Haber Merkezi / TIMETURK
Küresel ekonomik istikrarsızlığa karşı güvenli bir liman olarak, Endonezyalılar günlük alışverişlerinde geleneksel İslam para birimine geri dönüyor.
Harcito Warno, “Güvenli ve istikrarlı olduğu için dinarı tercih ediyorum” diyor. Endonezyalı Warno, 2006’dan beri altın dinarı uzun vadeli yatırım amacıyla biriktiriyor. Eğitim ihtiyaçları ve sağlık sigortası gibi önemli ihtiyaçları için kullandığı kasasında 50’den fazla sikke bulunuyor. Warno, “Dinar hızlıca paraya çevrilebildiğinden farklı amaçlar için kullanılabiliyor” diye açıklıyor.
Dinar ve gümüş dirhem dünyanın en kalabalık Müslüman ülkesinde dükkânlarda dahi kullanılabiliyor. İslam sikkelerini için Warno, Cakarta’daki bir dükkânı tercih ediyor. Warno, “Bazen dinarı, Resulullah’ın bize öğrettiği gibi alışverişte kullanıyorum” diyor.
Başkent Cakarta ve etrafındaki şehirlerde, müşterilerin dinar satın alabileceği 46 nokta bulunuyor. Warno, “Bazı bölgelerde ve mahallelerde, alışverişte de dinar ve dirhem kullanılıyor” diye ekliyor.
Dinar 4,25 gr altına denk gelirken, dirhem 3,0 gr saf gümüşe tekabül ediyor. Bir altın sikke yaklaşık 582 Malezya Ringit’i (183 Dolar) ederken, gümüş sikkenin değeri yaklaşık 13 Ringit. Ancak kur piyasaya göre belirleniyor.
Bazı Endonezyalılar dinarı ve dirhemi, ekonomik dalgalanmalar karşı en iyi liman olarak görüyor. “Dinarı Düşünün” adlı kitabın yazarı Endy Kurnavan, “Klasik bankalara atıl milyarlarca Endonezya Rupisini koyanların kaybedenler ve zalimler” olduğunu öne sürüyor.
Bazı işadamlarına göre, enflasyon ve vergi nedeniyle nakit parayı finansal kurumlara koymak iyi bir yatırım yolu değil. Kurnuvan, “Klasik bankalara para koymak ne kadar ekonomik gelişimi sağlar ki?” diye sormaktan kendisini alamıyor.
Parayı bankalara yatırmak senede yüzde 6 faiz geliri getiriyor. Ancak Endonezya İstatistik Kurumu’na göre enflasyon oranı ülkede iki puan daha yüksek seyrediyor.
En istikrarlı ve nakit varlık olan altın, Endonezyalı ev hanımlarının geleneksel mücevherat tercihi olmasının yanı sıra Müslümanların ihtiyaç durumunda satması ya da rehin vermesi için en güvendikleri kaynağı oluşturuyor.
Kunavar, Endonezya’da ne kadar dinarın tedavülde olduğuna dair resmi bir bilgi olmadığını söylüyor ve ekliyor: “İnsanlar kendi mantıkları ve tercihlerine göre, altın ya da para biriktirmeden hangisinin daha iyi olduğunu belirliyor”.
Dünyanın en büyük 37’nci altın rezervine sahip ve Sulavesi, Papua, Sumatra ve Bornea adalarına yayılmış Endonezya’da 18 bin 500 ton altın üretiliyor.
Bazı Endonezyalılar, Şeriata uygun yaşama çabalarının bir parçası olarak dinarı kullanıyor. “Bu yatırımdan daha fazla bir şey. İslami kurallara bağlanmak” diyen Kurnavan, “Kâğıt para kullanımının zayıflığı bu. Altın dinar kullanmak daha adil oluyor” diye açıklıyor.
“Bu İslami kurallara bağlı olmanın bir parçası” diyen İslami Araştırmalar Enstitüsü Direktörü Fevzan el-Ensari de aynı fikri paylaşıyor.
Endonezya’da hızla artan dinar kullanımının, diğer ülkelere de ilham teşkil edeceğini umut ediyor. Küresel ekonomik reform için önemli bir basamak taşı olarak dinar-kullanan ülkeler birliği oluşturulabileceğini şu sözlerle anlatıyor: “Endonezya, Pakistan, Malezya, Brunei ve Orta Doğu ülkeleri gibi diğer Müslüman ülkelerinin de dinarı para birimi olarak benimsemesi gerektiğini düşünüyorum. Eğer ekonomik kalkınma içinde yer almak istiyorsak önce kendimizden başlamalıyız.”
