Başkent Şam'da yapılması planlanan eylemin barışçıl olacağı ve amacının “Suriye'de olağan üstü hal durumunu kaldırmak ve rüşveti bitirmek” olacağı belirtiliyor.
SURİYE'DE TUNUS KIVILCIMI
Mısır ve Tunus gibi Suriye'de de yoksulluğa, işsizliğe ve siyasi baskılara öfke çığ gibi büyüyor. Tunus, Cezayir, Mısır, Yemen, Moritanya ve Suudi Arabistan'dan sonra Suriye’de de bir kişi iktidarı protesto etmek için bedenini ateşe vermişti.
Haseke kentinde 26 yaşındaki Hesen Eli El Uqla isimlibir genç kent meydanında üzerine benzin dökerek kendini yakmıştı.
HAMA'DA 40 BİN İNSAN ÖLDÜRÜLDÜ
Bugün ve yarın başkent Şam ve Halep gibi kentlerde gösteriye hazırlanan Suriye muhalefeti, Mısır’daki gösterilerin ardından “Reform yapacağım” diyen devlet başkanı Beşar’ın vaatlerine güvenmiyor.
Tıpkı Mısır’ın son üç lideri gibi asker kökenli olan, Mübarek gibi havacı Hafız Esad da darbeyle başa geldi. Saddam Hüseyin gibi ülkesini Baas (Arap Sosyalist Diriliş) Partisi ile yöneten Esad da muhalefeti susturdu. En büyük ‘marifeti’ ise Şubat 1982'de gittikçe güçlenen Müslüman Kardeşler'in kalesi Hama kentini yakıp yıkmak oldu. Saldırı 40 bine yakın kişinin ölümüne yol açtı.
4 kez devlet başkanlığına seçilen ve aile içindeki iktidar kavgalarıyla gündeme gelen Esad 2000 yılında kalp krizinden öldüğünde, yerine Londra’da okuyan oğlu Beşar Esat geçti. “Reform yapacağım, ülkeye refah getireceğim” diyen Esat sözlerinin hiç birini tutmadı, sadece Batı ile yakınlaşmaya çalıştı. Ancak yine de 11 Eylül saldırılarının ardından Bush’un Güney Kore ve Irak ile “şer ittifakı”nda yer almaktan kurtulamadı.
Saddam ile birlikte Bağdat’taki en büyük Baas Partisi devrilince muhalefete daha fazla yöneldi. En büyük katliam ise Qamişlo’da 12 Mart 2004’te yaşandı. Futbol maçının ardından patlak veren olaylar 29 Kürt, 4 Arap ve 19 güvenlik güçlerinin hayatına mal oldu, onlarca kişi yaralandı, yüzlercesi gözaltına alındı. Kürtlere karşı Arap aşiretlerini silahlandıran, Kürt bölgesini boşaltan Esad’ın en büyük korkusu Kürtlerin, Irak’tan etkilemesiydi.
MUHALEFET ‘REFORM’ SÖZÜNE İNANMIYOR
Mısır’da Mübarek’i istifaya çağıran gösterilerin ardından gözler bir kez daha ülkeyi demir yumrukla yöneten, ülkeyi “cezaevine” dönüştüren Suriye’ye çevrildi. Hafta başında Wall Street Journal'a konuşan Devlet Başkanı Beşar Esat bir kez daha reform yapma sözü verdi. Arap liderlerin siyasi ve ekonomik talepleri karşılamaları gerektiğini söyleyen Esat “Tunus, Yemen ve Mısır'daki isyanlar; Ortadoğu'da yeni bir dönemin işareti” itirafında da bulundu.
Ancak gözlemciler Esat’ın sözlerini yerine getireceğine pek de inanmıyorlar. Nitekim “Esat şimdiye kadar sözlerinin hiç birini tutmadı” diyen ve daha çok Avrupa ülkelerinde örgütlenen muhalefet, sokağa çıkma çağrısı yaptı. Suriye güvenlik güçlerinin baskılarını hafta sonundan itibaren artırdığı, başta Şam ve Halep kentinde olmak üzere birçok kişiyi gözaltına aldığı, gelen haberler arasında.
Hedeftekiler ise başta Kürtler ve İslamcılar olmak üzere demokratlar ve solcular. Esat ailesinin ülkenin küçük bir kesimini oluşturan Nusayri kökenli olması ise Suriye’de işleri daha da karmaşık hale getiriyor ve bu yönüyle de biraz Irak’a benziyor. Tıpkı Irak gibi kaos ortamında Kürtler, Sünni Araplar, Nusayriler ve hatta ülke nüfusunun yüzde 10’nunu oluşturan Hıristiyanlar arasında çatışmaların çıkmasından endişe ediliyor.
ESAT’IN SAYFASI VAR AMA!
Zaten istihbarat ve polis gücüyle rejimini sürdüren Esad’a karşı yapılacak gösterilerin ise ne kadar etkili olacağı merak konusu. Sosyal paylaşım ağları üzerinden bugün ve yarın gösteri çağrısı yapılıyor. Sosyal paylaşım sitelerinin girişimini engelleyen Esad’ın hala Facebook’ta sayfasının bulunması ise dikkat çekici.
Ülkenin en büyük sorunu ise yoksulluk ve işsizlik. 4 kişiden birinin açlık sınırında yaşadığı Suriye’de, işsizlik oranı ise yüzde 30 civarında. En büyük işsizlik grubunu 20 Milyonluk nüfusun yarısını oluşturan 35 yaşındaki kesim oluşturuyor.
MERKEL ŞAM’A BAKAN GÖNDERDİ
Almanya Başbakanı Angela Merkel ile İsrail’e giden Ulaştırma Bakanı Peter Ramsauer ise Berlin’e gelir gelmez, bu kez Şam’a gitti ve “Reform yaparsanız, ekonomik destek veririz” mesajını verdi. Suriye’nin Ortadoğu barışında kilit bir role sahip olduğunu söyleyen Alman bakan “Dış pazara açılım olmalı, yabancı sermaye güvence verilmeli” dedi.
Almanya’nın kara ve tren yolları ile havaalanlarının inşaatına destek vereceğini söyleyen Ulaştırma Bakanı Ramsauer, Suriye başbakanı Naci Itri ve birçok bakanla görüşecek. En büyük proje ise Alman Demir Yolları Şirketi’nin öncülüğünde Suudi Arabistan, Ürdün, Suriye ve Türkiye’yi birbirine bağlayacak demir yolu inşaatı. Üç kıtayı birbirine bağlayacak demir yolunun dünya ekonomisini canlandıracağı belirtiliyor.
ANF ve EHA
