Çin'de 'yasemin devrimi' protestoları

ABD'deki bir internet sitesinden yapılan ve Çin'i alarma geçiren 'yasemin devrimi' çağrısının ardından, başkent Pekin ve Şanghay'da protestoları haberleştirmek isteyen bazı yabancı gazeteciler gözaltına alındı. Şanghay'daki Alman Stern dergisi muhabiri Janis Vougioukas, Alman haber ajansı DPA'ya telefonla yaptığı bildiride, "Şu an yer altındaki bir sığınaktayız. Burası gerçekten garip bir yer. Şanghay'daki Peace Cinema'da protestoları haberleştirmek isteyen en az 15 gazeteci buraya getirildi." dedi. Vougioukas ve diğer Avrupalı bir gazeteci, kendilerine 'sizinle küçük bir konuşma' yapmak için yetilileri beklemelerinin söylendiğini ifade etti.

Çin'in çeşitli şehirlerinde 20 Şubattan beri internette dolaşan 'yasemin devrimi' çağrısında her pazar Çin'in çeşitli şehirlerindeki ünlü meydanlarda protesto yapılması istenmişti. Söz konusu iki gazeteci de Şanghay'daki Peace Cinema'da gözaltına alındı. Gözaltına alınan diğer 8 gazetecinin ise Japon gazeteciler olduğu belirtildi. Geçtiğimiz hafta da Şanghay ve Pekin'de en az 16 gazeteci protestoları haberleştirirken gözaltına alınmıştı.

Bloomberg muhabiri de geçen hafta Pekin'deki alışveriş merkezi Wangfujing'deki protestolarda sivil polis oldukları tahmin edilen kişilerce dövülmüştü. Bazı yabancı gazeteciler, Çinli yetkililerin bazı kamuya açık alanlarda izin almadan haber yapmaları halinde çalışma izinleri ve vizelerinin iptalinin de aralarında bulunduğu bazı cezalarla korkutulduğunu söyledi.

PEKİN'DEKİ YASEMİN DEVRİMİ PROTESTOLARI BAŞARISIZ OLMAYA MAHKÛMDUR

Pekin Belediyesi sözcüsü Wang Hui, halkın barış ve istikrar istediği ve hükümetin politikalarının popüler olduğu için Pekin'deki 'yasemin devrimi' protestosu çağrılarının başarısızlığa mahkûm olduğunu söyledi. Pekin Belediyesi Dış İlişkiler Müdür Yardımcısı Li Honghai ise gazetecilerin şehrin merkezi dahilinde her türlü haber yapması için başvurması ve hükümetin iznini alması gerektiğini duyurdu. Tunus'taki 'yasemin devrimi'nden esinlenen demokrasi yanlısı toplanma çağrılarının ardından Çin polisi, ülkedeki muhalifleri kuşatmış ve protestoların olabileceği yerlere yabancı gazetecilerin girişi yasaklanmıştı.

Çin Dışişleri Bakanlığı da geçen hafta, yabancı gazetecilerin Çin kanunlarına uymak zorunda olduklarını bildirmişti. Bakanlık, protestoların yapıldığı yerlerin çekim yapılmadan önce izne tabi olduğunu kaydetmişti. Bu arada Pekin Belediyesi Dış İlişkiler Müdür Yardımcısı Li Honghai ise gazetecilerin şehrin merkezi dahilinde her türlü haber yapması için başvurması ve hükümetin iznini alması gerektiğini duyurdu.

Pekin'de bugün Xidan meydanında yapılan protestoda da bazı yabancı gazeteciler alıkonuldu. Alışveriş merkezlerinin çokluğuyla ünlü bu meydanın çevresi çok sayıda sivil ve üniformalı polislerce kontrol altına alındı. Buraya gelen yabancılar mercek altına alındı ve pasaportlarını göstermeleri istendi. Kimlik kontrolleri çift polis kamerası ile kayıt altına alındı. Elinde küçük el kamerası olan herkese çekim yapmaması söylendi. Kimlik kontrolünde gazeteci oldukları anlaşılan kişilerden meydanı terk etmeleri istendi. Yapılması beklenilen protestoların yoğun güvenlik önlemleri nedeniyle iptal edildiği bildirildi.

GÜVENLİK İÇİN 739 BİN KİŞİ MOBİLİZE EDİLDİ

Pekin'de özellikle yıllık olağan Çin meclis görüşmelerinin yapılmakta olduğu şu günlerde meclis binası çevresinde kuş uçurtulmuyor. Çin meclis binası, 1989'deki kanlı biten demokrasi ayaklanmasına sahne olan Tiananmen meydanında yer alıyor. Buradan geçen birinci metro hattının meclise yakın duraklarında yabancılardan yine kimlik ibrazı isteniyor. Kimlik kontrolü bazı Çinlilere de uygulanıyor. Tiananmen metro istasyonunda çok sayıda 'stajyer' öğrenci ve dışarıdan kiralanan kişiler, olası bir olayda durumu güvenlik görevlilerine haber vermeleri için görev yapıyor.

Kollarında kırmızı kolluklarla dikkat çeken bu kişiler, hat boyunca trenlere de binerek durum kontrolü yapıyor. Xidan'daki Kitapevi Binası'nda da güvenlik önlemleri olağanüstülük arz ediyor. Hemen her rafın başında çevreyi gözetleyen görevliler bulunuyor. Resmi Çin medyasına göre, hükümet, meclis görüşmeleri süresince Pekin'de, polis, sivil güvenlik görevlisi ve sakinlerden oluşan 739 bin kişiyi mobilize etti.

Cumartesi günü Maliye Bakanlığı, parlamentoya sunduğu raporda, ulusal 'kamu güvenliği' bütçesinin 2010 yılına oranla yüzde 13.8 arttığını duyurmuştu. Hukuk ve düzenin öğeleri için 624.4 milyar yuan (95 milyar dolar) harcanacağı ve bu rakamın geçen yıla oranla yüzde 12.7 artarak 601.1 milyar yuan (91.5 milyar dolar) olan resmi askeri bütçeden bile fazla durumda olduğu ifade ediliyor.

CİHAN