İsrail’de Hakan Fidan endişesi
İsrail savunma kurumları, MİT ile ilişkilerini sürdüren Mossad’ın dış ilişkiler bölümü Hakan Fidan’ın teşkilatın başına getirilmesi ve bu atamanın Türk-İsrail ve İran ilişkilerine dönük yansımaları konusunda endişeleniyor.
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-06-09 16:11:00
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın sırdaşı olan 42 yaşındaki Hakan Fidan 10 gün önce, İsrail’de Mossad ve Şin Bet gibi iki örgüt tarafından gerçekleştirilen fonksiyonları tek bir bünyede barındıran ve gerek iç güvenlik gerekse de dış istihbarat toplama bağlamında elinde geniş yetkiler bulunduran MİT’in başına getirildi.
İsrail güvenlik güçleri, geçen hafta Mavi Marmara yardım operasyonun Erdoğan, Fidan ve Dışişleri Bakanı Ahmed Davutoğlu tarafından planlandığına ve olayın ilişkilerde kasti bir değişimi temsil ettiğine inanıyor.
Ancak Fidan’ın yardım gemisini gönderen IHH ile ilişkisinin olup olmadığı konusunda henüz somut bir bilgi bulunmuyor. Mossad yetkilileriyle diğer yerel siyasi-güvenlik kuruluşlarının yetkilileri arasında gerçekleştirilen toplantılarda, Fidan’ın Erdoğan’ın İslamcı partisiyle yakın ilişkilerinin bulunduğu ve geçen yıl Başbakan yardımcılığını yürüten yeni müsteşarın başta nükleer program konusu olmak üzere Türkiye’nin İran ile bağlarının geliştirilmesinde kilit bir rol oynadığına vurgu yapılıyor.
Fidan’ın atanması, hem dış hem de savunma politikası açısından Erdoğan’ın Türk istihbarat camiasının bazı sivil elemanları ve İslamcı parti’nin iktidarına karşı büyük bir tehdit olarak görülen üst düzey ordu mensupları üzerinde hâkimiyet kurmasına katkıda bulunacak. Bugüne dek, İsrail Savunma Güçleri ve Türk ordusu, ve bunların kendi istihbarat birimleri arasındaki iyi ilişkilere paralel olarak İsrail-Türkiye bağları da olumlu bir seyir izlemişti. Nisan ayında Emre Taner’in beş yıldır sürdürdüğü MİT müsteşarlığından ayrılmasından sonra Fidan, Erdoğan tarafından vekâleten göreve getirilmiş, geçen ay da müsteşarlığı resmen devralmıştı. Fidan daha önce de orduda subay olmadığı halde 15 yıl boyunca hizmet vermişti.
Teşkilatın başındaki isim, doğrudan Başbakan’a karşı sorumlu olmasının yanı sıra, kanunen cumhurbaşkanı, Genelkurmay Başkanı ve Milli Güvenlik Kurulu’nu da bilgilendirmekle yükümlü. Lisans eğitimini Maryland Üniversitesi’nde, yüksek lisans ve doktora eğitimini ise Ankara’da tamamlayan Fidan’ın yüksek lisans tezi “Amerikan, İngiliz ve Türk İstihbarat Sistemleri’nin Mukayesesi” başlığını taşıyor. Ordudaki hizmetlerinden sonra Avustralya’daki Türk Büyükelçiliği’nde görev yapan Fidan geçen yıl Ankara’nın Uluslar arası Atom Enerjisi Kurumu temsilciliğine getirilmiş ve bu görevi sırasında İran’ın “barışçıl amaçlı” nükleer programı yürütme hakkını savunmuştu.
Geçen ay Türkiye, Brezilya ve İran arasındaki uranyum takas anlaşmasının da Davutoğlu ve Fidan tarafından formüle edildiği belirtiliyor. İsrail, İngiltere ve ABD’de olduğu gibi MİT’in iç ve dış istihbarat örgütlerinin birbirinden ayrılmasını savunan Fidan, kendi atamasıyla alakalı eleştirileri bertaraf edebilmek maksadıyla, “kurumsal” meselelere yoğunlaşmayı ve temel amacı PKK’yla ilgilenmek olan bağımsız bir güvenlik servisi ile çalışmalar yürütmeyi planlıyor.
İsrail söz konusu atamanın iki yönlü etkisinin olacağından kaygılanıyor. Bunlardan biri iki ülke arasındaki istihbarat alışverişinin zarar göreceği diğeri ise İsrail’in, düşman kuruluşlar veya devletlerinin eline geçer endişesiyle, Türkiye’ye bilgi akışını sınırlandıracağı yönünde.
ekopolitik
Haber Ara