Açılış töreninde bir konuşma yapan Çatalca Belediye Başkanı Cem Kara, Türkiye tarihinde ilk kez böyle bir müze açıldığına dikkati çekerek, ''Yaklaşık iki milyon kişinin mübadeleye tabi tutulduğu var sayılmaktadır. Mübadele Müzesi ile bu olaya maruz kalanlara bir hediye bırakmış oluyoruz'' dedi.
Çatalca'nın da çok önemli bir tarihi olduğunu ifade eden Kara, ''Bu müze, ekonominin gelişmesinin yanı sıra dostluk, barış ve kardeşlik tohumlarının da serpildiği bir yer olacaktır'' diye konuştu.
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Genel Sekreteri Yılmaz Kurt da mübadillerin savaşa sebep olmayan ancak savaşlardan en çok zararı gören insanlar olduklarına dikkati çekerek, ''Birinci Dünya Savaşı'nda yaşanan bu trajik olayı unutturmamak için böyle bir müze kurduk'' dedi.
Kurt, geçmişteki olaylardan ders çıkarmak gerektiğini belirterek, ''Acı olaylardan ibret aldığımız ölçüde bir daha böyle olayların yaşanmasını engelleyebiliriz. Bu sebeple bu müze, iki toplum için büyük önem arz ediyor'' şeklinde konuştu.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Türkiye Temsilcisi Carol Batchelor da Mülteci Sözleşmesi ve ''vatansızlarla'' ilgili uluslararası sözleşmelerin, gelecekte meydana gelecek zorunlu göçlerin önüne geçeceğini belirterek, ''Bu müze, sadece Türkiye ve Yunanistan arasında evlerini ve ülkelerini terk etmek zorunda kalanların acılarını sembolize etmekle kalmıyor, tüm zorunlu yerinden edilmelerin insanlık dışı boyutlarını ortaya koyuyor'' şeklinde konuştu.
Fener Rum Patriği Bartholomeos ise mübadelenin ''insanlık tarihinin en büyük zorunlu göçlerinden biri'' olduğunu ifade ederek, müzenin de mübadelenin bu yakadaki tanıkları için bir ilk olduğunu söyledi.
''Bu müze, yıllardır savrulanların, geleneklerini, duygularını, anılarını, tarihi bilgilerini ve eşyalarını toplayarak, genç nesillere aktararak onlarla paylaşacaktır'' diyen Bartholomeos, yıllarca kendi topraklarında kök salan, medeniyet oluşturan insanların mübadele ile hayatlarına yeniden başlamak zorunda kaldıklarını vurguladı.
Patrik Bartholomeos, ''Mübadiller, maddi imkansızlıkların yanı sıra yabancılık duyguları ile mücadele etmişlerdir. Çatalca halkımız da aynı zorlu deneyim ve acıları paylaşmıştır. Halkların barış içinde yaşayacağı ortamları oluşturmamız gerekiyor. Eski komşuların, yeni dostlar olarak tanışmalarını desteklemek gerekiyor'' diye konuştu.
Açılış töreninde, Lozan Mübadilleri Vakfı Korosu'nun Türkçe ve Yunanca söylediği şarkılara bazı mübadiller halay çekerek eşlik etti. Çatalca Belediyesi Halk Oyunu Ekibinin ardından kurdelesi kesilerek müzenin açılışı gerçekleştirildi. Açılış sırasında oluşan yoğunluk yüzünden ziyaretçiler, içeriye gruplar halinde alındı.