçkinci bir tavırla gittiğini, kimsenin onlara kulak vermediğini ifade etti.
Vatandaş, yasaklardan arınmış anayasa istiyor
Toplantılarda vatandaşların dile getirdiği taleplerden bazıları şöyle: Kürtçe önündeki engeller kaldırılsın. Töre cinayetleri için önleyici ve caydırıcı uygulamalar getirilsin. RTÜK kaldırılsın (Malatya). Anayasa'nın devleti halktan koruyan anlayışı değiştirilsin. Güvenlik değil, adalet temelli olsun. Engellileri ötekileştirmeyen bir anayasa olsun (Bolu). Anayasa ırkçı olmasın, etnik, dinî, kültürel kimlikler önündeki sıkıntılar giderilsin. Çocuk emeği istismarı önlensin (Edirne). Askerin, yargı, bürokrasi siyaset üzerindeki vesayetçi konumu son bulsun. Milli Güvenlik Kurulu kaldırılsın (Diyarbakır). Eğitimde fırsat eşitliği sağlansın, başörtüsü sorunu çözüme kavuşsun. Değiştirilemez madde içermeyen anayasa yapılsın. Zorunlu askerlik, YÖK ve Diyanet kaldırılsın (Kocaeli). Gelir dağılımında adaleti ve emeği güvence altına alacak düzenlemeler yer alsın (Sakarya). Dokunulmazlıklar kaldırılsın. Azınlık hakları korunsun (Kars).
Zaman
