Tatbikat krizinin altından Heron çıktı

İptal kararının, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın önerisi üzerine Genelkurmay tarafından kararlaştırıldığı ve hükümetin de bunu uygun gördüğü belirlendi.

Hükümet Sözcüsü ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Anadolu Kartalı Tatbikatı organizasyonunun Türk Hava Kuvvetleri'ne ait olduğunu belirterek, İsrail ile ilişkilerde yeniden gerginliğe yol açan iptal kararının hükümetin önerisi ile gerçekleşmediğinin altını çizdi. Çiçek, Today's Zaman'a yaptığı özel açıklamada, hükümet ile Genelkurmay Başkanlığı arasında tatbikatın iptal edilmesi konusunda herhangi bir görüş ayrılığının bulunmadığını da vurguladı. Çiçek, tatbikata İsrail'in katılmasını Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın istemediğine ilişkin soruya ise, "Yok öyle bir şey. Tatbikat Hava Kuvvetleri'nin bir etkinliği. Etkinliğe kimlerin katılıp katılmayacaklarına kendileri karar verir, Genelkurmay da uygun görür. Hükümetin bu konuda bir müdahalesi yok." karşılığını verdi.

Adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Hava Kuvvetleri Komutanlığı mensubu ise iptal kararının bir süreden beri Türkiye-İsrail ilişkilerindeki gerilimin son yansıması olduğunu söyledi. Tatbikat öncesi İsrail'in Konya'ya bütün askeri ekipmanlarını getirdiğini doğrulayan yetkili, İsrail'in Türkiye'nin terörle mücadelede en fazla ihtiyaç duyduğu insansız hava araçları Heron'ları Türkiye'ye bir türlü teslim etmemesinin krizin asıl nedeni olduğunu vurguladı.

HERON'LAR hÂLÂ TESLİM EDİLMEDİ

2005 yılında yapılan 183 milyon dolarlık anlaşma ile Türkiye, İsrail'den 10 adet insansız hava aracı Heron satın almaya karar vermişti. İsrail'in IAI/Elbit Konsorsiyumu'ndan satın alınan 3 sistem 10 uçaktan oluşan Heron operatif insansız hava araçları aradan geçen bir yıldan fazla bir süreye rağmen Türkiye'ye teslim edilmedi. İsrail'in daha önce Türkiye'ye geçici olarak verdiği iki Heron'dan biri ise tatbikat sırasında düşmüştü. Bunun üzerine iki ülke hava kuvvetleri komutanlıkları arasında yapılan görüşmelerden sonra Heron'lardaki arızanın giderilmesi ve kalan sistem ve uçakların da 2009 yılı Mayıs ayına kadar Türkiye'ye teslim edilmesi kararlaştırıldı. Ancak Mayıs 2009'da da Heron'ların Türkiye'ye teslim edilmemesi üzerine haziran ayında iki ülke arasında yeniden kriz çıktı. Türk Hava Kuvvetleri personeli eğitimlerini tamamlayıp yer istasyonları kurmasına rağmen hâlâ Heron'lar Türkiye'ye teslim edilmeyince Türkiye ABD'den 4 adet Predator MQ1A ve 2 adet Reaper RQ-9 İHA almak için görüşmeleri hızlandırdı.

İsrail makamları Türkiye'nin insansız hava araçlarında istediği özelliklerin -uçuş süresinin 30 saatten 52 saate çıkarılması ve Aselsan'ın ASELFLİR-300 adı verilen kamera ve hedefleme sisteminin araçların üzerine monte edilmesi- yerine getirilmesinin zaman alacağını belirterek teslimat tarihini Ekim 2009 olarak değiştirerek ihalenin iptal edilmesini engelledi.

TESLİM TARİHİ ANADOLU KARTALI İLE ÖRTÜŞTÜ

Türkiye, İsrail makamlarının bu itirazlarını kısmen yerinde bularak teslimat tarihini Ekim 2009 olarak değiştirdi. Bu tarih, iki ülkenin yanı sıra ABD'nin de katılacağı Anadolu Kartalı Tatbikatı'na denk geliyordu. Today's Zaman'a bilgi veren üst düzey bir askeri yetkili, Anadolu Kartalı Tatbikatı öncesi Türkiye'nin İsrail makamlarına bir kez daha Heron'ların ne zaman Türkiye'ye teslim edileceğini sorduğunu, ancak samimi cevaplar alınamayınca durumun önce Genelkurmay Başkanlığı'na bildirildiğini söyledi. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'un da bu durumu eylül sonunda Başbakanlık'ta yapılan güvenlik zirvesi sırasında Başbakan Erdoğan'a aktardığını belirterek, Erdoğan'ın da Gazze'yi bombalayan İsrail uçaklarının Konya'da eğitim yaptıklarına ilişkin tepkileri gözönünde bulundurarak Genelkurmay'ın İsrail'e yaptırım niteliğinde alacağı kararın arkasında olacakları mesajını verdiğini ifade etti.

İki ülke arasındaki gerilim İsrail'in Gazze saldırılarından sonra Davos Zirvesi sırasında doruk noktaya ulaşmıştı. Erdoğan'ın, Davos'ta İsrail Cumhurbaşkanı Peres'in kolunu tutarak, "Siz adam öldürmeyi çok iyi bilirsiniz." sözüyle tavan yapmıştı. 'One minute' krizi olarak tarihe geçen bu krizin ardından geçtiğimiz ay ABD'yi ziyaret eden Erdoğan, ABD'deki Yahudi cemaati temsilcileri ile bir araya gelerek krizi önemli ölçüde yumuşatmıştı.

"Anadolu Kartalı, artık Davut Yıldızı'ndan uzakta uçuyor"

Ortadoğu'nun etkili gazetelerinden Dar'ul Hayat'ta Mustafa Zeyn imzasıyla yayınlanan bir makalede, Türkiye'nin, ABD ile ilişkilerini artık İsrail merkezli yürütmekten vazgeçtiği ve İsrail yükünü sırtından attığı belirtildi. AK Parti'yle birlikte Ortadoğu politikasının değiştiğini yazan gazete, Türkiye'nin kendi gücünü keşfederek ve tarihiyle barışarak dış politikasında hızlı bir değişim yaşadığını savundu. Türkiye'nin komşuları Irak, Suriye ve İran, hatta Ermenistan'la yeni açılımlara gittiğini vurguladı. Zeyn, "Anadolu Kartalı, kurulduğu yıldan beri Davut Yıldızı ile birlikte uçuyordu. Bu uçuş daha ne zamana kadar devam edecek?" diye sordu. İngiliz The Financial Times gazetesi de İsrail'de "bölgedeki en sağlam dostlarından birini kaybedebileceği korkularının yeniden canlandığını" yazdı.

Kaynak: Zaman

Tatbikat krizinin altından Heron çıktı

Konya'daki tatbikatın uluslararası boyutunun iptal edilmesinin İsrail'in ekim ayına kadar Türkiye'ye teslim etmesi gereken Heron'ları teslim etmemesi olduğu ortaya çıktı.