Geçen Haziran ayındaki uyarının ardından Başbakanlığa bağlı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü ile Dışişleri Bakanlığı, VIP geçişlerinin kısıtlanması için kamu kurum ve kuruluşlarını sözlü olarak uyardı. Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü'nün VIP'i kimlerin kullanabileceğine ilişkin hazırladığı yeni genelgenin de önümüzdeki günlerde duyurulacağı ve salonlara asılacağı ifade edildi.
Edinilen bilgiye göre; yeni düzenleme ile geçiş yapacaklar listesinde yer alan unvanları taşıyanlardan emekli olanların bir bölümü VIP'i kullanamayacak.
Genelgelere rağmen havalimanlarında yıllardır çözülemeyen 'Çok Önemli Kişi' (VIP) geçişleri, Başbakan Erdoğan 2004'teki talimatının ardından sonuç alınamayınca yaklaşık 6 ay önce kalabalığı görünce bir kez daha 'VIP sorununu çözün' uyarısı yaptı. Bunun üzerine Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü ile Dışişleri Bakanlığı, VIP salonlarından yararlanacak Türk ve yabancı ricalin dışında sözlü müracaatla yapan genel müdür, daire başkanları ve liyakat nişanı sahibi iş adamlarının kullanımını engelledi. Bu kişiler ancak çok önemli yurt dışı heyetlerinde bulundukları halde VIP geçişi yapabilecek. VIP görevlileri yoğunluğun artmasına yıllar önce emekli olmasına rağmen geçiş yapan milletvekilleri, askeri ve sivil üst düzey bürokratların da etkili olduğuna işaret etti.
TANSU ÇİLLER DÖNEMİNDE İŞ ADAMLARI DA KULLANMAYA BAŞLADI
Başbakan Erdoğan'ın 2004 yılındaki ilk talimatıyla: VIP sorununu çözmek için Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürü başkanlığında Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) ile İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü komisyon oluşturmuştu. Ancak "geçsin-geçmesin" anlaşmazlığı yaşanınca devreye dönemin Dışişleri Bakanı Abdullah Gül girmiş fakat o da bir netice alamamıştı. Bu arada iş adamları da Tansu Çiller'in Başbakanlık yaptığı 1993 yılında hazırlanan bir genelge ile VIP salonlarını kullanmaya başlamıştı.
Türkiye'nin en büyük ve yoğun VIP salonuna sahip Atatürk Havalimanı'nda günde iç ve dış hatlardan ortalama 85 bin yolcunun gelip geçtiği kaydedildi. VIP salonunu ayda yaklaşık 15 bin kişinin kullandığını belirten yetkililer, bu rakamın uyarının ardından yaklaşık 8 bine düştüğünü ifade etti.
VIP yoğunluğuna kongre turizmi için kalabalık halde İstanbul'a gelen yabancı konukların da katkısı olduğunu söyleyen yetkililer, başbakanın uyarısından sonra bu sorunu da gelen yabancı heyetlerin başkan ve birkaç yardımcısını VIP, diğerlerini dış hatlardan çıkışlarını sağlayarak aldıklarını anlattı.
Türkiye'deki havalimanlarında bulunan VIP salonlarından ikazlara rağmen yılda ortalama 200 bin kişi geçiş yapıyor. Tedbirlerle özellikle Atatürk başta olmak üzere Esenboğa Havalimanları'ndaki VIP geçişlerin yarı yarıya düştüğü kaydedildi.
GEÇENLERE BÜYÜK KOLAYLIK SAĞLIYOR
"Very Important Person (çok önemli kişiler)" anlamını taşıyan VIP salonunu kullanan yolcular, iç ve dış hat terminallerde yapılan bazen sıkıntı verici sorunlarla karşılaşmıyor. Kendileri uçaklarının kalkış saatine 15-20 dakika kalıncaya kadar özel ikramlı salonlarda oturabiliyor. Pasaport işlemlerini sıkıntısız yaptıran VIP yolcular, uçağa özel otobüsle görevliler eşliğinde gidiyor. Yurt dışında İngiltere'de sadece kraliçe, Fransa'da ise 6 kişinin VIP sayıldığı öğrenildi. Avrupa'nın çoğu havalimanında VIP hizmetleri ise ücretli. Bu arada, THY'nin yanı sıra diğer özel havayolu şirketleri de 3 ay kadar önce 'first' ya da 'business' uçan üst düzey kamu yöneticisine ücretli VIP hizmetine başladı.
GENELGE İLE VIP GEÇİŞİ YAPACAKLARIN LİSTESİ
Eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın eşi Semra Özal refakatinde hakkı olmadığı halde geçen şarkıcı Fatih Ürek'in de kullandığı VIP salonundan geçmesi tartışmaya neden olmuştu.
22 Ocak 2004 tarihli genelge ile belirlenmiş VIP salonlarının kullanacak Türk ve yabancı unvanların listesi şöyle: "Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Başbakan, eski cumhurbaşkanları, Cumhuriyet senatosu eski başkanları, Millet Meclisi ve TBMM eski başkanları, eski başbakanlar, Cumhurbaşkanlığı eski konsey üyeleri, Genelkurmay Başkanı, Anamuhalefet partisi genel başkanı, Bakanlar Kurulu üyeleri, eski bakanlar, yüksek yargı organlarının başkanları ve üyeleri (Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi), Sayıştay başkanı ve üyeleri, kuvvet komutanları, general ve amiraller, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı ve üyeleri, TBMM başkan vekilleri, katip üyeleri, idare amirleri, TBMM'de grubu bulunan siyasi parti genel başkanları ve TBMM üyeleri, TBMM eski üyeleri, Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri, Başbakanlık müsteşarı, TBMM genel sekreteri, Diyanet İşleri Başkanı, müsteşarlar, Merkez Bankası Başkanı, AB Genel Sekreteri, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı, Rekabet Kurulu Başkanı, Telekomünikasyon Kurulu Başkanı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı, Kamu İhale Kurulu Başkanı, Tütün-Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı, Şeker Kurulu Başkanı, Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Başkanı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı, Cumhurbaşkanlığı başdanışmanları, başbakan başmüşavirleri, müsteşar yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı ve TBMM genel sekreter yardımcıları, devlet ya da vakıf üniversiteleri rektörleri, büyükelçiler, valiler, emniyet genel müdürü (vali), büyükşehir belediye başkanları, Devlet Denetleme Kurulu Başkanı, Yüksek Denetleme Kurulu Başkanı, Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanı, Başbakanlık Teftiş Kurulları Başkanı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı, Özelleştirme İdaresi Başkanı, GAP İdaresi Başkanı, Devlet Personel Başkanı, genel müdürler, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Başkanı, TÜBİTAK Başkanı, TÜBA Başkanı, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Başkanı, Merkez Bankası başkan yardımcıları, devlet sanatçıları, istiklal madalyası sahipleri, hükümeti temsilen yurt dışına giden heyetler, DİSK, Hak-İş, KESK, TİSK ve Türk-İş konfederasyonları genel başkanları ile yukarıda belirtilen görevlerden emekli olanlar. Yabancı devlet ve hükümet erkanı, uluslararası kuruluşların başkanları ve başkan yardımcıları, genel sekreterleri (BM, UNESCO, NATO, Avrupa Konseyi, IMF, RCD), NATO Başkomutanı, NATO Güney Avrupa Başkomutanı, kuvvet komutanları ve ordu komutanları, dini liderler, Türkiye'ye resmi ve özel temaslar için gelen önemli iş adamları ile askeri ve sivil heyetler.'
