New York Times yazarı Roger Cohen’in Ahmet Davutoğlu analizi
Türk hükümetinin dış politikası, Batı'da haber ve yorumlara konu olmayı sürdürüyor. Bugün Ahmet Hakan'ın da köşesinde "New York Times’ın Abdi İpekçi’si" bahsettiği New York Times gazetesinin tanınmış yazarı Roger Cohen'in, Ahmet Davutoğlu analizi...
AMERİKALI'NIN CANINI SIKAN ADAM
Türkiye'nin dış politikasında, "Batı'nın fikirlerini uyguladığını ancak Batı'nın bunu beğenmediği" argümanını işlediği yorumunda, "Washington'da Soğuk Savaş günlerindeki uysal Türkiye çok özleniyor" dedi.
AB'nin Türkiye politikasını "yanlış ve aptalca" niteleyen Cohen, konuştuğu Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu için "Birçok Amerikalının canını sıktı" diye yazdı. Cohen'e konuşan Davutoğlu da, ABD Hazine Müsteşarı Stuart Levey'nin İran yaptırımlarına ilişkin Türkiye ziyareti konusunda da "Tavsiyeye ihtiyacımız yok. BM sisteminin sorumlu bir ülkeyiz ve BM Güvenlik Konseyi üyesiyiz" sözlerini kullandı.
Dış politika uzmanı Roger Cohen, "Türkiye'nin en az bir ayağı Batı çadırının dışında" argümanını işlediği köşe yazısında Türkiye'nin dış politikasının bazı unsurlarının Washington'da yarattığı rahatsızlığını irdeledi ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile yaptığı konuşmayı yansıttı.
-"İRAN'IN DOSTU, İSRAİL'İN DÜŞMANI OLARAK GÖRÜLÜYOR"-
"Bir dış politika doktrini yaratan ve Mayıs 2009'dan beri Türkiye'nin Dışişleri Bakanı olan Ahmet Davutoğlu, birçok Amerikalının canını sıktı" diyen gazete Davutoğlu'nun Batı'da nasıl görüldüğünü şu sözlerle yorumladı:
"İran'ın dostu, İsrail'in düşmanı, önerilen füze kalkanı konusunda temkinli, değişken bir NATO müttefiki, Türkiye'nin Arap devletleri nezdindeki yeni gözde statüsünün kurnaz mimarı olarak Türkiye'nin, "Doğu'ya dönmesi'nin arkasındaki kişi olarak görülüyor."
Obama Yönetimin Türkiye'nin İran yaptırımlarına karşı oy kullanmasından hayal kırıklığına uğradığını söylediğini, Kongre'nin de Ankara'ya büyükelçi atamasını bloke ettiğini, silah satışları konusunda sertleştiğini belirten Cohen, "Washington'da Soğuk Savaş günlerindeki uysal Türkiye çok özleniyor" ifadesini kullandı.
-"CEPHE ÜLKESİ OLMAK İSTEMİYORUZ"-
Ancak Ahmet Davutoğlu'nun kendisiyle yaptığı konuşmada "Soğuk Savaş döneminde olduğu gibi bir cephe ülkesi olmak istemiyoruz. Hiçbir komşu ile sorun istemiyoruz" dediğini aktarırken "Ve bu tabii ki İran'ı kapsıyor" diye yazdı.
Roger Cohen, "komşularla sıfır problem" ilkesinin Davutoğlu'nun, "etkili" olarak nitelediği "Stratejik Derinlik" kitabının temel bir unsuru olduğuna işaret ettikten sonra Türkiye'nin son yıllarda Rusya ve Suriye gibi bölge ülkeleriyle ekonomik ilişkilerinin gösterdiği gelişmeye de vurgu yaptı.
-"ANEMİK BATI'YI HUYSUZ EDİYOR"-
Bütün bunların "Anemik Batı'yı huysuz ediyor" diyen Cohen, Türkiye'nin "bölgesel barış ve istikrarın sağlanması için ekonomik bağımsızlık" fikrinin AB'nin de fikri olduğunu belirterek "miyoplukla Türkiye'yi AB dışında tutan Batı, şikayet edecek durumunda değil" yorumunu da yaptı.
Türkiye'nin AB dışında tutulmasını "Gerçekten yanlış ve aptalca" olarak nitelendiren Cohen, "En az bir ayağı Batı çadırının dışında olan" Türkiye'nin değişmiş bir dünyada başardıklarından artan bir gurur duyduğu"nu da belirtti.
-"TÜRKİYE ABD'NİN REHBERLİĞİNDEN HUYSUZ"-
Ahmet Davutoğlu'nun Türkiye'nin dış politikasının "stratejik tablonun gerçekçi ve mantıklı bir analizine dayandığı"nı sözlerine de dikkat çeken Cohen, Türkiye'nin ABD'nin rehberliği konusunda "huysuzlandığını" da öne sürdü. Cohen şunları da yazdı:
-"ULUSAL ÇIKARLARIMIZI GÖZETECEĞİZ"-
"Davutoğlu'na geçen hafta ABD Hazine Bakanlığı üst düzey yetkilisi Stuart Levey'in İran yaptırımlarını görüşmek üzere Ankara'ya yaptığı ziyareti sorduğumda bana "Tavsiyeye ihtiyacımız yok' dedi. "BM sisteminin sorumlu bir ülkeyiz ve BM Güvenlik Konseyi üyesiyiz. Hayır oyunu kullandık. Bu bizim kararımız. Hiç kimsenin bize bir şey söylemesine ihtiyacımız çok, BM Güvenlik Konseyi'nin kararını uygulayacağız. Ancak tek taraflı -Amerikan veya Avrupalı- kararlara gelince ulusal çıkarlarımızı gözeteceğiz. Komşularla güçlü ekonomik ilişkilerin olması yanlış mı?'"
Türkiye'nin, yeniden İran Cumhurbaşkanı olarak seçilmesinin hemen ardından Ahmedinejad'ı kutlamasını doğru bulmayan NYT yazarı, buna karşın yaptırımların İran'ın tutumunu değiştirmeyeceğini savunarak Türkiye'nin İran politikasını "doğru" olarak niteledi.
-"TÜRKİYE NATO VE AMERİKA İLE İTTİFAKI TERKETMEYECEK"-
Roger Cohen, "Washington, kırgınlığı gömebilirse eğer, Türkiye, Batı'nın Müslüman dünyasına ulaşma kanalı olabilir Yeni Türkiye, NATO'yu veya Amerika ile ittifakını terk etmeyecek. NATO, Taliban ile Batı da, İran ile görüşmek istiyorsa eğer, yardımcı olabilir" görüşünü de dile getirdi.
-"MAVİ MARMARA KONUSUNDA ABD'DEN DAYANIŞMA YERİNE HUSUMET"-
Ancak Türk-İsrail ilişkilerinin bozulduğunda Kongre'nin öfkelendiğini de ifade eden NYT yazarı, Davutoğlu'nun, Mavi Marmara konusunda ABD'den "dayanışma", İsrail'den "özür" beklendiği sözlerini de aktardıktan sonra "Türkiye, ABD'den dayanışma yerine husumet gördü" dedi.
Roger Cohen, bu tur yaklaşımların Başkan Obama'nın Ortadoğu politikasını başarısızlığına mahkum ettiği uyarısını da yaptı.
