BM'den tarihi hata: Yaptırımlar onayladı

İran'a karşı yeni yaptırımlar öngören karar tasarısı, BM Güvenlik Konseyi'nde gerçekleşmekte olan toplantıda oylandı. Oylamada İran'a yaptırım kararı çıktı. 12 üye yaptırımlara 'evet' derken, Türkiye ve Brezilya 'hayır' dedi. 15 üyeli konseyde, sadece Lübnan oylamada çekimser kaldı.

BM konseyinin kararına göre, İran'ın UAEK'ye bildirmeden uranyumu yüzde 20 oranında zenginleştirdiği, bundan büyük endişe duyulduğu ve İran'ın nükleer programının dünyada nükleer silahların yaygınlaşması kapsamında risk oluşturduğu belirtiliyor.

İran'a yönelik yaptırımların içeriği, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya'nın yanı sıra Almanya tarafından hazırlandı.

Batılı ülkeler tarafından yaklaşık bir yıldır gündemde tutulan yaptırımlara son şekli, Rusya ve Çin'in ikna edilmesiyle verildi.

İRAN'A HANGİ YAPTIRIMLAR GELİYOR?

BM Güvenlik Konseyi'nin İran'a yeni yaptırımlar öngören karar tasarısını kabul etmesiyle birlikte ilk bilgilere göre İran'a gelecek yaptırımlar şöyle:

* Saldırı helikopterleri ve füzelerin de bulunduğu bazı ağır silahların İran'a satışının engellenmesi.

* Tüm ülkelerin, İran'a gittiğinden şüphelenilen ve nükleer silah yapımında kullanılabilecek malzeme taşıyan gemileri denetlemeye teşvik edilmesi.

* Tüm ülkelere, nükleer faaliyetler ile bağlantısı olduğundan şüphe duyulan bankaların mali işlemlerini engelleme çağrısı yapılması.

* Daha önceki yaptırımlar çerçevesinde banka hesapları dondurulan ve seyahat yasağı konan şahıs ve şirketlerin sayısının arttırılması.

TÜRKİYE: İMZAMIZIN ARKASINDAYIZ

Öte yandan Türkiye'de Başbakanlıktan ilk gelen açıklamalarda İran'a yaptırım kararıyla ilgili oylamada "Hayır" oyu kullanmasına ilişkin, "Türkiye, Tahran Anlaşmasında attığı imzanın arkasında durmuştur. Zira Türkiye başından beri diplomasi yolunun açık tutulmasını ve sorunun diplomasi yoluyla çözülmesini savunmuştur" değerlendirmesi yaptı.

Yaptırımların 15 üyeli Güvenlik Konseyi'nden geçebilmesi için 5 daimi üye tarafından veto edilmemesi ve en az 9 üyenin "evet" oyunu alması gerekiyor.

OBAMA: "İRAN'A AÇIK BİR MESAJ"

ABD Başkanı Barack Obama, BM Güvenlik Konseyinin yeni yaptırımları kabulünü "İran'a açık bir mesaj" olarak nitelendirdi.Obama, yaptığı açıklamada, İran ile müzakere kapısının hala açık olduğunu belirtti.

Güvenlik Konseyinin kabul ettiği son kararla İran'a nükleer programıyla ilgili "açık bir mesaj" verildiğini belirten Obama, "İran'ın haklarını tanıyoruz, ancak bu haklar sorumluluklar da getiriyor" dedi.

Obama, bu kez İran'ın karşılaştığı en geniş yaptırımların söz konusu olduğunu ifade etti.

İNGİLTERE KARAR TASARISINDAN MEMNUN

İngiltere, BM Güvenlik Konseyinin İran'a nükleer programı nedeniyle yeni yaptırımlar getiren karar tasarısını kabul etmesinden memnuniyet duyduğunu bildirdi.

Dışişleri Bakanı William Hague, bakanlığın resmi internet sitesinde yer alan açıklamasında, "BM'nin bugün aldığı kararı memnuniyetle karşılıyorum. Yeni karar tasarısı, İran'ın nükleer silahlarının yayılmasının önlenmesi konusunda yapılan önemli bir açıklamadır" denildi.

Karar tasarısının, İran'ın güven tesisi ve niyetleri konusunda bu ülkeye yönelik barışçıl ve yoğun uluslararası baskının artırılmasını sağlayacağını savunan Hague, İran'ın son aylarda nükleer programı konusunda uluslararası kaygıları giderecek hiçbir şey yapmadığı görüşünü dile getirdi.

İngiltere ve ortaklarının İran ile nükleer programı hakkında görüşmeye her zaman hazır olduğunu kaydeden Hague, "Teklifimiz masada ve İran tarafından atılacak adımlara olumlu karşılık vereceğiz" dedi.

RUSYA:"BM YAPTIRIMLARI TAMAMEN GEREKLİ"

Rusya'nın BM'deki temsilcisi Vladimir Çurkin, BM Güvenlik Konseyinin İran'a karşı yaptırımlarının "tamamen gerekli" olduğunu söyledi.

Rus haber ajanslarının bildirdiğine göre Çurkin, BM Güvenlik Konseyinde yaptığı konuşmada, Rusya'nın İran'ın Buşehr kentinde nükleer santral inşa ettiğini ve bunun da Moskova'nın İran'ın barışçıl nükleer enerji hakkına desteğinin kanıtını oluşturduğunu belirtti.

Çurkin, İran'a yönelik BM yaptırımlarının kaçınılmaz hale geldiğini savundu.

Bu arada, Rusya Dışişleri Bakanlığından İtar-Tass ajansına yapılan açıklamada da, İran'a yönelik yaptırımlar kararının büyük bir ittifakla alındığı belirtilerek, "Böyle bir karar İran'a nükleer programının mutlaka açığa kavuşturulması gerektiği sinyali olarak değerlendirilebilir. Eğer İran kararı kabul ederse, o zaman İran ile 6 ülkenin (BM Güvenlik Konseyi'nin daimi 5 üyesi ve Almanya) görüşmeleri yeniden başlayabilir" denildi.

ÇİN'DEN YAPTIRIMLARIN TAM ANLAMIYLA UYGULANMASI ÇAĞRISI

Çin, BM Güvenlik Konseyinin nükleer programı nedeniyle İran'a yeni yaptırımlar uygulanmasını öngören karar tasarısını kabulünden sonra, söz konusu yaptırımların tam anlamıyla uygulanması çağrısında bulundu.

Çin'in BM daimi temsilcisi Büyükelçi Li Baodong, yaptığı açıklamada, "ülkesinin, uluslararası toplumun tüm üyelerine, kararın kapsamlı ve iyi niyetli bir biçimde uygulanması çağrısı yaptığını" kaydetti.

Li, "diyalog ve müzakereler yoluna dönmenin zaruri olduğunu" ifade ederek, yeni yaptırımların ana fikrinin, "İran'ı müzakere masasına geri getirmek" olduğunu bildirdi.

FRANSA: "İRAN'A DİYALOG KAPISI HALA AÇIK"

Fransa, BM Güvenlik Konseyinin İran'a nükleer programı nedeniyle yeni ve sıkı yaptırımlar getiren karar tasarısını kabulünden sonra İran'a diyalog kapısının hala açık olduğunu açıkladı.

Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Diyalog kapısı açık kalmaya devam ediyor" denildi. Açıklamada, "İran'ın nihayet işbirliği yapmayı tercih edeceği umudu" dile getirildi.

İSRAİL KARARI MEMNUNİYETLE KARŞILADI

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin İran'a yeni yaptırımlar uygulanmasına ilişkin kararı, İsrail'de memnuniyetle karşılandı. İsrail Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Silvan Şalom, kararı "Doğru bir adım" diye nitelendirdi.

Şalom, BM'nin kararından sonra yaptığı açıklamada, "Bu doğru yönde atılmış bir adımdır" dedi, İran'ın nükleer zenginleştirme faaliyetlerini durduramaması halinde ilave yeni önlemlerin düşünülmesi gerektiğini kaydetti.

Halen ABD'de bulunan İsrail Dışişleri Bakanı Yardımcısı Dani Ayalon da karardan duyduğu memnuniyeti, "Bu tarihi bir an" sözleriyle dile getirdi; "Kendi dar menfaatleri doğrultusunda oy kullananlarla barış ve istikrar doğrultusunda oy kullanan ülkeler hakkında tarihin hüküm vereceğini" söyledi.

İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman ve Dışişleri Bakanı Yardımcısı Ayalon, İsrail'in bu ülkedeki temsilcileri ve Yahudi toplumu liderleriyle görüşmeler için Amerika'ya gitmişti.

İRAN, TÜRKİYE, BREZİLYA VE LÜBNAN'A TEŞEKKÜR ETTİ

İran'ın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Muhammed Khazee, BM Güvenlik Konseyi'nde İran'a yeni ve sıkı yaptırımlar getiren karar tasarısına "hayır" oyu veren Türkiye ve Brezilya ile karar tasarına destek vermeyen Lübnan'a teşekkür etti.

Konsey'de karar tasarısının kabulünün ardından konuşan Khazee, yaptırımların ABD ile birkaç müttefiği tarafından Konsey'de kabul edilmesi için "empoze" edildiğini belirterek, Türkiye ve Brezilya'nın bu karara "hayır" demesinden, Lübnan'ın da çekimser kalmasından memnuniyet duyduğunu söyledi.

İRANLI YETKİLİ: "İRAN, KARARDAN SONRA URANYUM ZENGİNLEŞTİRMEYİ DURDURMAYACAK"

İran'ın, BM Güvenlik Konseyinin nükleer programı nedeniyle yeni yaptırımlar getiren karar tasarısını kabulünden sonra uranyum zenginleştirmeyi durdurmayacağı bildirildi.

İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) nezdindeki daimi temsilcisi Büyükelçi Ali Asker Sultaniye, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Hiçbir şey değişmeyecek" dedi.

Büyükelçi Sultaniye, "İran İslam Cumhuriyeti, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürecek" diye konuştu.

Ajanslar

BM'den tarihi hata: Yaptırımlar onayladı

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi İran'a yeni yaptırımlar öngören karar tasarısını kabul etti. Konsey toplantısında Türkiye ve Brezilya 'Hayır' oyu kullandı. Lübnan ise çekimser kaldı.