Bosna-Sırp gerginliği yeniden tırmanabilir

Yıllarca kendisine yönelik savaş suçlarından kaçan Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç’in, Birleşmiş Milletler Lahey Uluslararası Ceza Mahkeme’sinde görülen davası 1 Mart tarihinde başladı. Aynı gün içinde, Bosnalı Müslüman lider Eyüp Ganiç, Sırp hükümetinin talebi üzerine Londra’nın Heathrow Havaalanı'nda tutuklandı.

Economist, Ganiç’in tutuklanmasının, Türkiye’nin yoğun girişimleriyle son aylarda önemli gelişme gösteren Bosna-Sırp ilişkilerine zarar verebileceği uyarısında bulundu.

Bosna savaşının patlak verdiği 1992 yılının Nisan ayında, Ganiç, Bosna’da başkan yardımcılığı görevindeydi. Bosna, Sırbistan’ın liderliğindeki Yugoslavya’dan ayrılmak istediğini açıklamış ve Sırbistan’ın Saraybosna üzerindeki kuşatması başlamıştı. Şehri çevreleyen tepelerde Bosnalı Sırp komutan Ratko Mladiç adamlarına Saraybosna üzerine ateş açma emrini verdi. Halen Saraybosna’da olan Yugoslav askerler de kuşatma altında kaldı. Daha sonra Bosna’nın Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç ve kızını ele geçirdi.

40 TÜFEK İÇİN 40 HAYAT

Bu yaşananların ardından, Birleşmiş Milletler’in (BM) devreye girmesiyle Ganiç vekâleten devlet başkanlığı görevine getirildi. Ardından İzzetbegoviç serbest bırakıldı, ancak BM tarafından yönlendirilen Yugoslav askerlerinin Dobrovoljacka Sokağı’nı tahliye etmeye başladığı gün ateş açıldı.

Ganiç liderliğindeki Bosnalı milisler şehrin boşaltılması sırasında Yugoslav askerlerin silahlarını almasına izin vermek istemediği için çatışmalar yaşandı. Çatışmada hayatını kaybeden 40 Yugoslav askeri, 100 bin kişini öleceği savaşta hayatlarını kaybeden ilk kişiler oldu.

Economist, İzzetbegoviç’in başkanlığa geri döndükten sonra Ganiç’i bu kararından ötürü eleştirdiğini ve “40 tüfek için” adamlarının hayatlarını riske atmaya değmeyeceğini söylediğini yazdı.

Sırplar o günden bu yana, yaşanan olaydan Sırbistan doğumlu Ganiç’i sorumlu tutuyor. Ancak dergi, BM’nin savaş suçları mahkemesinin Ganiç’e yönelik suçlamaları incelediğini ve masumiyetine karar vererek davayı kapattığını hatırlattı.

MİLLİYETÇİLERE FIRSAT OLABİLİR

Ancak Ganiç olayı Dobrovoljacka Sokağı’nda yaşananlarda kimin suçlu olup olmadığının belirlenmesinden öte.

Avukatları Ganiç’in, Sırbistan’a iade edilmeden önce salıverilmesini sağlasa bile, Boşnak liderin tutuklanması Sırbistan’ın yeniden bir Avrupa ülkesi olarak kabul edilmesi ihtimalini tehdit ediyor. Sırbistan, Boris Tadic döneminde Temmuz 2008’de Karaciç’in yakalanmasıyla Brüksel ile ilişkilerini ilerletmişti.

Sırbistan’ın sınırlarının ötesinde, Türkiye’nin yoğun girişimleriyle son aylarda önemli gelişme gösteren Bosna-Sırp ilişkileri de Ganiç’in tutuklanmasından büyük zarar görebilir. Bosna’da da bir tarafta Boşnaklar ve Hırvatlar diğer tarafta da Sırplar arasındaki zaten olumsuz ilişkiler iyice bozulabilir. Bu yıl ülkede seçimler yapılacak ve Ganiç’in tutuklanması belli ki milliyetçiler için bol bol malzeme olacak.

Kaynak: Planet

Bosna-Sırp gerginliği yeniden tırmanabilir

Karadzic’in savaş suçlarından yargılanmaya başladığı gün, Eyüp Ganiç’in tutuklanması, Bosna Hersek ve Sırbistan’ın ilişkileri adına olabilecek en kötü zamanlamaydı.