Dünya basınında bugün
Dünyada meydana gelen olaylarla ilgili önemli gazete ve dergilerde yer alan haber, yorum ve analizler...
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-01-06 13:03:00
Makalede özetle şu görüşler dile getiriliyor... "Bu iki başlıkta öncelik İsrail, İran’a saldıracak mı, ya da bu ne zaman olacak sorusunda..
İkinci olarak da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama ve beraberindekilerin İsrail’den nefret etmeleri, bunun da iki ülkeyi karşı karşıya getirme ihtimali...
İsrail’in İran politikası son derece açık. Son açıklamalar güçlü yaptırımlara destek yönünde.
Peki bu yaptırımlar, İran’ın nükleer silaha sahip olmasına engel olamazsa İsrail, saldırı için adım atar mı?
İsrail’in saldırısı, İran’ın sözkonusu silahlara sahip olduğunda geçerlidir. Yoksa yarısı boş binaları bombalamak, anlam ifade etmiyor.
Kabinenin sözkonusu saldırının siyasi ve güvenlik açışından bedellerini iyi hesaplaması gerekir.
Ayın zamanda saldırının İran’ın programında kayda değer bir gerilemeyi hedeflemesi de önemli.
Peki, İsrail böyle etkili saldırıyı gereçekleştirebilir mi? Ayrıntılara girmeden bu soruya verilecek yanıt; "evet"...
İsrail, bu saldırıyı gerçekleştirirse, diplomatik eleştirilere ve terörist saldırılarla, hatta bölgesel bir savaşla karşı karşıya kalır mı? Bu sorunun da yanıtı "evet"...
Hamas ve Hizbullah tırmanışa geçer ve çeşitli saldırılar düzenler, ancak bunların üstesinden gelinir.
En kritik soru ise; sözkonusu saldırının İran’ın nükleer programını önemli bir süre kesintiye uğratıp uğratmayacağıdır. Bu konunun garantisi yok.
Askeri hareketlerde yanlış giden birçok konu olabiliyor.
Başarısız bir saldırı, durumu çok daha kötüleştirebilir, birçok diplomatik konu gündeme gelir ve de hiç de iyi olmaz.
İkinci soruya geçersek, Obama ve İsrail ilişkisine…
İsrail’e karşı sıcak duygular beslemediğini düşündüğüm Obama ve beraberindekilerin öğrenmesi gereken iki konu var. Bunlardan biri, İsrail’e saldırmanın siyasi bedeli olduğu.
Amerikan kamuoyu güçlü şekilde İsrail yanlısı. Kongre hiç olmadığı kadar İsrail’in dostu. Yahudi seçmenler ve onların desteği de unutulmaması gerekir.
Diğer bir konu ise, Obama yönetiminin, İsrail’e saldırmakla bir yere varılamayacağını anlamış olması lazım.
Şu anki İsrail hükümetinin kolay bir hükümet olmadığı ve ülkenin çıkarlarını korumaya muktedir olduğunu bilinmesi gerekir."
TEHRAN TIMES
Tehran Times gazetesi, İran’ın olası nükleer yakıt alışverişi yapacağı ülkelerin Brezilya, Japonya ve Türkiye’nin olduğunu bildiriyor.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ramin Mehmanparast, Brezilya, Japonya ve Türkiye’nin, ülkesinin nükleer yakıt değişimi konusundaki seçenekleri olduğunu duyuruyor.
Tehran Times, İran Dışişleri Bakanı Manuşer Muttaki’nin geçen hafta, Batı’nın İran’a nükleer yakıt satmak ya da zengileştirilmiş nükleer yakıtın yüzde 20’sini takas etmeye karar vermesi gerektiğini ifade ettiğini de hatırlatıyor.
BBC
BBC’in internet sayfası, İran hükümetinin, vatandaşlarına ülkede istikrarı bozmaya çalıştığı ileri sürülen yabancı kurumlarla işbirliğini yasakladığını duyuruyor.
Muhalif gösterilerin ardında yabancı parmağı olduğunu öne süren hükümetin yasakladığı kurumlar arasında, insan hakları grupları, muhalif internet siteleri İngiliz ve Amerikan medya kuruluşları da var.
Haberde, İran’ın istihbarat bakan yardımcısının, söz konusu kuruluşların, ülkesine karşı "yumuşak savaş" adını verdiği bir tür mücadele yürüttüklerini söylediği aktarılıyor.
Bakan yardımcısı, cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında yaşanan huzursuzlukta da bu kuruluşların parmağı olduğunu ileri sürüyor.
Yasaklı kuruluşlar arasında BBC’nin yanısıra, Amerika’nın Sesi, Amerikan Ulusal Savunma Üniversitesi ve Soros Vakfı’nın da bulunduğu kaydediliyor..
İranlıların bu kuruluşlarla işbirliği yapması, iş akti imzalaması, ya da bu kuruluşlardan yardım alması yasaklanmış durumda...
Ayrıca yabancı ülkelerden mali destek alınması da yasaklanırken, İranlıların yabancı elçilikler ve yabancı uyruklu kişilerle ilişki kurmaktan kaçınması isteniyor.
BBC’in bir diğer haberi "Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinden Afganistan uyarısı" başlığını taşıyor... Haberde, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon’un, Afganistan’da giderek kötüleşen durumun, değiştirilemeyecek bir hal alabileceği uyarısında bulunduğu ifade ediliyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Afganistan’da durumun riskli olduğunu da kaydediyor. Ban Ki-moon, tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin, hükümetin yeterince güçlü olmamasının ve şiddet olaylarındaki hızlı artışın, Afganistan’da "kasvetli bir ortam" yarattığını belirtiyor.
Ban Ki-moon’un bu görüşlerinin, Birleşmiş Milletler’in son Afganistan raporuna yansıdığı da aktarılıyor.
Kritik bir dönemeçten geçildiğini vurgulayan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Taliban’ın püskürtülmesi ve mevcut hükümette istikrarın sağlanması isteniyorsa, durumun bu şekilde devam edemeyeceğinin altını çiziyor.
Ban Ki-moon, Amerika Birleşik Devletleri’nin geçtiğimiz günlerde, Afganistan’daki birliklerini takviye etme kararını överken, ülkede durumun düzeltilebilmesi için başka yollara da başvurulabileceğini söylüyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, bu kapsamda ülkedeki yabancı birliklerle çalışacak üst düzey bir sivil yetkilinin atanmasını sayıyor.
Ban Ki-moon, tüm tarafların Afganistan’ı kendi ayakları üzerinde duracak bir hale getirmeye odaklanmasının şart olduğunu, aksi halde yenilgi tehlikesiyle karşı karşıya kalınacağını vurguluyor.
USA TODAY
USA Today gazetesi, Amerika Birleşik Devletleri’nde artırılan güvenlik önlemlerinin, uçak yoluculuğuna talebi düşürebileceğini, bunun da hava yolu şirketlerinin zarar etmesine yol açabileceğini belirtiyor.
Çok az sayıdaki yolcunun, hava yolunu tercih etmemesi durumunda bile şirketlerin 1 milyar dolardan fazla zarar edebileceği belirtiliyor.
'Afganistan'da Arap muhbirin anlamı'
Independent, geçen hafta Afganistan'daki bir üste Amerikalı istihbaratçıları hedef alan intihar saldırısının failinin CIA ve Ürdün istihbaratının yanı sıra El Kaide için çalıştığının da ortaya çıkmasına ilişkin gelişmeye ilişkin ayrıntıları aktarıyor.
Olayı yorumlayan Independent'ın bölge uzmanı muhabiri Robert Fisk, 'Amerika'nın hem sevilmek hem de korku salma arzusu CIA'yi yanıltagelmiştir' başlıklı yorumunda, şu noktaların altını çiziyor:
'Orta Doğu'da muhbir bulmak ya da muhbirlerin 'çift taraflı çalışan ajan' olması değildir esrarengiz olan. Tuhaf olan bir Ürdünlü muhbirin Afganistan'da kullanılmasıdır. Çok sayıda Afgan Arapça konuşabilirken, çok az sayıda Arap Afganistan'da ya da Pakistan'da konuşulan dilleri bilir. Böyle bir hamle, Ürdün'de Amerikan karşıtı Iraklı isyancılarla, Afganistan'daki isyancılar arasında yakın bağlar bulunduğuna işaret eder. Şimdiye kadar birbirlerine eylemleriyle ilham verdikleri düşünülen bu grupların, aralarında devasa İran coğrafyası bulunmasına karşın işbirliği yaptıkları anlaşılıyor.'
Sarkozy'nin planına seçkin okulların direnişi
Fransa'da Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin, kazanması zor seçkin okullara yoksul kesimlerin çocuklarının da girebilmesi için kota getirme planı, bu okulların sert muhalefetine neden oldu.
18'inci yüzyılda, ülkenin bürokrasi ve ordusu için üst sınıflardan ailelerin çocuklarını yetiştirmek üzere kurulan bu okulların sayısı 220.
Ve bu okullar dışındaki üniversitelerden alınan diplomalar, tıp ve hukuk dışında, genellikle ikinci sınıf olarak kabul ediliyor ayrıntısını aktarıyor Independent.
Gazete, Sarkozy'nin sosyal engelleri kaldırma girişimi olarak nitelediği adıma, okulların ayak sürüdüğüne dikkat çekerek, 'Gerekçeleri standartların düşürülmesi' diyor.
'Bir işveren, bu okullara giriş koşullarının zayıflatıldığını düşünürse, sonunda verilen diplomaya nasıl güvenecek?' sorusunu yöneltiyor okulların bağlı olduğu birlik ve 'Bu okullar, cumhuriyetçi seçkinleri aynen muhafaza etmeye devam etmeli' görüşünü savunuyor.
Independent, bu son ifadenin tartışmaları alevlendirdiğini kaydederek, 'Sarkozy gibi kendisi de, bu okulların mezunu olmayan eğitim bakanının, yoksul öğrencilerin bu okullara alınmasının standartlarını düşüreceğini söylemesi şok edici' diyor.
Kaynak: TRT - BBC Türkçe
Haber Ara