Türk edebiyatı fotoğraflandı

Genel yayın yönetmenliğini İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş Genel Müdürü Nevzat Bayhan'ın, genel yayın danışmanlığını İskender Pala'nın yaptığı kitabı, Yusuf Çağlar yayına hazırladı.

Geçen yıllarda ortaya çıktığında edebiyat dünyasında büyük tartışmalara yol açan ve hakkında ''Bu kadar farklı kesimden insan bir araya gelemez, photoshopla hazırlanmıştır'' denilen fotoğrafın hikayesi, ''Bir Fotoğrafın Aynasında İstanbul'un Meşhur Edebiyatçıları'' kitabıyla aydınlandı.

Cumhuriyet döneminin ünlü fotoğrafçısı Jean Weinberg'in objektifinden dönemin dergilerine ve fotoğraf albümlerine taşınan ''hatıra-i cemiyet'' fotoğrafında Türk edebiyatına damgasını vuran 42 isim yer alıyor.

Halid Ziya Uşaklıgil'den Halid Fahri Ozansoy'a, Orhan Seyfi Orhon'dan Suad Derviş'e, Ziya Osman Saba'dan Vala Nurettin'e, Necip Fazıl Kısakürek'ten Faik Ali Ozansoy'a, Peyami Safa'dan Florinalı Nazım'a kadar pek çok meşhur simayı aynı fotoğraf karesinde buluşturan fotoğraf, Güzel Sanatlar Birliği Edebiyat Şubesi'ni oluşturmak amacıyla 1928 yılı Temmuz ayında Topkapı Sarayı Alay Köşkü önünde çektirildi.

Fotoğrafın hikayesi

Sanayi-i Nefise (Güzel Sanatlar) Birliği, Edebiyat Şubesi'ni oluşturmak için Osmanlıca'nın Latin harfleriyle Türkçe'ye geçilmesine 4 ay kala dönemin meşhur kalemleri Topkapı Sarayı Alay Köşkü'nde 18 Temmuz 1928'de bir toplantıya davet etti.

Birliğin taslak halinde nizamnamesini hazırlayan yetkililer, toplantı öncesi çekilecek ''hatıra-i cemiyet'' fotoğrafı için şahısların nerede duracaklarını bile tasarladı.

Güzel Sanatlar Birliği Edebiyat Şubesi'ni oluşturmak için davet edilen edipler, edebiyatçılar ve şairler saat 15.00'te Alay Köşkü'ne geldi.

Cumhuriyet döneminin ünlü fotoğrafçısı Jean Weinberg'in çektiği ve Güzel Sanatlar Birliği'ni temsilen muhtemelen Peyami Safa'nın kurguladığı oturma planı içinde en öne Yedi Meşale'nin 5 genç kalemi Ziya Osman, Cevdet Kudret, Sabri Esat, Kenan Hulusi ve Yaşar Nabi oturma pozisyonu içinde yerleştirildi.

Weinberg'e poz veren edebiyatçılar arasında ikinci sırada Peyami Safa, Orhan Seyfi (Orhon), Mehmed Rauf, Celal Esat (Arseven), Şaziye Berin (Kurt), Hüseyin Siret (Özsever), Hüseyin Rahmi (Gürpınar), Halid Ziya (Uşaklıgil), Necip Asım (Yazıksız), Suad Derviş (Baraner), Mahmud Sadık, Hüseyin Suad (Yalçın), İzzet Melih (Devrim), üçüncü sırada Kamran Şerif (Saru), Faik Ali (Ozansoy), Salih Zeki (Aktay), Selami İzzet (Sedes), Yusuf Ziya (Ortaç), Hüseyin Rıfat (Işıl), Burhan Cahid (Morkaya), İbrahim Necmi (Dilmen), Edhem İzzet (Benice), Reşat Nuri (Darago), Halil Nihad (Boztepe), dördüncü sırada Necip Fazıl (Kısakürek), Ali Haydar Emir (Alpagot), Necmeddin Halil (Onan), Nizameddin Nazif (Tepedelenlioğlu), Ahmet Hidayet (Reel), Halid Fahri (Ozansoy), Florinalı Nazım (Özgüney), İbrahim Alaaddin (Gövsa), Vedad Nedim (Tör), Hıfzı Tevfik (Gönensay), Fahri, Celaleddin (Göktulga), Vala Nurettin (Va-Nu) bulunuyor.

Kitapta yer alan bilgilere göre, topluluk fotoğrafı içinde yer alamayan Ahmet Haşim'in, toplantı sonucunda yapılan Heyet-i idare azaları içinde oy almış görünüyor. Nazım Hikmet Ran'ın 1952'de Deliorman'da köylülerle çekilen ve hiçbir yerde yayımlanmayan bir fotoğrafı da kitapta yer alıyor.

Kitabın edebiyatçı kartvizitlerinin olduğu bölümde eksik kalan 2 kartvizitlik kısıma ise Nazım Hitmet'in ve Mehmet Akif'in kartvizitleri aranıyor. İkinci baskı için sahaflardan bu kartvizitler bulunduğu anda bu temsili boşluk kapatılacak.

Kitapta, Halife Abdülmecid Efendi'nin Abdülhak Hamid namına verdiği yemek sonrası çekilen fotoğraf ve Ziya Osman Saba'nın ailesiyle çekilmiş bir fotoğrafı ile edebiyatçıların portre fotoğraflarına da yer verildi.

AA

Türk edebiyatı fotoğraflandı

Türk edebiyatına damgasını vuran 42 ismin birarada bulunduğu fotoğraflar kitapta toplandı.