İsrail'de, organ bağışlayana öncelik

Ancak bu yaklaşımın tıbbın temel ilkelerini çiğneyip çiğnemediğini sorgulayanlar var.

İsrail bir süredir organ bağışlarının ihtiyacı karşılamıyor olmasına çözüm arıyordu.

İsrail'de şu anda 10 yetişkinden birinin organ bağışı kartı var. İngiltere'de ise bu oran dört kişide bir. Buna rağmen hemen her gün uygun organ bulunamadığı için yaşamını yitirenler var.

Bağışları artırması umulan yeni plan için, parlamento ilgili yasaları değiştirdi ve organlarını bağışlamaya söz verenlerin, organ nakli gerekmesi halinde bekleme listesinde öncelik sahibi olması sağlandı.

Üstelik organ bağışı sadece yapanı değil, eşini ve çekirdek aile mensuplarını da bekleme listesinde daha üst sıralara taşıyacak.

Öncelik neye göre belirlenmeli?
Uygulamayı planlayan yetkililer, organ nakline en fazla ihtiyaç duyanların hala en öncelikli kademede olacağını belirtiyor.

Ancak bazı sağlık uzmanları, bu planın tıbbi ihtiyaca göre bakım sağlama yaklaşımını ihlal ettiğini savunuyor.

Tıp dergisi Lancet'te yazan ve yeni düzenlemenin başlıca savunucularından Profesör Jacob Lavee, halihazırdaki organ bağışı rakamlarını esef verici buluyor.

İngiliz Tıp Derneği'nin Bilim ve Etik sorumlusu Dr. Vivienne Nathanson ise hastaları tıbbi ihtiyaçları dışında bir kritere göre tedavi etmeye yönelen bir sistemin ciddi endişe kaynağı olacağını söyledi.

İsrail Ulusal Organ Nakli Konseyi, 2006 yılında organ naklini özendirme yolları bulmak için özel bir komisyon kurdu.

Puan sistemi
Nakil alanında uzmanlaşan doktorların yanında, dini temsilciler ve düşünürlerin de katıldığı komisyon, sonuçta bu puan sistemini önerdi.

Sistem bağışçı kartı olanlar ve yakınlarına belirli derecede öncelik sunuyor.

Ancak sağ iken organlarınızdan birini, örneğin bir böbreğinizi belirlediğiniz bir kişiye verdiğinizde ise, bu sisteme dahil olamıyorsunuz.

Ciddi bir sağlık sorunu nedeniyle organ nakline ihtiyaç duyanlar yine öncelik sahibi olacak.

Ancak bir organa sağlık durumları aynı düzeydeki iki kişi talip olduysa, yeni sistem devreye girecek.

Profesör Lavee, yeni siyasetin amacını "bireylerin birbirine yardımcı olmasını teşvik etmek" olarak tanımlıyor.

Bu durumun gerçek fedakarlık ve sadece ihtiyaç temelinde tedaviye ulaşma idealine aykırı olduğunu da kabul eden tıp adamı yine de bunu 'ödemeye değer bir bedel' olarak görüyor.

Lavee, "Bu siyaset, nakil için daha fazla organa ulaşmamızı sağlarsa, tıbbın bir başka ama yine önemli hedefini; azami sağlığa ulaşılmasını desteklemiş olur" dedi.

İsrail düşük düzeydeki organ bağışlarına çare arayışında yalnız değil, ancak önerdiği çözüm dünyada tek.

Dünyanın pek çok ülkesinde organlarını bağışlamak isteyenlerin bunu beyan ederek kayıt sistemine girmesi gerekiyor.

Örneğin İngiltere'de tıp ve kalp dernekleri ise sistemi tersine çevirip "varsayılmış ya da zımni onay" düzenine geçilmesini savunuyor.

Kastettikleri, herkesin organ bağışını kabul ettiğinin varsayılması, organlarının alınmasını istemeyenlerin bunu beyan etmesi.

İsrail'de yeni planın hayata geçirilmesi için hazırlıklar yeni yılda bir tanıtım kampanyasıyla başlayacak.

Yeni düzenlemeler 2011 yılı Ocak'ında yürürlüğe girecek. En az bir yıldır bağışçı kartı olan herkes öncelik sahibi olacak.

(BBC Türkçe)

İsrail'de, organ bağışlayana öncelik

İsrail organ bağışını özendirmek için yeni bir planı hayata geçiriyor. Plana göre dünyada ilk kez, organ bağışında bulunanlar kendileri organ nakline ihtiyaç duyarlarsa, önceliğe sahip olacaklar.