THY'nin kapısında sıraya giriyorlar

Ekonomik krize rağmen sürekli büyüyen Türk Hava Yolları'na (THY) teklif yağıyor. Dünyanın dört bir yanındaki uçuş noktalarını artıran, Barcelona, Manchester United gibi kulüplerin de sponsorluğunu üstlenen ve Bosna-Hersek Havayolları'na ortak olan THY'nin 10'dan fazla havayolu şirketi kapısını çaldı.

Birçok futbol kulübü de sponsorluk için sırada bekliyor. Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, havayolu şirketlerinden gelen tekliflerin bir kısmının işbirliği, bir kısmının ise 'gelin bizi alın' şeklinde olduğunu açıkladı. "En az 10 havayolu şirketi kendilerini satın almamızı istedi." diyen Topçu, THY'ye teklif götüren şirketler arasında İtalya'nın ünlü havayolu şirketi Alitalia, Sırbistan'ın JAT ve Polonya havayolu şirketi LOT'un da bulunduğunu söyledi. Topçu, görüşmeler sürdüğü için diğer şirketlerin isimlerini ise gizli tuttuklarını ifade etti. Gelen talep üzerine Alitalia'yı mercek altına alan THY yönetimi, şirket çalışanlarının 13 ayrı sendikaya bağlı olduğunu öğrenince satın almaktan vazgeçti. Biri Romanya'dan olmak üzere Balkanlar'dan 3, Avrupa'dan 4, Afrika'dan 1 ve Türk cumhuriyetlerinden de 2 havayolu şirketi ise THY'ye işbirliği teklifi götürdü.

Avrupa'nın dördüncü büyük havayolu şirketi THY'nin en büyük hedefi, Cumhuriyet'in 100. kuruluş yılı olan 2023'te dünyadaki sıralamasını daha yukarılara çıkartmak. Şirket, bu hedef doğrultusunda uçuş noktalarını artırırken, büyük kulüplerle sponsorluk anlaşması imzalıyor. Bu çerçevede, İspanya'nın Barcelona Kulübü ve Yunanistan'ın Maroussi Basketbol Takımı'nın ardından geçen pazartesi İngiltere'nin dev kulübü Manchester United ile el sıkıştı. İngiliz kulüple yapılan 3,5 yıllık sponsorluk anlaşmasının ardından hedeflerini açıklayan THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, küresel havayolu firması olmaya odaklandıklarını söyledi. Şirket, 2010'da 10 uçak satın alacak. 2011 sonu itibarıyla geniş gövdeli uçaklarda yüzde 83 büyüme sağlayacak. Bu paralelde 10 tane Airbus 330, 7 tane Boeing 777, 2 kargo uçağı filoya katılacak. 2013 yılı sonuna kadar ise THY'nin bünyesine katacağı uçak sayısı 87. Siparişleri verilen bu uçakların toplam maliyeti 8,5 milyar doların üzerinde. Şu anda 133 uçağı bulunan şirketin hedefi 2023'te bu sayıyı 250'nin üzerine çıkarmak.

THY, İstanbul'dan 120 dış hat, 35 de iç hat uçuşu gerçekleştiriyor. Star Alliance üyesi olmasından dolayı İstanbul çıkışlı 950 noktaya bilet verebiliyor. Hamdi Topçu'ya göre böylesine önemli bir şirketin tek eksiği ise tanıtım. Spor takımlarına sponsor olmasının altında da bu gerçek yatıyor. ABD'li ünlü oyuncu Kevin Costner reklamlarıyla tanınırlığını artıran şirket, Barcelona ile yaptığı sponsorluk anlaşmasından da bir hayli olumlu geri dönüş almış. Manchester United gibi dünyada 330 milyonun üzerinde bir taraftar kitlesine sahip takıma sponsor olmanın kazanımlarının da büyük olacağı tahmin ediliyor. Manchester United'ın özellikle Uzakdoğu'da hayran kitlesi büyük. THY de İngiliz kulübünün bu özelliğinden faydalanarak Uzakdoğu pazarından pay almak istiyor. Hamdi Topçu, 2009'da tanıtım bütçelerinin 30 milyon dolar olduğunu, bu sene rakamı 70 milyon dolara çıkardıklarını kaydediyor. Şirket, bunun büyük bir kısmını yurtdışı için ayırmış. Topçu, amaçlarını, "Dünyada seyahat eden her yolcuya talibiz." sözleriyle dile getiriyor. 2009 yılında 25,1 milyon yolcu taşıyan THY'nin 2010 yılı hedefi ise 31 milyon yolcu.

RAKAMLARLA THY

Kuruluş yılı 1933

Filosundaki uçak sayısı 134

Yurtiçi uçuş noktası 37

Uluslararası uçuş noktası 120

Çalışan sayısı 15 bin

Bünyesindeki şirket sayısı 6

Vizelerin kalkması yolcu sayısını artırdı

THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, krize rağmen hükümetin yaptığı iç ve dış açılımlar sayesinde büyük bir büyüme başarısı gösterdiklerini vurguluyor: "Hükümet politikalarıyla ülkenin yurtdışında marka değerini yükseltti. Birçok ülkeyle vizeler kalktı. Komşularla ilişkiler düzeldi. Tüm bu politikalar büyümemizi olumlu etkiledi." Topçu'nun bu konuda dikkat çektiği bir diğer nokta da Türkiye'nin coğrafi konumu. Ülkenin tarihi birikiminin yanı sıra İstanbul'dan 3 saat içinde 35'e yakın ülkeye ulaşma imkanı THY'ye büyük avantaj sağlıyor. Özellikle 2003-2009 arasında yüzde 371 artan transit yolcu sayısında daha büyük bir artış bekliyor. Topçu, tüm bu yapılanlara rağmen havacılıkta Türkiye'nin potansiyelinin yarısını dahi kullanamadığı görüşünde. THY'nin yurtdışı uçuşlarının merkezi İstanbul. Ancak Ankara da 2023 planları içerisinde dikkate alınmış. THY, Ankara'da bir alt markası Anadolu Jet'e ağırlık verecek. Kıbrıs ve Şam'a sefer konulurken, şirketin asıl hedefi Avrupa'daki Türkler.

'600 ikinci pilot 1.000 hostes alacağız'

Hamdi Topçu'ya göre uçakları almakla iş bitmiyor. Bir yandan uçakları gençleştirirken, diğer yandan ekibi güçlendirdiklerini ve uçuş kalitesini artırdıklarını vurgulayan Topçu, "Kendi yapımızda da büyük atılım içindeyiz. Kabinde ve pilotlarda eğitimlerimizi artırdık. Bu sene pilot okulu 70 mezun verdi. Seneye bu sayı 100'ü bulacak. 2010'da yabancı kaptan alımını başlattık. Şu ana kadar 120 yabancı kaptan aldık. Haziran sonu itibarıyla bu sayı 300'ü bulacak." diyor. Ancak hedef 2023 olunca kaptan pilotun önemi bir hayli fazla. Askeriyeden yeterince katkı gelmiyor. Zira emekli asker pilotlar ihtiyacın ancak yüzde 7'sini karşılıyor. Dolayısıyla THY, Amerika'da bir uçuş okulu ile kontağa geçmiş. Bu okulun Türkiye'de de bir şube açması için çalışmalar sürüyor. Topçu, büyüme politikasına uygun olarak 2010'da 1000 yeni hostes ve 600 de ikinci kaptan pilot alacaklarını vurguluyor.

THY, Amerikalı hastaları tedavi için yüzde 25 ucuza getiriyor

Dünya genelinde 60 milyar doları bulan sağlık turizmi pastasından yüzde 2 pay alabilen Türkiye, bu rakamı artırmak için yoğun çaba gösteriyor. Bu noktada yılda 700 bin kişinin sağlığı için başka ülkelere gittiği ABD hedef ülkelerden biri seçildi. THY, Akredite Hastaneler Derneği ve Orta Batı Amerika Türk Amerikan Ticaret ve Sanayi Odası (TACCI-Midwest) Chicago'da ikincisi düzenlenen Sağlık Turizmi Konferansı'nda bu konuyu masaya yatırdı. THY sağlık için Amerika'dan Türkiye'ye gelecek hastalar ile iki refakatçisinin biletlerinde yüzde 25 indirim yapması süreci hızlandıracak. Aralarında Amerikalıların en büyük sağlık problemi olan obezite tedavisi, estetik, diş, onkoloji, karaciğer nakli gibi birçok alanda hasta getirilmesi planlanıyor. Kısa vadede hedef, Türkiye'ye gelen yıllık 5 bin hastayı 50 bine çıkarmak. Sağlık alanında Amerika'ya göre onda bir oranında daha ucuza hizmet veren Türkiye'nin bu alanda rakipleri ise Hindistan, Tayland ve Singapur.

Chicago'da iki gün süren kongrede, Türkiye'nin sağlık hizmetleri fiyatları açısından Amerika'nın onda biri seviyede fiyatlar sunabildiğine dikkat çekildi. Türkiye'nin akredite hastane sayısı açısından dünya birincisi konumunda olması da artı bir değer olarak ifade edildi. Sağlık turizmi pazarında yüzde 14 paya sahip olan Hindistan'a nazaran aynı fiyat seviyesini sunan Türkiye'nin Amerika'ya 5,5 saat daha yakın olmasının avantaj olduğu dile getirildi.

THY Chicago Müdürü Rengin Yiğitbaşı Akıllıoğlu, özellikle ABD Başkanı Barack Obama'nın uygulamaya koymak istediği sağlık reformunun Türkiye için önemli bir kazanım olabileceğini belirterek, "Amerika'dan Türkiye'ye yönelecek her 1 dolar değerindeki sağlık turizmi ABD ekonomisine 8 dolar katma değer artışı getirecek. Böylelikle Obama'nın 40 milyon Amerikalı için hazırladığı sağlık reformundaki sıkıntılardan uzaklaşılacak." dedi. Akıllıoğlu, THY'nin sağlık için Türkiye'ye gelecek Amerikalılara yüzde 25 bilet indirimi yaptıklarını, diğer ülkelerde ise bu oranın yüzde 20 olduğunu kaydetti. Akıllıoğlu, "Haftada 3 gün olan Chicago seferlerimizi haftada her güne, New York'u ise günde ikiye çıkardık." dedi. Akredite Hastaneler Derneği adına konuşan Anadolu Sağlık Merkezi Genel Direktörü Dr. Hasan Kuş da, Türkiye'deki sağlık fiyatlarıyla ABD arasında uçurum olduğunu belirtiyor. Amerikalı hasta için yapacağı sağlık harcamasında en az 10 bin dolar fark olması gerektiğini dile getiren Kuş, "Bu arttıkça Amerikalı hastanın gelme şansı artıyor. Şu anda 5 bin civarında ABD'li hasta geliyor. Göz ve diş haricinde turistik amaçlı gelinmiyor." şeklinde konuştu.

Zaman