'Eğitim küreselleşmekte'

Bu sayılan alanlardaki küreselleşen problemler, küresel çözümlerle mümkün olabilir. Tarihte toplumların lokomotifleri hep üniversiteler olmuştur. Lokal ve küresel çözümler üniversitelerde üretilir.

Bu açılardan bakıldığında üniversitelerin önemi hiçbir yerde ve hiçbir zaman küçümsenemez. Küreselleşen üniversite eğitimi de hizmet ve mal üretimindeki güncel yaklaşımlardan uzak kalamaz. Bu yaklaşımların başında da kalite ve akreditasyon konuları gelmektedir. Bu konuları enine boyuna incelemek, tartışmak ve karşılıklı tecrübelerden istifade etmek amacıyla Uluslararası Üniversiteler Birliği olarak Avrasya rektörlerini istanbul'a davet ederek 23-24.11.2009 tarihlerinde bir toplantı tertip ettik.

istanbul Üniversitesi'nin ev sahipliğinde, Türkiye işbirliği ve Kalkınma Ajansı (TiKA)'nın destekleri ile Uluslararası Üniversiteler Birliği tarafından organize edilen toplantıya, Arnavutluk, Azerbaycan, Belarus, Gürcistan, ırak, Kazakistan, Kırgızistan, Litvanya, Makedonya, Romanya, Tacikistan, Türkmenistan, Türkiye ve Ukrayna'dan devlet ve özel üniversitelerin rektörleri ile birlikte YÖK'ten ve Türkiye üniversitelerinin eski rektörlerinden konunun uzmanları katıldı. Toplantı, 110 delege ile gerçekleştirildi.

Kalite, bir mal veya hizmette, gerek üretim gerekse tüketim safhasında ucuz maliyet, optimum verim, müşteri memnuniyeti ve sürdürülebilir bir süreç anlamına gelir. Son zamanlarda bu konu daha da geliştirilerek 'Toplam Kalite Yönetimi' (TKY) şeklinde kullanılır olmuştur.

Toplam kalite yönetiminin T'si, tüm çalışanların (toplam) katılımını, yapılan işlerin tüm yönlerini, müşterilerin (iç ve dış müşteri) ve üretilen ürün ya da hizmetlerin tümünü kapsarken; K'sı kaliteyi, yani müşterilerin bugünkü ve gelecekteki beklentileri, ihtiyaçlarını tam zamanında karşılayan ürün ve hizmetler sunmayı ifade etmekte; Y ise yönetimin her konuda çalışanlara liderlik yapması, çalışanlara örnek olması ve işletme çapında katılımcı yönetimin sağlanması anlamına gelir. (1)

TKY, temel edindiği sürekli gelişmeye; stratejiyi, teknolojiyi, iletişimi, insan kaynaklarını ve diğer kaynaklar ile bunlara yön veren yönetim fonksiyonlarını etkin bir şekilde kullanarak ulaşmayı öngörür. Son yıllarda TKY, her sektörde olduğu gibi eğitim alanında tartışılan ve önemi giderek artan bir kavram olmaktadır.

( Kovancı, 2003) Eğitimde TKY, çevre ile etkileşim içerisinde, çevrenin ihtiyaçlarını takip eden, eğitimi etkileyen unsurları dengede tutan, değişime açık, okul içinde öğretmen, öğrenci ve personel arasında ahengi sağlayan, iyi ilişkiler kuran, demokratik, anlayışlı, statükocu olmayan geniş görüş açısına sahip, eldeki kaynakları rasyonel kullanan bir yönetim felsefesidir. (Şimşek, 2000)

Türk ve Amerikan üniversitelerinin farkı

Eğitimde TKY aslında iç ve dış tüm müşterilerin yani öğrenciler, öğretmenler, okul çalışanlarının, velilerin, toplumun, toplumsal ve özel kuruluşların gereksinimlerini ve beklentilerini karşılama anlamına gelir. iç müşterinin okulda yapılan eğitimden ve yapılan faaliyetlerden gurur duyması, dış müşterilerin ise öğrencilerin ve mezunların istenen niteliklerde davranışlar kazanması yönünden hoşnut olmalarıdır. (Özdemir, 2005). TKY'yi benimseyen bir eğitim anlayışında amaç, eğitimcilerin kendilerini yargılayıcı olmaktan çok yönlendirici, okul duvarları içinde sıkışmış memurlardan çok aileler, veliler, öğretmenler, işletmeler, meslek odaları ve bütün toplumla birlikte çalışanlar olarak görmelerine yardımcı olmaktır. (Çağlar, 1998)

Eğitim yönetiminin toplam kalite anlayışına adapte olması "öğreten" kurum anlayışından "öğrenen" kurum anlayışına geçmesi ile mümkündür. Kurumların bu aşamaya ulaşmalarına "öğrenen organizasyonlar" denir. Öğrenen organizasyonlar, öğrenmeye teşvik eden, çalışanları geliştirmeyi ön planda tutan, açık iletişim ve yapıcı görüşmeye önem veren organizasyon yapısını esas alırlar. Böylece öğrenerek kendilerini yenileyen, değişen ve güncel olmayı başaran bu kurumlar, hedeflerine daha kolay ulaşmakta, uygulamak istediklerini daha kolay hayata geçirebilmektedir. (Çağlar, 1998) Başka bir ifadeyle, yaşam boyu öğrenim ya da hizmet içi eğitim ile çalışanlar, dünyadaki gelişmeleri zamanında yakalayabilmektedirler. (2)

Akreditasyon, birçok ülkede ve birçok sektörde topluma sunulan program ve hizmetlerin niteliğinin sistematik bir yaklaşımla güvence altına alınması için geliştirilen bir yöntemdir. (3) Akreditasyon, laboratuvarların, belgelendirme ve muayene kuruluşlarının üçüncü bir tarafça belirlenen teknik kriterlere göre çalıştığının, bağımsız ve tarafsız kuruluşlarca onaylanmasıdır. Üçüncü parti değerlendirme tekniği olarak akreditasyon, söz konusu kuruluşlarda güvenlirliğin sağlanması ve sürekliliği için önemli bir araçtır. (4) Yaygın olarak kullanılan ancak çok fazla bilinmeyen akreditasyon süreci özellikle lisans ve lisansüstü eğitim ve öğretim sunan üniversitelerde dikkatle ele alınması gereken bir olgudur.

Buradan hareketle, akreditasyonun öneminin, yararlarının ve özelliklerinin akademik çalışmalarda incelenmesi hem kaliteli eğitim ve öğretim açısından hem de ülkenin eğitim kalitesine verdiği önemin göstergesi olması açısından yararlı olacaktır. Akreditasyonda, akredite eden kurum standartları oluşturmakta ve akredite edilecek olan kurumun bu standartları en azından minimum düzeyde sağladığını onaylamaktadır.

(EgitimGazetesi.com)

'Eğitim küreselleşmekte'

Küreselleşen dünya içinde ekonomi, siyaset, sanat, terör, her şeyin küreselleştiği gibi eğitim de küreselleşmektedir