Tansiyon düştü, trajedi sürüyor
Özbekler ile Kırgızlar arasında 11 Haziran'da çatışmaların baş gösterdiği Kırgızistan'ın güneyinde göreceli bir sükunet hakim.
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-06-17 07:57:00
Kırgızistan'ın güney bölgesinde 11 Haziran'dan bu yana devam eden çatışmalarda tansiyon kısmen düştü. Oş ve Celalabad'da bir kısım işyerleri açılırken, insanların ihtiyaçlarını karşılamak üzere sokağa çıktıkları bildiriliyor. Kırgız haber ajansı Akipress, ölü sayısının 187'ye, yaralı sayısının da 2 bine ulaştığını duyurdu. Özbekler cenazelerini defnederken, uluslararası kuruluşlar bölgeye insani yardım ulaştırmaya çalışıyor. Etnik çatışmadan kaçan yüz bine yakın Özbek, sınırı geçerek Özbekistan'da oluşturulan mülteci kamplarına yerleştirildi. Sınırı geçmek için mücadele eden on binlerce insana Özbek askerleri müdahale etmezken, bölgede gıda ve suya ihtiyaç var. BM Mülteciler Yüksek Komiseri Antonio Guterres, uluslararası topluma, yaşanan trajedinin felakete dönüşmemesi için çağrıda bulunarak, bölgeye barış gücü askeri gönderilmesine sıcak baktığını söyledi. Bölgede barışın sağlanmasının zorunlu olduğuna değinen BM yetkilisi, her türlü yardımın bölgeye ulaştırılması için çalıştıklarını belirtti.
Kırgızistan eski Başbakanı Feliks Kulov da Russia Today'e yaptığı değerlendirmede, Oş kentinde gece boyunca bazı caddelerde sessizliğin görüldüğünü, ancak bunun olayların yatıştığı anlamına gelmediğini kaydetti. Kulov, "İnsanlar su, elektrik, ilaç ve ekmek gibi asgari ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Sokakta insanlar ellerinde silahlarla dolaşıyor. Özbeklerin evleri yandı, yüz binlercesi mülteci konumunda. İnsani yardımlar, bu insanların eline ulaşmıyor. Burada yeniden barış ve istikrarın sağlanması için her türlü çabanın ortaya konulması gerekiyor. Aksi durumda tam bir felaket olacak." uyarısında bulundu. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon ile görüşen Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un, genel sekretere olaylarla ilgili bilgi verdiği açıklandı. Uza ajansı haberine göre, Kerimov, görüşmede ülkeye gönderilen yardımların bizzat bölgede sıkıntı yaşayan insanlara ulaştırılması gerektiğini belirtirken, Ban de insani yardım faaliyetlerini bizzat kendisinin takip ettiğini söyledi.
Geçici hükümet, devrik Kırgız lider Kurmanbek Bakiyev'in akrabalarını olayları organize etmekle suçlarken, BM'den yaşanan sürecin planlı bir hareket olduğu açıklaması geldi. Anayasa referandum sürecinin iptal edilmesi yönünde girişimlerin devam edebileceği uyarısında bulunan uzmanlar, çatışmaların temelinde bölgede yaşanan askeri üs pazarlıklarının olduğuna da dikkat çekiyor.
Avrasya'nın stratejik noktalarından Bişkek'in çevresinde Manas Amerikan askeri üssü ve Kant Rus askeri üssü bulunuyor. Financial Times gazetesinin iddiasına göre geçici yönetimin Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakpayev, ülkedeki ABD üssünün durumunu gözden geçirebileceklerini söyledi. Rusya kendi nüfuz alanı içinde gördüğü Kırgızistan'da ABD üssü istemediğinden, üssün kapatılması karşılığında geçici hükümete Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü bünyesinde barış gücü desteği sağlayacak. Özellikle insani yardımların zor durumda olanlara ulaştırılması için de Rusya ile ortak çalışma yürütülmesi planlanıyor.
Öte yandan Kazakistan Dışişleri Bakanlığı, Özbek uyruklu Kırgız vatandaşlarının Kazak sınırında engellendiği haberlerini yalanladı. Yapılan açıklamada, Kırgızistan'dan Kazakistan'a gelmek isteyenlerin normal prosedürlerle ülkeye girebildikleri kaydedildi.
İkinci kafile de İstanbul'a geldi
Kırgızistan'ın güneyinde, Kırgızlarla Özbekler arasında başlayan çatışmalar arasında kalan Türkiye vatandaşları, yurda dönmeye devam ediyor. Dışişleri Bakanlığı'nın, bölgedeki Türk vatandaşlarının tahliyesi için tahsis ettiği ikinci uçak, biri hafif yaralı 151 yolcusuyla dün Atatürk Havalimanı'na indi. Özbek zannedilerek bıçaklanan üniversite öğrencisi Sedat Tokay da İstanbul'a getirilen Türk vatandaşları arasındaydı. Havalimanında bekleyen yolcu yakınları, gelen yolcuları alkışlarla karşıladı. Kimi yolcu yakınları gözyaşlarına boğuldu. Vatandaşlar, bölgede olayların durulduğunu, ancak gıda sıkıntısına bağlı olarak açlık yaşanabileceğine dikkat çekti. Celalabad İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi'nde 2 yıllık öğrenci olan İbrahim Kalkan, Türklere karşı herhangi bir saldırı olmadığını ifade ederken, "Nadir de olsa ekmek almak için sokağa çıktığımızda yolumuzu keserek Özbek olup olmadığımızı soruyorlardı. Türk olduğumuzu öğrenince dokunmuyorlardı." dedi. Kırgızistan'daki Türk okullarında öğretmenlik yapan Bünyamin Yıldız da yaşananlara rağmen olayların ardından Kırgızistan'a dönmeyi düşündüğünü bildirdi.
Türk öğretmenler dönmüyor
Kırgızistan'ın güneyinde yaşanan kanlı olaylara rağmen Oş ve Celalabad'da bulunan 4 Türk okulunda görev yapan 20'den fazla öğretmen ve idarecinin, görevlerini terk etmediği bildirildi. Zaman'a konuşan Kırgızistan Sebat Eğitim Kurumları Yönetim Kurulu Başkanı Orhan İnandı, öğretmenlerin okulda kalmaya devam ettiklerini söyledi. Öğretmenlerin ailelerinin ise Kırgız velilerin ısrarı üzerine yakınlarda bulunan köylerde misafir edildiğini kaydetti. Türk ailelerin bir kısmının da aynı zamanda okul aile birliği başkanı da olan Oş milletvekili Abdulvahap Nurbayev'in köyünde kaldığı öğrenildi. Olayların Özbek-Kırgız çatışması olmadığını ifade eden İnandı, maskeli provokatörlere karşı bazı bölgelerde Kırgız ve Özbeklerin dayanışma içinde hareket ettiklerini anlattı. Oş Kız Lisesi Müdürü Yurtsever Karasoy da okuldaki bazı Özbek öğrencilerin evleri uzakta olduğu için olaylar başladığı günden bu yana Kırgız arkadaşlarının evlerinde kaldıklarını aktardı. Bu arada Kimse Yok mu Derneği dün Kırgızistan için yardım kampanyası başlattı. Dernekten yapılan açıklamada özellikle tıbbî malzeme, battaniye, yatak, mutfak malzemesi, gıda, çocuk maması, çocuk bezi ve yazlık elbise ihtiyacının olduğu vurgulandı. MİNHAC ÇELİK İSTANBUL
Erdoğan'dan Bişkek'e destek telefonu
Kırgızistan'da yaşanan iç kargaşanın aşılması için çaba gösteren Türkiye, diplomatik girişimlerini sürdürüyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dün ülkedeki geçici hükümetin Başbakan Birinci Yardımcısı Almazbek Atambayev ile bir telefon görüşmesi yaptı. Alınan bilgiye göre, Erdoğan ve Atambayev, görüşmede Kırgızistan'da meydana gelen olaylarla ilgili bilgi alışverişinde bulundu. Erdoğan, bir an önce ülkede istikrar ve huzurun sağlanmasını arzu ettiklerini ve bu konuda Türkiye'nin desteğe hazır olduğunu söyledi. Türkiye'nin Kırgızistan Özel Temsilcisi Büyükelçi Fatih Ceylan başkanlığında Bişkek'e gönderilen Türk heyeti de geçici hükümetin başbakanı Roza Otunbayeva ile bir araya geldi. Sorunların mutlaka diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini vurgulayan heyet, geçici yönetimin meşruiyeti için referandum yapılması telkininde bulundu. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da TBMM Genel Kurulu'nda gündem dışı söz alarak Kırgızistan'la ilgili değerlendirmelerde bulundu. Davutoğlu, olaylar sırasında sadece bir Türk vatandaşının yaralandığını bildirdi.ANKARA ZAMAN
ZAMAN
SON VİDEO HABER
Haber Ara