Rusya’dan İran’a tehdit

Selda Shosa / Timeturk
Arap gazeteleri bugün İran’ın nükleer programı sorununun barışçıl yönde çözülememesi halinde olacaklara dair Rusya’nın tehdidi ve bu tehdidin çıkış noktasını aldığı ABD başkanı Barack Obama’nın sert açıklamaları, Filistin başkanı Mahmut Abbas önündeki seçenekler ve Filistin’de geçmiş haftalara nisbeten yaşanan olumlu gelişmeleri konu ediniyor.
Suudi Arabistan’dan yayımlanan El-Cezire gazetesi bugünkü “Uygulamaya az vakit mi kaldı?” başlıklı yorumunda şu ifadelere yer veriyor; “ABD başkanı Barack Obama’nın, İran’ın nükleer dosyası hususunda Singapur’da yaptığı açıklamalar, bu hususta yaptığı açıklamaların en güçlü ve tavizsiz olanıydı. Ancak ehemmiyet gerçekte bu açıklamada değil Rus başkanı Dmitry Medmedev’in desteklemesinde saklı. Zira Medmedev Uluslar arası Toplum’a cevap vermediği taktirde olacaklar hususunda İran’ı tehdit etmekten geri kalmadı. Medmedev şöyle dedi; “Bunda başarısız kalırsak (yani krizin barışçıl bir şekilde çözülmesinde) farklı yönlerde hareket etmek için diğer seçenekler masaya konacak.
İran ya teklife acil bir şekilde cevap verecek ya da aralarında yaptırımların artırılması da olmak üzere farklı seçeneklerle karşı karşıya kalacak. Kaybedecek vakit yok. Zira İran bu süre zarfını çok iyi kullanmaktadır.
İran’da bölünmüş iç cephe, rejime dünyaya karşı koyma fırsatı vermemektedir. İran, içte kızgın halk dalgasının tehdidi altındadır. Başkan Ahmedinejat ise İran’ın içinde kendisine muhalif olan milyonların gözünde anayasal meşruiyete sahip değildir. Dini lider Ali Hamaney bile Ahmedinejat’ı desteklediği için saygınlığını kaybetmiştir. Bu nedenle güvenlik içinde yaşamak istiyorsa İran’ın müzakerecileri önünde inat etmesinin ve kendisine önerilen karşısında sessizliğini, belirsizliğini sürdürmesinin hiç de akıllıca olduğunu sanmıyoruz.

Abbas’ın önündeki seçenekler

Londra’dan yayımlanan El-Hayat gazetesi bugünkü “Abbas’ın seçenekleri: Batı Yaka’da seçimler ya da Uzlaşmanın beklenmesi…veya da durumun olduğu hal üzere kalması” başlıklı yorumunda şu ifadelere yer veriyor; “Filistin merkezi seçim komitesinin, Hamas hareketinin Gazze’de seçim yapılmasına izin vermemesi nedeniyle seçimleri vaktinde gerçekleştirmeye gücünün olmadığını ilan etmesinin ardından başkan Mahmut Abbas’ın önünde üç seçenek bulunuyor; ya ileri bir tarihte seçimleri sadece Batı Yaka’da gerçekleştirmek ya ulusal uzlaşmanın imzalanmasını beklemek ya da durumların değişmeden olduğu hal üzere kalması.
Filistin Sultası’ndan yetkililer El-Hayat gazetesine yaptıkları açıklamalarda başkan Abbas’a sunulan görüşlerin üç seçenekten oluştuğunu, Abbas’ın son seçimini gelecek birkaç ay içinde Filistin topraklarında görülecek gelişmelere bağlı olarak yapacağını ifade etti.
Ulusal uzlaşmanın imzalanması durumunda iki taraf seçimlerin gelecek yıl yapılması için bir tarihte ittifaka varacak. Uzlaşmanın sağlanamadığı durumda ise başkan kendisini iki seçenek önünde bulacak. Ya seçimlerin ileri bir tarihte sadece Batı Yaka’da yapılması ya da durumların olduğu hal üzere kalması. Yani Sulta Batı Yaka’ya Hamas da Gazze’ye hükmetmeye devam edecek.
Üst düzey bir yetkili Batı Yaka’daki siyasi kurumun seçim krizini çözme hususunda bölünme yaşadığını kaydetti. Bazıları başkanın seçimleri ileri bir tarihte Hamas’ı beklemeden yapması gerektiğine inanıyor. Bazıları da başkanın iktidarı, Sultanın çalışmalarında yasal mercii sayılan Filistin merkezi komitesinden alacağı yetkiyle devam ettirebileceği görüşünü savunuyor.

Filistin'de hareketlilik
Birleşik Arap Emirlikleri’nden yayımlanan El-Beyan gazetesi bugünkü “Filistinli hareketliliğin etkinleştirilmesi ve hızlandırılması gerekiyor” başlıklı yorumunda şu ifadelere yer veriyor; “Filistin iç konumu hususunda birbirini izleyen son işaretler, çözüm müjdesi veriyor. İki taraftan da yayımlananlar ansal meseleler ve istihkakları hususunda alınan konumların gözden geçirilmesi rağbetini ortaya koymaktadır. Orada Gazze’nin de Ramallah’ın da konumlandırmanın yeniden gözden geçirilmesi yönünde belirtiler var. Şimdiki veriler idrak etmenin zorunluluğunu dayattı. Sanki orada dengeler şu anki hali üzerine kaldığı taktirde işlerin herkesin yüzüne kapanma yolunda gittiği yönünde bir kanaat oluşmuş.
Eğer hareketlilik filen bu yönde gerçekleştirilirse netleştirilmesinin hızlandırılması ve ardından da tercümesi istenecektir.
Gelişmeler, eğer uygulama da gelirse dikkat çekici ve ümit verici. Özellikle orada davanın tek taraflı olarak bağımsız Filistin devleti kurulmasının ilanı konusunda Uluslar arası Güvenlik Konseyi’ne taşınması olasılığı üzerine görüş alışverişleri var. Çok olan şartlarının sağlanmasını gerekli kılan bir dönüşüm. Başında da Filistin’in ulusal birlik konumuna döndürülmesi geliyor. Geçen haftalardaki atmosfere kıyasla Filistin sahası rahatlamış ve daha iyi ihtimallere açık görünüyor. Sanki şu an içinde olduğundan farklı bir şeye yönelmiş gidiyor.
Hareketlilik hesapların ve önceliklerin gözden geçirilmesi ya da en azından daha fazla gerginliği önlemek için ihtiyacın büyüdüğüne işaret etmektedir. Bu, uzun zamandır arzu edilen gelişmenin başlangıcıdır. Önemli olan bir taktikten ibaret olmaması aksine ciddi olmasıdır. Daha da önemlisi en kısa zamanda uygulanmasıdır. İnsanlar; özellikle de işgal altındaki topraklardakiler yoruldu ve bundan daha azına razı gelecek halleri kalmadı.

Rusya’dan İran’a tehdit

Arap basınında bugün Rusya’nın İran’ın nükleer programına karşı çıkışı, Filistin’de yapılacak seçimler ve Filistin’de olumlu yönde görülen hareketlilik gündeme getiriliyor.