Memur ödediği vergiyi geri alacak mı?

Anayasa Mahkemesi’nin çalışanların yüzde 35 vergi ödemesini iptal eden düzenlemesinin ardından vergi hukukçuları şimdiye kadar ödenen verginin iadesi konusunda neler yapılacağı konusunda tartışmaya başladı. Büyük çoğunluk çalışanların 2009 yılı ekim özellikle de 2009 Aralık ayı ve sonrası için dava açıldığında çalışanın yüzde 8’lik (35- 27) fazla vergiyi geri alabileceğini belirtiyor. Bazı uzmanlar Anayasa kararlarının geriye yürütülemeyeceğinden yola çıkılarak dava açılsa bile çalışanların 2006 yılından sonra ödedikleri fazla vergiyi alamayacağını savunurken bir çok vergi uzmanı özellikle Anayasa Mahkemesi’nin gerekçesiz kararının açıklandığı 15 Ekim 2009’dan sonraki dönem için açılan davaların çalışan lehine sonuçlanacağına emin. Özellikle 2009 Aralık ayında yüzde 35’lik dilimden vergi ödeyen çalışanın bu aya ait fazla vergiyi geri alma ihtimali yüksek görünüyor. Bu konuda en uç görüşlerden birisi ise Türk Sanayici ve işadamları Derneği (TÜSİAD) Vergi Komitesi Başkanı Sedat Eratalar’dan geldi. Eratalar, 2006’dan sonra çalışanlardan Anayasa’ya aykırı vergi alındığını belirterek, “Davalar 2006’dan sonra fazla ödenen vergi için açılabilir” dedi.

DAHA ÖNCE FAİZDE YÜRÜDÜ

Vergi hukukçularının çalışanların fazla ödedikleri vergiyi alabilecekleri yönündeki görüşleri vergi mahkemeleri ve Danıştay’ın daha önce aldığı kararlarla destekleniyor. Bunlardan ilki vergi ziyaı cezasıyla ilgili alınan bir kararın mahkemelerce geriye yürütülmesi.

PricewaterhouseCoopers Kıdemli Ortağı vergi uzmanı Zeki Gündüz, geçmişte de 4369 yasılı kanunla vergi ziyaı cezasına uygulanan faizi Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiğini mahkemelerin de işlemi geri yürüterek vergi ziyaı cezasından faiz almadığını ifade etti.

YATIRIM İNDİRİMİ KARARI EMSAL

İkincisi ise Kocaeli Vergi Dairesi’nin yine Anayasa Mahkemesi’nin aynı gün iptal ettiği ve şirketlerin 2009 yılından sonra yatırımlarını vergiden
indiremeyeceklerini düzenleyen yasal düzenlemenin iptal edilmesinden sonra aldığı karar oldu. Mahkeme, Maliye’nin ‘Anayasa Mahkemesi kararı geriye yürümez” deyip bir şirketin 2009 yılına ait yatırım indirimini kabul etmemesine karşı şirketi haklı buldu. Mahkeme kararında Anayasa’ya aykırı olduğuna karar verilerek iptal edilen ve hukuk âlemindeki varlığı ortadan kalkan yasanın uygulanmasının mümkün olmadığı belirtildi.

Meclis’in belirleyeceği yeni oranla yüzde 37 arasındaki fark alınır

Yeni düzenleme yapılıncaya kadar yüzde 35’lik vergi diliminin Anayasa’ya aykırılığı devam ediyor. Şirketlerin açtığı davalar kabul edildi. Dava açma aşamasında herhangi bir sorun yok. Sonucu ne olur konusu tartışılır ama dava hakkını çalışanlar kullanmalı ve kullanıyor da. Şimdi hükümet muhtemelen yeni bir oran belirleyecek. Mahkemeler muhtemelen ekim ayından düzenleme yapılana kadar olan bölümde yeni oran ile yüzde 37 arasındaki farkın ödenmesini sağlayabilir.

SOSYAL GÜVENLİK UZMANI VE HT EKONOMİ YAZARI ALİ TEZEL

Davayı açan parasını alır

Vergi dilimlerinin adaletsizliği üzerine hem Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeleri Ali Topuz, Haluk Koç ile birlikte 116 CHP milletvekili ile açılan iptal davaları sonrasında aşağıdaki illerin vergi mahkemelerinin hakimleri, yüzde 35’lik vergi oranının haksızlığını hakim olarak kendileri de inanarak konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşımışlar ve Anayasa Mahkemesi de çok hızlı davranarak 08.01.2010 günü konuyu sonlandırmıştır.

1- Denizli Vergi Mahkemesi (Esas Sayısı: 2007/70)

2- Konya Vergi Mahkemesi (Esas Sayısı: 2007/101)

3- Danıştay Dördüncü Dairesi (Esas Sayısı:2008/67)

4- Ankara İkinci Vergi Mahkemesi(Esas Sayısı: 2008/69)

5- Sakarya Vergi Mahkemesi (Esas Sayısı: 2009/14)

6- İstanbul Onbirinci Vergi Mahkemesi (Esas Sayısı: 2009/60)

Konunun sonlanmasından sonra yukarıda sayılan mahkemelere
dava açan ücretliler fazla ödedikleri gelir vergilerini geri almışlardır. Bazıları diyor ki Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez ancak burada durum farklı, Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez ama bu Anayasa Mahkemesi kararını dayanak yaparak dava açanlar için mahkeme kararı geçerlidir. Bunun iki yönü var birincisi konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıyan yukarıdaki mahkemelerin kararları kendileri için emsal mahkeme kararıdır.

Sedat Eratalar (TÜSİAD Vergi Komitesi Başkanı):

Çalışan 4 yıl için de dava açabilir

Anayasa Mahkemesi ekimde duyuru yaptı. Bu nedenle ekimden itibaren ihtirazi kayıtla beyanname verip dava açanlar oldu. “Anayasa Mahkeme kararları geriye yürüyemez” deniliyor. Ancak bana göre bu kanunun çıktığı
2006’dan bugüne kadar geçen zaman dilimi için fazla ödenen verginin düzeltilmesi istenebilir. Çünkü çalışanlardan Anayasa’ya aykırı olarak vergi alındı.

Bumin Doğrusöz (Marmara Üni. Öğretim Üyesi ve Vergi Uzmanı):

İhtirazi kayıtla verip dava açan alabilir

15 Ekim’den sonra dava açanlar fazla ödedikleri vergiyi dava sonunda geri alırlar. Eylül, ekim ve kasım ayları için dava süreleri geçti. Ama Aralık 2009 için
dava açma süresi dolmadı. Çalışanlar Şubat’ın 23’üne kadar dava açıp Aralık 2009 vergisini geri alabilir. Eğer şirketler ihtirazi kayıtla beyanname vermemişse o zaman çalışanlar dava açabilir. 15 Ekim’den öncesi için geri alma imkânı yok gibi.

İbrahim Türkiş (Finans Denetim Yönetim Kurulu Başkanı):

Çağdaş hukuka göre alınabilir

Vergi mahkemesi ve Danıştay nihai olarak bu karala ilgili olarak Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararın benzerini verip geçmişe yönelik uygulayabilir. Geçmişte her iki yönde de kararlar verilmiştir. Çağdaş hukuk lkeleri ve olayı objektif ilkeler doğrultusunda değerlendirecek olursak, mükellefler lehine de karar çıkabilir.

ŞİRKET İHTİRAZİ KAYITLA VERMEMİŞSE NE OLMUŞTU? ÇALIŞANIN KENDİSİ DAVA AÇMALI

Vergi uzmanları şirketlerin ihtirazi kayıtla beyanname vermemesi durumunda kişilerin dava açmasının daha doğru olacağını savunuyor. Uzmanlar, “Şahıs vergi dairesine gidip önce düzeltme isteyip ‘İşverenim benden fazla vergi kesti” demeli. Eğer vergi dairesi bu işlemi yapmazsa vergi dairesi aleyhine dava açmalı” diyor. Beyannamenin ihtirazi kayıtla verilmesi halinde ise şirketlerin ihtirazi kayıtla beyanname verip dava açmasının daha doğru olacağı ifade ediliyor.

‘2009 ARALIK İÇİN ACELE EDİN’

Vergi uzmanlarının üzerinde birleştiği nokta süre ile ilgili. 2006-2008 arasında fazla ödenen fazla verginin dava açma süresi geçtiği için alınamayacağı yönünde. Uzmanlar Anayasa Mahkemesi’nin kararı gerekçesiz olarak açıkladığı Ekim 2009’dan sonrası dönem için dava açılması halinde çalışanların 2009 Eylül’den itibaren fazla ödediği vergileri geri alabileceğini belirtiyor.Uzmanların kesin gözüyle baktığı dönem ise Aralık 2009’dan sonra ödenen vergiler. Çünkü Aralık 2009 gelir vergileri beyannameleri 23 Ocak 2010’da veriliyor. Beyanname verdikten sonra dava açma hakkı ise 30 gün. 23 Şubat’a kadar dava açılma hakkı sürüyor.

Kızılot: Para iadesi olmayacak!

Bugün medyaya yansıyan bu haberlerin sanki 10 milyon ücretlinin üste para alacağı şeklinde algılandığını belirten Hürriyet Gazetesi yazarı Prof. Şükrü Kızılot'a göre gerçek maalesef öyle değil...

İşte Kızılot'un yazısı...

"Anayasa Mahkemesi’nin, ücretlilere uygulanan ve yüzde 35’i bulan vergi tarifesini iptal edip, en fazla yüzde 27 oranı uygulanabileceğine dair kararı, bazı tartışmalara neden oldu. Bu arada, çalışanların dava açması halinde, ödenen verginin yüzde 8’ini geri almaları söz konusu olacağı iddiasını ortaya atanlar da var.

İPTAL KARARINA KONU VERGİ TARİFELERİ

Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile ilgili 2005, 2006 ve 2010 yılı gelir vergisi tarifeleri aşağıdaki gibi.

Tarifeleri gösteren tablolardan da fark edileceği gibi, ücretlilerin gelir vergisi tarifesi, 2006 yılına kadar diğer gelir vergisi mükelleflerine uygulanan tarifedeki oranlardan 5 puan daha düşük olarak uygulanıyordu.

2006 yılından itibaren ücretlilere uygulanan özel tarifeye son verildi. Bunun üzerine konu Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. Anayasa Mahkemesi de yapılan düzenlemeyi iptal etti. İptal kararı üzerine ücretlilerin geriye dönük vergi iadesi alabileceklerine dair iddialar ortaya atıldı.

İPTAL KARARI GERİYE YÜRÜMEZ

Sayısı 10 milyon civarında olan ücretli kesimi heyecanlandıran bu kararla ücretliler gereksiz bir beklentiye sokuluyor.

Nedenini kısaca açıklayalım.

Anayasa Mahkemesi’nce verilen iptal kararlarının yürürlüğe girmesi ile ilgili esaslar, Anayasa’nın 153. maddesinde düzenlenmiştir.

Buna göre; kanunlarla ilgili iptal kararının yürürlük tarihi, kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihtir. Anayasa Mahkemesi kararlarının, yürürlüğe girdiği tarihten önceki olaylara uygulanması mümkün değil.

Bazı durumlarda, yürürlük tarihi, yasama organına aynı konuda yeni bir düzenleme yapılabilmesi için süre vermek ve bu suretle iptal hükmüyle birlikte ortaya çıkabilecek, kanun boşluğuna sebebiyet vermemek amacıyla, Resmi Gazete’de yayımından belli bir süre sonrası (bir yılı aşmamak kaydıyla) kararlaştırılabilmektedir.

Bu durumlarda, İPTAL EDİLEN HÜKÜMLER, KARARDA BELİRTİLEN TARİHE KADAR YÜRÜRLÜKTE KALMAKTA ve iptal kararında belirtilen tarihte yürürlükten kaldırılmaktadır.

8 TEMMUZ 2010’A KADAR SÜRE TANINDI

Anayasa Mahkemesi’nin çalışanlara gelir vergisi tarifesinin en fazla yüzde 27 olarak uygulanacağına dair 15 Ekim 2009 tarihli kararı 8 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Karar Resmi Gazete’de yayım tarihinden 6 ay sonra yani 8 Temmuz 2010 tarihinde yürürlüğe girecek.

Buna göre ücretlilere 8 Temmuz 2010 tarihine kadar, (yeni bir yasal düzenleme yapılmadığı sürece) yüzde 15’ten başlayan ve yüzde 35’i bulabilen tarife uygulanmaya devam edilecek.

Ancak Ekim 2009 ve izleyen aylara ait muhtasar beyannamelerini “ihtirazi kayıtla” verip vergi mahkemesine dava açan mükellefler varsa, vergi mahkemesi bu başvuruları inceleyip bir karar verebilir.

MEMURLAR BOŞ YERE HEYECANLANMASIN

Anayasa Mahkemesi’nin ücretlerde yüzde 27’den fazla vergi oranı uygulanamayacağına dair kararı, sayısı 2,2 milyon civarında olan devlet memurlarına, bir avantaj getirmiyor.

Nedenine gelince, iptal edilen düzenlemenin ilgili olduğu 2006 yılında 40 bin TL’yi, 2009 ve 2010 yılında da yıllık 50 bin TL’yi aşan ücret ödemeleri için yüzde 35 gelir vergisi oranı uygulanıyor.

Memurların hiçbirinin vergi matrahı, yıllık olarak 2006’da 40 bin, 2009 ve 2010’da da 50 bin TL’yi aşmıyor. Devlet memurları arasında ücreti yüzde 35 oranında vergilendirilen olmadığı için, Anayasa Mahkemesi kararı bir anlam ifade etmiyor.

İŞÇİLERİN DE YÜZDE 99’UNU İLGİLENDİRMİYOR

İşçilere gelince, işçilerin yüzde 99’unun ücretlerinin vergi matrahı yani yüzde 15 sigorta ve işsizlik sigortası primi ve asgari geçim indirimi (bekarlar için 364,5 TL) indirildikten sonra, 50 bin TL’yi aşmıyor. O nedenle konu ücretlilerden işçi statüsünde olanların, yüzde 1’ini ilgilendiriyor.

Kaynak: Gazete Habertürk-Hürriyet

Memur ödediği vergiyi geri alacak mı?

Anayasa Mahkemesi’nin, ücretlilere uygulanan ve yüzde 35’i bulan vergi tarifesini iptal edip, en fazla yüzde 27 oranı uygulanabileceğine dair kararı, tartışmalara neden oldu.