“Ekonomi çıkış trendi içinde”

Bakan Ergün, özel bir televizyonda katıldığı programda, kapasite kullanım oranı, sanayi üretim endeksi, ihracat ve büyüme rakamları birlikte analiz edildiğinde, 2009 yılının Mart ayından itibaren yukarı doğru bir çıkış trendinin başladığının görüldüğünü söyledi.

Bu trendin dalgalı bir şekilde devam ettiğini, zaman zaman mevsim ve takvim etkisiyle aylık bazda bazı kırılmalar meydana gelebildiğini ifade eden Ergün, “Toplamda baktığımız zaman 2009 Mart ayından itibaren bu veriler yukarı istikamette devam eden verilerdir. Bugün de öyle olmuştur. Türkiye’de son 3 yılda en yüksek kapasite kullanım oranı 2007 Haziran ayında hesaplandı. Bu ayda 83,5 gibi bir kapasite kullanım oranı var. Ondan sonraki aylarda düşme eğilimine girdiğini görüyoruz ve en düşük nokta ise yüzde 63,8’lik bir kapasite kullanımıyla 2009 yılının Şubat ayında oldu. Şubat’tan itibaren dalgalı da olsa bir yükselme eğilimi içinde olduğumuzu görüyoruz” diye konuştu.
Diğer verilerle birlikte düşünüldüğünde Türkiye’nin, üretim gücünü ve kabiliyetini, ihracat pazarlarını koruyan, bir miktar üretim, bir miktar ihracat kaybına uğramış olsa da bu kaybını telafi etmeye başlamış bir ülke pozisyonunda bulunduğunu söyleyen Ergün, bundan sonraki aylarda da baz etkisiyle de olsa hem sanayi üretim endeksinde hem de kapasite kullanım oranında daha yüksek rakamlara ulaşılacağını belirtti. Bakan Ergün, “Rakamlar bize Türkiye ekonomisinin bir çıkış trendi içinde olduğunu gösteriyor” dedi.

İmalat sanayiinde çarklar dönüyor

İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre 5 puan arttı ve yüzde 69,7 seviyesinde gerçekleşti.

İmalat sanayiinde kapasite kullanımı, 2009 yılının Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre 5 puan artarak, yüzde 69,7 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu ayda, imalat sanayiinde “üretim değeri” ağırlıklı kapasite kullanımı en düşük sektör, yüzde 54,6 ile büro, muhasebe bilgi işlemleri makine imalatı oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), imalat sanayiinde eğilimler anketi Aralık ayı sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Aralık’ta üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı, geçen yılın aynı ayına göre 5 puan artarken, bir önceki aya göre 1 puan azaldı. Aralık ayında imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, devlet sektöründe yüzde 86,8, özel sektörde yüzde 69,5 oldu. 2008 yılının aynı döneminde kapasite kullanım oranları kamuda yüzde 91,6, özel sektörde yüzde 65,2 olarak belirlenmişti.

HANGİ SEKTÖR NE KADAR KAPASİTEYLE ÇALIŞTI

İmalat sanayiinde iktisadi faaliyet kollarına göre kapasite kullanımı en düşük sektör, yüzde 54,6 kapasite kullanımı ile büro, muhasebe bilgi işlemleri makine imalatı oldu. Bunu, yüzde 57,6 kapasite kullanımıyla kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı, yüzde 62,2 ile derinin işlenmesi, bavul ve çanta imalatı ve yüzde 64,8 ile mobilya imalatı izledi.

Aralık ayında kapasite kullanım oranları, gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 69,1, tütün ürünleri imalatında yüzde 80,1, tekstil ürünleri imalatında yüzde 73,9, giyim eşyası imalatında yüzde 79,7, ağaç ve mantar ürünleri imalatında yüzde 80,5, kağıt ve kağıt ürünleri imalatında yüzde 76,9, basım ve yayım imalatında yüzde 76,4, kimyasal madde ürünleri imalatında yüzde 72,3, plastik-kauçuk ürünleri imalatında yüzde 72,7, metalik olmayan diğer mineral madde imalatında yüzde 66,7, ana metal sanayi imalatında yüzde 70,7, metal eşya sanayi imalatında yüzde 69,2, başka yerde sınıflandırılmayan makina ve teçhizat imalatında yüzde 67,8, başka yerde sınıflandırılmayan elektrikli makina ve cihazların imalatında yüzde 72,1, radyo, TV haberleşme cihazları imalatında yüzde 93,1, tıbbi, optik hassas alet imalatında yüzde 85,3, taşıt araçları ve karoseri imalatında yüzde 68,5, diğer ulaşım araçları imalatında yüzde 87,1 oldu.

2009 yıl Aralık ayında iş yerlerinin, tam kapasiteyle çalışmamasının sebepleri arasında talep yetersizliği ilk sırada yer aldı. İç pazarda talep yetersizliği yüzde 53,9 ve dış pazarda talep yetersizliği yüzde 31,2 oranında etkili oldu.

VERİLERİ ARTIK MERKEZBANKASI AÇIKLAYACAK

Bu arada, TÜİK tarafından uygulanan İmalat Sanayi Aylık Eğilim Anketi ile Merkez Bankası tarafından uygulanmakta olan İktisadi Yönelim Anketi’nin benzer nitelikte soruları kapsaması, aynı kitle içindeki katılımcılara yönelik uygulanması sebebiyle cevaplayıcılara getirilen yükün azaltılması ve benzer istatistiğin iki ayrı kamu kurumu tarafından üretilmesinin sakıncaları değerlendirilerek, Ocak 2010 döneminden itibaren İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranları’nın sadece Merkez Bankası tarafından uygulanan İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarından hesaplanarak Merkez Bankası tarafından yayımlanması kararlaştırıldı.
2008 ve 2009 yıllarında, aylar itibarıyla kapasite kullanım oranları şöyle:
YILLAR 2008 2009
Ocak 80,3 63,8
Şubat 79,3 63,8
Mart 81,2 64,7
Nisan 81,7 66,8
Mayıs 82,4 70,4
Haziran 82,3 72,7
Temmuz 80,0 72,3
Ağustos 76,2 69,7
Eylül 79,8 70,1
Ekim 76,7 71,8
Kasım 72,9 70,7
Aralık 64,7 69,7

“Ekonomi çıkış trendi içinde”

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, imalat sanayinde kapasite kullanım oranını değerlendirirken, “Rakamlar bize Türkiye ekonomisinin bir çıkış trendi içinde olduğunu gösteriyor” dedi.