Turabi: Darbeler Sudan’ın sorunlarını çözmedi
Turabi, Sudan’da adı ne olursa olsun diktatör bir yapı ve zalim bir rejim bulunduğuna işaret ederek darbelerin Sudan’ın sorunlarını çözmediğinin altını çizdi bakın neye yakındı.
16 Yıl Önce Güncellendi
2009-12-11 20:08:00
Birkaç gün önce Sudan Kurtuluş Halk Hareketinden üç yetkilinin Hartum’da tutuklanması ardından Sudan’ın en büyük güney kenti Juba’da Devlet Başkanı Ömer El Beşir’in iki parti binası kundaklandı. Ardından tutuklananların serbest bırakılması için Hartum yakınlarında gösteriler yapıldı ve bir dizi reform talebi dile getirildi.
Sudan 2010 yılında seçimlere gidiyor ve seçimler öncesi Sudan Kurtuluş Halk Hareketi, Ömer El Beşir’in iktidardaki Ulusal Partiyle demokratik reformlar konusunda bir anlaşmaya varmış değil. Ayrıca 2011 başında Sudan’ın güneyinin ülkeden ayrılıp ayrılmaması etrafında referandum yapılmasıyla ilgili tartışmalar sürüyor. Reformlar ve seçim yasası 2005’te kuzey ile güney arasındaki iç savaşa nokta koymak için belirlenen barış anlaşmasının ana maddelerinden sayılıyor.
Geçtiğimiz günlerde Sudanlı ünlü din ve siyaset adamı Hasan El Turabi, El Hayat gazetesine Sudan’daki gelişmeler ve gelinen süreçle ilgili bir dizi açıklamada bulundu. Sudan Ulusal Halk Kongresi Partisi genel sekreteri Turabi, hükümetin hâlihazırdaki yönteminde ısrar etmesinin Sudan’da iç savaşları tutuşturacağı ve ülkeyi parçalayacağı uyarısı yaptı. Turabi son tutuklanması sürecinde cezaevinde kendisine kötü davranıldığını ve kan basıncındaki yüksek artışa dikkat çeken doktor raporları sebebiyle cezaevinde ölmesinden korkulduğu için serbest bırakıldığını açıkladı.
Turabi, Sudan’da özgürlüklerin ve eşitliğin yayılması çağrısı yaparken Darfur sorununun çözümünün önemi üzerinde durdu ve çözümün iktidarın tutumuna bağlı olduğunu belirterek bu sorunun bir an önce çözülmesi gerektiğine dikkat çekti: ‘En azından Darfur’da bir anlaşmaya varılmalı. Çünkü vakit daralıyor. Temel anlaşmazlık noktaları önümüzdeki süreçte Doha’da çözüldüğü takdirde Darfur halkının rahatlaması veya onları seçimlere girmeleri noktasında rahatlatmamız mümkün.’
Darfur’da Sudan hükümeti ile Adalet ve Eşitlik Hareketi arasındaki temel sorunun hükümetin Doha’da imzalanan iyi niyet ve güven inşası anlaşmasını hayata geçirmemesinde saklı olduğuna dikkat çeken Turabi, anlaşmanın mültecilerin dönüşü ve esir değişimine ilişkin işaretler taşıdığını ve hükümetin daha esnek bir politika izlemesi gerektiğini vurguladı.
2011’de Güney Sudan’da yapılacak ve bölgeyi kuzeyden ayıracak referandumla ilgili görüşlerine yer veren Turabi, ‘güneylilerin çoğunluluğu ayrılma eğiliminde. Bu oran yüzde doksanın üzerinde. Bu esasında güneydeki hükümetin veya iktidarın yürüttüğü bir kampanya değil. Güneydeki hükümet üyelerinin çoğunluğu halkının yanında ancak ayrılma yönünde yoğun bir kampanyayı açıktan yapmıyorlar’ yollu ifadelere yer verdi.
Dengelerin kuzey ile güney arasında birliğin tekrar sağlanması yönünde değişip değişmeyeceği sorusuna verdiği yanıtta ise Turabi, siyasetin bazen değişimle yapılabileceğini, ümitsiz olmadığını, merkezi hükümetin kuzey ve batı bölgelerinde olduğu gibi güneyde de milli projeler kurması gerektiğini ancak hükümetin güneye ilgisiz kaldığını belirtti.
Devlet Başkanı Ömer el Beşir’le anlaşmazlığının özgürlükler ve kamu malının güvenliği temelinde olduğunu belirten Turabi, Sudan’da adı ne olursa olsun diktatör bir yapı ve zalim bir rejim bulunduğuna işaret ederek darbelerin Sudan’ın sorunlarını çözmediğinin altını çizdi ve iktidardakileri buna ikna edemediğinden yakındı.
Hatırlanacağı üzere Hasan El Turabi’nin partisi İslami Milli Cephe demokratik yolla seçilmiş El Mehdi hükümetine karşı 1989’da askeri bir darbe gerçekleştirmiş ve Ömer Hasan El Beşir’i Sudan hükümetinin devlet başkanı olarak atamıştı. Parti darbeden sonra diğer siyasi partilerle birlikte kapatıldı. Siyasi partilerin kurulmasına izin veren yasal düzenlemelerden sonra Turabi şu an liderliğini yaptığı Ulusal Halk Kongresini kurdu.
Sudan’da muhalefet partileri seçimlerle ilgili net tutumlarını belirlemek için bu ay sonu toplanacak. 30 milyon nüfuslu Sudan’da 20 milyon seçmen bulunuyor ve devlet başkanı El Beşir 1989’dan beri iktidarını sürdürüyor. Nisan ayındaki seçimler şayet yapılırsa ülkede 1986’dan beri ilk kez özgür seçimler yapılmış olacak.
Haber Ara