M. Fatih Gediman / TIMETURK
İstanbul'da tüm müslümanları heyecanlandıran büyük camiilerde bayram namazı geleneği, bu bayram bir eksikle sürdürülecek...
İstanbul Fatihte bulunan Fatih Camii, 2010 yılına denk gelen bayramların ikincisini de buruk geçiriyor. Restorasyon çalışmaları gerekçesi ile uzun süredir inşaat halinde tutulan ve kısmen ibadete açık olan Fatih Camii, Kurban Bayramında da bu durumda olacak. Neredeyse üçte ikisi kullanılmaz halde olan Fatih Camii, iç ve dış cephelerindeki inşaat iskeleleri ile eski günlerinden oldukça uzak bir görüntü çizmeye devam ediyor.
FATİH CAMİİ SINIRLARINDA OLMAK BİR AYRICALIKTI
Restore çalışmalarının olmadığı günlerde, yalnızca namaz için değil, gününün bir kısmını burada geçirmek için gelen yüzlerce İstanbullu ile avlusu, bahçesi ve içi tam anlamı ile bir sosyal yaşam merkezi görüntüsü çizen Fatih Camii, değerini bilenler için bir numaralı buluşma mekanlarının arasında sayılırdı.
'NE GÜZEL KOMUTAN' DA ORADA
Başta Peygamber övgüsüne mazhar olan Osmanlı Sultanı Fatih Sultan Mehmed'in türbesi ve ziyaret edilebilecek onlarca zatın kabrinin bulunduğu Fatih Camii, bahçesinde ve avlusunda bulunan sayısız kedi ile ziyaretçilere her zaman huzur veren bir merkez halinde idi.
2010'DA BİTECEK DENİLDİ AMA...
(FATİH CAMİİ VE TARİHİ)
Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliyedir. Külliye 16 adet medrese, darüşşifa (hastane), tabhane (konukevi) imarethane (aşevi), kütüphane ve hamam bulunmaktadır. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. 1999 Gölcük Depreminde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlandı ve bu nedenle kısmi olarak ibadete açıktır. Restorasyonun 2010 yılı içinde bitmesi planlanmaktadır.
TARİHİ
Bizans devrinde, caminin bulunduğu tepede I. Constantinus'un döneminde yapılan Havariyun kilisesi vardı. Bizans imparatorlarının bu tepede gömüldüğüne inanılır. Constantinus'un o zamanlar şehrin dışında kalan bu tepede gömüldüğü bilinmektedir. Fethin ardından bu bina Patrikhane kilisesi olarak kullanılmıştı. Fatih Sultan Mehmet buraya cami ve külliye inşa etmek isteyince patrikhane Pammakaristos Manastırı'na taşındı.
Yapımına 1462 yılında başlanmış ve 1470 yılında tamamlanmıştır. Mimarı, Sinaüddin Yusuf bin Abdullah'tır (Atik Sinan). Cami 1509 İstanbul depreminde büyük hasar görmüş ve II. Bayezid döneminde onarılmıştır. 1766 yılında yaşanan bir depremden dolayı harabe haline geldiği için Sultan III. Mustafa, 1767 ve 1771 yılları arasında camiyi Mimar Mehmed Tahir Ağa'ya tamir ettirdi. Bu nedenle cami orijinal görünümünü kaybetmiştir. 29 Ocak 1932'de ilk Türkçe ezan bu camide okunmuştur.
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Caminin ilk inşasından bugün sadece şadırvan avlusunun üç duvarı, şadırvan, tac kapı, mihrap, birinci şerefeye kadar minareler ve çevre duvarının bir kısmı kalmıştır. Şadırvan avlusunda, kıble duvarına paralel olan revak diğer üç yönden daha yüksektir. Kubbelerin dış kasnakları sekiz köşelidir ve kemerlere oturur. Kemerler genellikle kırmızı taş ve beyaz mermerlerle işlenmiş, yalnız mihverdekilere yeşil taş kullanılmıştır. Alt ve üst pencerelerin etrafı geniş silmelerle çevrelenmiştir. Söveler mermerdendir ve gayet geniş, kuvvetli silmelerle belirtilmiştir.
KİMLER YATIYOR?
Başta Fatih Sultan Mehmed'in türbesi olmak üzere, Osmanlı tarihinin bir çok önemli isminin mezarı buradadır. Fatih'in eşi ve II. Bayezid'in annesi Gülbahar Valide Sultan'ın, "Plevne Kahramanı" Gazi Osman Paşa'nın, ve mesnevi şarihi Abidin Paşa'nın türbeleri hazirededir. Sadrazamlar, Şeyhülislamlar, müşirler ve pek çok ilim adamının mezarlarının burada olması, Osmanlı protokolünün adeta törendeymiş gibi bir arada görülmesine imkân vermektedir. Mezarları burada bulunan bazı devlet adamları ve ilmiyye mensuplarından bir kaçı şunlardır:
Sadrazam Mustafa Naili Paşa
Sadrazam Abdurrahman Nureddin Paşa
Sadrazam Gazi Ahmed Muhtar Paşa
Şeyhülislam Amasyevi Seyyid Halil Efendi
Şeyhülislam Mehmed Refik Efendi
Ahmet Cevdet Paşa
Emrullah Efendi. Maarif Nazırı.
Yesari Mehmed Esad Efendi. Hattat.
Yesarizade Mustafa İzzet Efendi. Hattat.
Sami Efendi. Hattat.
Amiş Efendi. Mutasavvıf ve Fatih türbedarı.
Maraşlı Ahmed Tahir Efendi. Amiş Efendi'nin talebesi.
Kazasker Mardini Yusuf Sıdkı Efendi
Manastırlı İsmail Hakkı Efendi. Selatin camileri vaizi.
Şehbenderzade Ahmed Hilmi Bey. Darülfünun Felsefe müderrisi ve edip.
Bolahenk Mehmed Nuri Bey. Musıkişinas, hoca ve bestekar.
Ahmed Midhat Efendi
Köse Raif Paşa
Akif Paşa
Sultanzade Mahmud Celaleddin Beyefendi
Hariciye Nazırı Veliyüddin Paşa
Hariciye Nazırı Mehmed Raşid Paşa
Hace İshak Efendi
Ferik Yanyalı Mustafa Paşa
General Pertev Demirhan
