Tunus ve Cezayir'de gençlerin başlattığı isyan sürüyor. Haftalardır sokaklarda olan genç işsizlerin öfkesi bir türlü dinmiyor. İki ülde de güvenlik güçlerinin açtığı ateş sonucu ölenlerin sayısı 20'yi buldu. Resmi kurumların koruma altına alındığı açıklandı.
Tunus’ta geçtiğimiz ay üniversite mezunu bir gencin bedenini yakarak ateşlediği işsizlik isyanı sürüyor. Yerel kaynaklardan edinilen bilgiye göre, dün yaşanan çatışmalarda en az 4 kişi yaşamını yitirirken, 6 kişi de yaralandı. Ölümler, dün gece, Tunus’un Cezayir sınırındaki Tala kentinde meydana geldi.
AFP haber ajansı, yerel kaynaklara dayandırdığı haberinde, ölenlerin 17 ile 30 yaşları arasında olduğunu ve polisin kalabalığın üzerine açtığı ateş sonucu öldüğünü bildirdi. Farklı yerel kaynaklar ve görgü tanıkları da ölümleri doğruladı.
Öte yandan, çatışmalarda çok sayıda yaralı olduğu ve yaralıların kentte bulunan hastanelerde tedavi altına alındığı söyleniyor. Reuters’e konuşan hastane çalışanları ve görgü tanıkları, yaralılardan durumu ağır olan 6 kişinin, bölge başkenti Kasrine’ye nakledildiğini aktardı.
POLİS HALKIN ÜZERİNE ATEŞ AÇTI
Dün geceki çatışmalar, işsizlerin bir hükümet binasını ateşe vermesinin ardından başladı. Kalabalığa önce tazyikli suyla müdahale eden güvenlik güçleri, kitlenin dağılmaması üzerine, halkın üzerine ateş açtı.
Tunuslu yetkililerin henüz doğrulamadığı ölümlerin polisin açtığı ateşle meydana geldiği söyleniyor. Öfkeli kalabalığın ise polisin müdahalesine taşlarla ve molotof kokteylleriyle cevap verdiği ifade ediliyor.
Tala kentinde cuma günü de çatışmalar yaşanmıştı. Göstericiler bir bankayı ve bazı hükümet binalarını ateşe vermişti.
Dün ülkedeki işsizlik protestolarının diğer bir adresi ise Gassrine kentiydi. Kentte göstericilerle güvenlik güçleri arasında dün gece çatışmaların yaşandığı ve çok sayıda yaralının olduğu bildirildi.
ASKERİ ÖNLEMLER ARTTIRILDI
Yetkililer, genç nüfus arasındaki yüksek işsizlik oranının yol açtığı protesto gösterilerine çözümü askeri önlemleri arttırmakta buldu.
İsyan dalgası başladığından bu yana ilk kez dün, bölgeye askerler sevk edildi. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, askerlerin hükümet binalarını korumakla görevlendirildiği ileri sürüldü.
Tunus Devlet Başkanı Zeynel Abidin Bin Ali, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, şiddet içeren protestoların kabul edilemez olduğunu söylemişti. Ben Ali, eylemlerin yatırımcıları ve turistleri ülkeden soğutarak önemli bir gelir kaybına yol açtığını ileri sürmüştü.
UGTT: İŞSİZLERİN TALEPLERİNİN ARKASINDAYIZ
Öte yandan, hükümete yakınlığıyla bilinen ülkenin en büyük sendikası UGTT, gösterilere yapılan sert müdahaleler nedeniyle yetkilileri kınadı.
Başkentte bir araya gelen yüzlerce sendika üyesi, isyan başladığından bu yana çatışmalarda yaşamını yitirenler için bir dakikalık sessiz bir protesto eylemi gerçekleştirdi. Eylemde konuşma yapan sendikanın genel sekreter yardımcısı, "Sidi Bouzid ve iç bölgelerdeki halkın taleplerinin arkasındayız" diye konuştu.
Tunus’ta işsizlik isyanı, genç bir üniversite mezununun bedenini ateşe vermesiyle başlamıştı. Sidi Bouzid kentinde başlayan isyan, kısa süre içerisinde işsizlik oranının yüksek olduğu ülkenin iç kesimlerinde kalan diğer kentlere yayılmıştı.
Cezayir’de isyan fiyatları düşürdü
Cezayir’de en az beş kişinin yaşamını yitirdiği ve günlerdir ülkeyi etkisi altına alan isyan hükümete adım attırdı. Hükümetin isyana çözüm bulmak için dün yaptığı toplantıdan, bazı temel gıda maddelerine uygulanan vergilerde indirime gitme kararı çıktı.
Ülkenin resmi haber ajansı, başkentte yapılan bakanlar kurulu toplantısında, şeker ve yağ fiyatlarının yüzde 41 oranın düşmesini sağlayacak bazı ekonomik önlemler üzerinde anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Ticaret Bakanı Mustafa Benbada, halkın üzerindeki ekonomik baskıyı hafifletmek için acil önlemler alınacağını söyledi, "Hafta başından itibaren durum düzelecek" diye konuştu.
Bununla birlikte, yetkililerin aldığı önlemlerin halkın öfkesini dindirip dindiremeyeceği tartışmalı. Yoksulluk ve hayat pahalılığının tetiklediği gösterilerin, genç nüfus arasındaki yüksek işsizlik oranı ve konut yetersizliği nedeniyle duyulan hoşnutsuzluktan da beslendiği ifade ediliyor.
Gösterilerde özellikle genç işsizler öne çıkıyor. Ülkede resmi rakamlara göre işsizlik oranı yüzde 10. Bağımsız kuruluşlar ise gerçek rakamın yüzde 25’e yakın olduğunu ifade ediyor.
HALK 5 OCAK’TAN BU YANA SOKAKTA
Cezayir’de, geçtiğimiz Çarşamba günü başkentin yoksul bir işçi mahallesinde başlayan isyan ilerleyen günlerde tüm ülkeye yayılmıştı. Yoksul Afrika ülkesi, 5 Ocak’tan bu yana hayat pahalılığı ve işsizlik nedeniyle yapılan protesto gösterilerine sahne olmuştu.
Çarşamba günü başlayan ve Perşembe günü birçok kente yayılan gösteriler, Cuma günü de devam etmişti. Dini yetkililerin sağduyu çağrısına rağmen sokaklara çıkan ve çoğunluğunu öfkeli gençlerin oluşturduğu kalabalık, başkent ve çok sayıda kentte polisle çatışmıştı.
Kabylie bölgesinde bulunan Bejaia ve Tizi Ouzou kentlerinde ise çatışmalar dün de sürdü. DÖRT GÜNÜN BİLANÇOSU: 5 ÖLÜ, 400 YARALI
Hafta ortasından bu yana düzenlen gösterilerde en az 5 kişi yaşamını yitirirken, yüzlerce kişi de yaralandı.
Ölenlerin arasında polis kurşunuyla yaşamını yitiren 18 yaşındaki bir genç ile yüzüne isabet eden gaz bombası sonucu hayatını kaybeden 32 yaşındaki bir kişinin bulunduğu ifade ediliyor. Resmi kaynaklar ise ölen diğer kişinin ise eylemcilerin ateşe verdiği bir binada can verdiğini iddia ediyor.
Öte yandan, içişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, gösterilerde yaralananların sayısı 400 olarak bildirildi, bunun 300’ünün güvenlik güçleri olduğunu ileri sürüldü.
800 BİN NÜFUSLU KENT HAYALET ŞEHRE DÖNDÜ
Cumartesi günü, tüm gün boyunca eylemler sürdü. Kabylie bölgesindeki Tizi Uzu’nun birçok mahallesi ile bölgedeki bazı ilçelerde gösteriler yaşandı. Bouira kentinde Cumartesi akşamı düzenlenen gösterilerde polisle çatışmalar yaşandı. Başkent Cezayir’in 600 km doğusundaki Annaba kentinde güvenlik güçleri ile gençler arasında yaşanan şiddetli çatışmalar ardından 800 bin nüfuslu kent hayalet şehre döndü. Bu kentte Cuma gününden beri 7’si polis en az 21 kişi yaralandı, 50 gösterici de gözaltına alındı.
SADECE YAĞ VE ŞEKERE VERGİ İNDİRİMİ
Ülke geneline yayılan eylemler karşısında hükümet, saatlerce süren bakanlar toplantısı ardından yaptığı açıklamada geçici olarak yağ ve şeker ithalatçısı ve imalatçılarına dayatılan verginin yüzde 41 oranında düşürüldüğünü bildirdi. Yazılı açıklamada bu “geçici ve istisnai muafiyetin” gümrük hakları, katma değer vergisi ve şirketlerin kazanç vergisini (IBS) ilgilendirdiği belirtilirken, 1 Ocak’tan itibaren 31 Ağustos 2011’e kadar geçerli olacağı kaydedildi. Bu açıklamanın dışında hükümet halkı yatıştıracak herhangi bir açıklamada bulunmadı. Öte yandan yağ üreticileri derneği olan AFAO, Cuma gününden itibaren yağ fiyatlarında artış yapmama kararı aldı.
HALKIN İKTİDARA GÜVENİ KALMADI
Hükümet açıklamasının eylemcilerin yatışması için yeterli olması beklenmiyor. Analistler yolsuzlukta dibe vuran iktidarın halk nezdindeki güvenirliliğinin tamamen yok olduğunu belirtiyor.
Cezayir’de siyasi elitin yolsuzlukları, işsizlik ve tutulmayan sözlere küresel ekonomik kriz de eklenince tepkiler sosyal bir patlamaya dönüştü. Halk, temel gıda ürünlerine sürekli gelen zamlar, artan işsizlik ve konut yetersizliği ile yolsuzlukları protesto ediyor. Ülkede un ve yağın fiyatı son aylarda ikiye katlanarak rekor bir düzeye çıktı. Şekerin kilosu birkaç ay önce 70 dinar iken bugün 150 dinardan satılıyor. Cezayir’deki işsizlik oranı resmi rakamlara göre yüzde 10, bağımsız kaynaklara göre ise yüzde 25 dolayında. Ülkedeki eylemler 1988’de açlığa karşı gerçekleşen isyana da benzetiliyor. Bu protesto eylemleri 1990’lı yıllarda İslamcı isyana yol açmıştı.
Devlet Başkanı Abdulaziz Buteflika, 2003 yılındaki depremden bu yana yetersiz olan konut ihtiyacını gidermek için 2009 yılında bir milyon konut inşa etme sözü vermişti. Ancak başkentte sadece 10 bin konut tamamlanarak teslim edildi. Ülkenin nüfusu da 1962’deki bağımsızlıktan bu yana üçe katlandı (35,6 milyon).
Kaynak: Etha ve Ajanslar
İlgili haberler için tıklayın
Kuzey Afrika'da sosyal patlama
Tunus'ta avukatlar genel greve gitti
Cezayir'de olaylar büyüyor: 3 ölü
