Goldstone raporu Avrupa'yı ikiye böldü

Defne Bayrak / TIMETURK

İsrail'in Gazze'ye yönelik son saldırısında işlediği savaş suçlarını ortaya koyan Goldstone raporunun BM'e bağlı Uluslararası İnsan Hakları Konseyi'nde oylanmasında Avrupa ülkeleri arasında büyük bölünme görüldü. Buna benzer ancak daha sınırlı bir bölünme de İslam Konferansı Örgütü'nde gözlemlenirken Arap Grubu oylamadan en tutarlı taraf olarak çıktı. Çekimser ve ret oy arasında karamsarlığa düşen Avrupa ülkelerinden çekimser oy kullanmayı tercih edenler Arap, İslam dünyası ve Afrika ülkeleri ile geleceğe yönelik ilişkilerini gözönüne aldı. Ret oyu verenlerin başını ise Orta Doğu'da barış istediği iddiasından vazgeçmeyen ABD çekti.

İnsan Hakları Uluslararası Konseyi, 16.10.2009 tarihinde İsrail'in Gazze Savaşı'ndaki ihlallerini kınayan Goldstone raporunu onayladı. Toplam 47 üyesi bulunan konseyde 25 ülke raporun onaylanması yönünde oy verirken 6 ülke raporu reddetti, 11 devlet çekimser kaldı, 5 ülke ise oylamaya katılmadı.

Yorumculara göre oylamanın sonucu konsey üyesi Avrupa ülkeleri arasında büyük; İslam Konferansı Örgütü'nde de nisbeten daha hafif bir bölünme olduğunu ortaya çıkardı. Konseydeki Arap grup ise raporun onaylanmasını bölünmemiş tutarlı konumu ile onaylayan tek taraf oldu.
Raporun onaylanması yönünde oy kullanan ülkeler şöyle; Mısır, Bahreyn, Katar, Suudi Arabistan, Ürdün, Endonezya, Pakistan, Bangladeş, Cibuti, Rusya, Senegal, Nijerya, Gana, Güney Afrika, Liberya, Mauritius, Arjantin, Brezilya, Bolivya, Şili, Çin, Hindistan, Nikaragua, Filipinler ve Küba.

Raporun onaylanmasının reddedilmesini talep eden ülkelerin başını ABD çekti. 'Hayır' oyu kullanan diğer beş Avrupa ülkesi ise şöyle: Hollanda, İtalya, Macaristan, Ukrayna ve Slovakya.

Avrupa ülkelerinden İngiltere, Belçika, Norveç, Slovenya, Afrika ülkelerinden Kamerun, Gabon, Burkina Faso, bunların dışında Asya'dan Japonya, Güney Kore, Kuzey Amerika'dan Meksika ve Güney Amerika'dan Uruguay çekimser oy kullandı.
Fransa, Kırgızistan, Madagaskar, Bosna ve Hint Okyanusu'ndan Marotios Adaları ise oylamaya katılmadı.

Avrupa bölündü Araplar birleşti

Gözlemciler Uluslararası İnsan Hakları Konseyi'nde Goldstone raporu üzerine oylamanın, Avrupa karargahında büyük bir bölünme olduğunu ortaya çıkardığına işaret etti. Gözlemcilere göre Avrupalılar sıkıntı verici bir durumla karşı karşıya kaldı. Karar taslağını kabul etmek hesapta yoktu. Seçim 'ret' ve 'çekimser' arasında olacaktı. Ancak 'ret' oyu kullanmak sonuçta Avrupa'nın Arap ve İslam dünyasıyla hatta belki de Afrika ile ilişkilerine olumsuz yönde etti edecekti. Ayrıca Avrupalıların geniş ölçüde eleştirilmesine ve güvenilirliklerini kaybetmesine neden olacaktı.

Gözlemcilere göre sınırlı bir ölçüde de olsa İslam Konferansı Örgütü de bölünmeden kendini kurtaramadı. Öyle ki örgüt üyelerinden Kamerun, Burkina Faso ve Gabon çekimser oy kullandı. 1994'ten beri örgütün gözlemci üyesi statüsüne sahip Bosna ve Hersek ise oy kullanmadı.
Gözlemcilerin ifadelerine göre oylamadan tutarlı ve birlik halinde belki de en güçlü çıkan Arap Grubu oldu.

Arap ülkeleri, Filistin Sultası ve aralarında Hamas da olmak üzere bazı Filistinli gruplar Goldstone raporunun onaylanmasını Filistin davası adına bir zafer şeklinde vasıflandırarak kutladı.

Yeni belgeler sunuldu

Goldstone raporu eğer İsrailliler ve Filistinliler kendilerine yöneltilen suçlamaları kabul etmezse BM Örgütü'ne tabi Güvenlik Konseyi'ni davayı Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne sevketmeye çağırıyor.

Bu bağlamda 16.10.2009 Cuma günü Filistinli bir heyet İsrail'i suçlayan yeni belgeler sunmak üzere Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne yöneldi. Bu olay, Uluslararası İnsan Hakları Konseyi'nin Goldstone raporunu onaylamasından birkaç saat sonra gerçekleşti.

Uluslararası Ceza Mahkemesi Cuma günü yayımladığı bildirisinde mahkeme başkanı Savcı Luis Moreno Ocampo'nun, Filistin Sultası Adalet Bakanı Ali Khashan liderliğinde bir heyeti karşıladığını ve bu Filistinli heyetin kendisine 2009 yılının başında açılan soruşturma talebini destekleyen yeni belgeler sunduğunu açıkladı.

Goldstone raporu Avrupa'yı ikiye böldü

Goldstone raporu oylaması Avrupa'yı ve İslam Konferansı Örgütü'nü ikiye böldü. Ret verenlerin başında ABD yer alırken Arap Grubu oylamadan tek birlik olarak çıktı.