Aczimendiler AİHM'de yine kazandı
Aczimendi tarikatı Ankara'ya karşı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) açtığı üçüncü davayı da kazandı.
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-02-23 17:04:00
İhlale neden olan olay 20 Ekim 1996 tarihinde Ankara'da yaşanmıştı. Türkiye'nin dört bir yanından gelip kendilerine has dini kıyafetlerle Ankara Kocatepe camisinde toplanan tarikat üyeleri, daha sonra kent içinde gösteri yapmışlar, çıkan olaylar sonrasında da gözaltına alınmışlardı.
Siyah türbanlar olay oldu
Davacılar hakkında dönemin 3713 sayılı terörle mücadele kanunu çerçevesinde Ankara DGM'de dava açılmış, davacıların duruşmada başlarındaki siyah türbanları çıkarmaması da olay olmuştu. Sanıkların her biri dava sonunda 28 Kasım 1925 tarihli şapka kanunu ile 3 Aralık 1934 tarihili kılık kıyafet kanununa aykırı davrandıkları gerekçesiyle iki ay hapis ile o dönem yaklaşık 2,4 Amerikan dolarına tekabül eden para cezasına mahkum edilmişlerdi.
Karar sonrasında AİHM'ye başvuran davacılar, haklarındaki mahkumiyet hükmünün, kıyafetleriyle dini inançlarını ifade etmelerini engellediğini savunup, AİHS'nin din özgürlüğüyle ilgili maddesinin ihlal edildiği tezini işlemişlerdi.
Türk hükümetinin, davacıların, "dini inançları nedeniyle değil, mahkeme önündeki tavırları nedeniykle mahkum edildikleri" tezini inandırıcı bulmayan AİHM, davacıların tezlerine hak verdi. AİHM'nin, davaya bakan 7 yargıçlı İkinci Dairesi'ndeki 6 yargıç, davacıların din özgürlüklerinin ihlal edildiği soncuna vardı. Mahkemenin gerekçeli kararında, davacıların sıradan vatandaşlar oldukları, kamusal hizmet veren devlet memuru olmadıkları ve bu nedenle kendilerinden dini inançlarını ifade ederken ihtiyatlı davranmalarının istenemeyeceği belirtildi. Kararda, davacıların dini inançlarını spesifik bir kıyafetle ifade etmelerinin kamusal düzen veya şahıs üzerinde tehdit ya da risk oluşturduğuna dair herhangi bir bulguya rastlanılmadığını da not etti.
Bu gerekçelerden yola çıkan AİHM, davacılara getirilen kısıtlamanın inandırıcı olmadığına ve bu nedenle Ankara'nın AİHS'nin din özgürlüğüyle ilgili 9'uncu maddesini ihlal ettiğine hükmetti.
Sırp yargıçtan muhalefet
Karar aleyhinde tek oy Sırp yargıç Popoviç'den geldi. Popoviç, karara ek yayımlanan muhalif görüşünde, kararı veren çoğunluğun Türkiye'nin kendine has karmaşık sosyal yaşamını dikkate almadığını savundu. Sıpr yargıç, kararla birlikte Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin iç hukuka tanıdığı takdir yetkisi ilkesinin aşıldığını belirtti.
AİHM, davacıları haklı bulmakla birlikte, yüksek tazminat taleplerine olumlu yanıt vermedi. Mahkeme Ankara'yı, 800 bin Euro'nun üzerinde maddi tazminat talep eden davacıların her birine sadece 10 Euro ödemekle cezalandırdı. Ankara ayrıca davacılara toplam 2 bin Euro mahkeme masrafı ödeyecek. Ankara'nın karara 3 ay içinde itiraz hakkı bulunuyor.
Aczimendi tarikatı daha önce Ankara'ya karşı iki dava daha açmış, ikisini de kazanmıştı. Tarikatın lideri Müslüm Gündüz, Ankara'yı, 2003 yılında sonuçlanan davada ifade özgürlüğünden, 2005 yılından sonuçlanan diğer davada ise adil yargılanmadan AİHM'de mahkum ettirmişti.
Kaynak:Deutsche Welle Türkçe
SON VİDEO HABER
Haber Ara